فوق تخصص غدد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: دیابتی ها باید به طور مستمر یک سری آزمایشات را انجام دهند.
به گزارش مشرق، دیابت بیماری است که در آن میزان انسولین ترشح شده کمتر از مقدار لازم برای حفظ سطح طبیعی قند خون است. انسولین ماده ای است که در بدن همه افراد عادی توسط بخشی از لوزالمعده تولید و وارد جریان خون می شود. این ماده نقش مهمی در متابولیسم نشاسته و قندهای ساده و در نتیجه تنظیم قند خون دارد. بنابراین کاهش نسبی آن در طول دیابت منجر به افزایش قند خون می شود که در صورت عدم کنترل و تنظیم صحیح، آسیب های جبران ناپذیری را در قسمت های مختلف بدن به دنبال دارد. منظور از کاهش نسبی انسولین این است که یا ترشح انسولین از لوزالمعده کاهش می یابد یا اثر آن در بدن کاهش می یابد. این بدان معناست که به هر حال انسولین کافی در بدن وجود ندارد.
دیابت یکی از شایع ترین بیماری های متابولیک است. از دیابت، فشار خون بالا و اختلالات چربی خون به عنوان بیماری های تمدن جدید یاد می شود. تمدن جدید بیماری ها و مزایای جدیدی را به ارمغان آورده است زیرا شهرنشینی فعالیت انسان را محدود می کند و مصرف مواد غنی از انرژی را افزایش می دهد.
تعداد افرادی که از این مشکل رنج می برند بسیار زیاد است. در حال حاضر 150 میلیون نفر در جهان مبتلا به دیابت هستند و در 15 سال آینده این تعداد به 300 میلیون نفر افزایش خواهد یافت. حداقل 2 میلیون نفر در ایران به دیابت مبتلا هستند و سالانه 200 هزار نفر دیگر به این بیماری مبتلا می شوند.
شایع ترین نوع آن (دیابت نوع 2) معمولاً بدون علامت یا با علائم مختصر است. این امر میتواند منجر به ناآگاهی فرد مبتلا از بیماری خود برای سالها شود و در این مدت سطح قند خون بالاتر از حد طبیعی باشد و آسیبهای جبرانناپذیری به قسمتهای مختلف بدن بهویژه چشمها، کلیهها، اعصاب محیطی، عروق قلب و مغز و غیره وارد کند. اعضای بدن به بدن تبدیل می شوند تشخیص و کنترل بیماری در مراحل اولیه می تواند از بسیاری از عوارض فوق پیشگیری کند.
لیلا محمودیه متخصص غدد و متابولیسم بزرگسالان و استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به مناسبت هفته دیابت گفت: انجام آزمایشات روتین پزشکی گامی اساسی در مبارزه با عوارض جبران ناپذیر دیابت است.
به گفته استادیار دانشگاه، بخش مهمی از درمان دیابت با انجام آزمایشات روتین و معاینات پزشکی امکان پذیر است.
وی افزود: دیابت یک بیماری جدی و طولانی مدت است و زمانی رخ می دهد که بدن نتواند به طور موثر انسولین تولید یا استفاده کند.
محمودیه در خصوص انواع دیابت گفت: این بیماری به سه گروه دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری تقسیم می شود.
این فوق تخصص غدد و متابولیسم دانشگاه همچنین به 8 مورد معاینات و آزمایشات مهمی اشاره کرد که باید در معاینات روتین افراد دیابتی انجام شود.
تست قند خون ناشتا FBS
بر اساس مطالعات انجام شده، آزمایش قند خون ناشتا در صورت کنترل سطح قند خون دیابتی دو بار در سال انجام می شود، در غیر این صورت باید هر سه ماه یکبار انجام شود و توسط پزشک معالج بررسی شود.
تست A1C
به گفته برخی از موسسات تحقیقاتی، بیماران دیابتی در صورت کنترل معقول قند خون باید این آزمایش را سالی دو بار و در غیر این صورت هر سه ماه یکبار انجام دهند. این آزمایش به شما و پزشکتان نشان می دهد که طرح درمان و کنترل دیابت شما در سه ماه گذشته چقدر موفق بوده است.
مزیت دیگر آزمایش هموگلوبین A1C این است که می تواند مشکلاتی مانند قند خون بالا را بعد از غذا یا در شب تشخیص دهد که گاهی اوقات هنگام اندازه گیری با دستگاه گلوکز سنج تشخیص داده نمی شود.
کنترل فشار خون
برای بیماران دیابتی، اندازه گیری فشار خون در هر مراجعه بیمار یا پزشک خانواده ضروری است. زیرا افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض خطر فشار خون بالا هستند و خطر سکته مغزی و حملات قلبی افزایش می یابد. طبق آمار بیش از 60 درصد افراد دیابتی از فشار خون بالا نیز رنج می برند.
تست کلسترول
با توجه به افزایش خطر بیماری قلبی در افراد دیابتی، انجام آزمایش کلسترول خون سالانه ضروری است. سطح مناسب کلسترول وLDL خون در این بیماران بسته به شرایط فرد و طبق نظر پزشک معالج تعطر برای افراد دیاب تی به حوادث رفتاری در افراد نسبت به افراد غیردیابتی و سالم، د رمان کاهنده کلسترول خون در کمتری شروع که کار میکند.
تست های پا
نیمی از دیابتی ها از عفونت پا، زخم پای دیابتی و در نهایت قطع عضو رنج می برند. بنابراین، پای دیابتی باید از نظر زخم، عفونت، پینه و از دست دادن حس و نبض طی ویزیت های منظم به پزشک بررسی شود. علاوه بر این، به همه بیماران توصیه می شود که هر شب پاهای خود را به طور کامل معاینه کنند و در صورت مشاهده هر گونه زخم یا خراش، فوراً به پزشک خود اطلاع دهند.
معاینه چشم
رتینوپاتی دیابتی یکی از شایع ترین علل از دست دادن بینایی و نابینایی است (25 درصد موارد نابینایی در کشورهای غربی). افراد مبتلا به دیابت درمان نشده 25 برابر بیشتر از جمعیت عادی در معرض نابینایی هستند.
معاینه سالانه چشم برای بررسی آسیب رگ های خونی این اندام و تشخیص علائم اولیه گلوکوم، آب مروارید و رتینوپاتی دیابتی ضروری است. در صورت آسیب چشمی ناشی از دیابت، ویزیت های منظم در فواصل کوتاه تری انجام می شود.
آزمایش کلیه
تقریباً 30 درصد از بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و 10-40 درصد از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 در صورت عدم کنترل سطح قند خون از نارسایی کلیه رنج می برند. دیابت به رگ های خونی کوچک آسیب می رساند و زمانی که رگ های خونی در کلیه ها آسیب ببینند، کلیه ها دیگر نمی توانند خون را به خوبی فیلتر کنند.
این امر باعث می شود آب و نمک بیش از آنچه باید در بدن جمع شود و منجر به افزایش وزن و تورم مچ پا شود. پروتئین حتی می تواند در ادرار ظاهر شود. آزمایش میکروآلبومینوری و اندازه گیری کراتینین سرم برای غربالگری بیماری احتمالی کلیوی یا آسیب اولیه کلیه در افراد مبتلا به دیابت، سالانه پس از تشخیص دیابت یا فشار خون بالا لازم است. در صورت آسیب کلیه ناشی از دیابت، ویزیت های منظم باید در فواصل کوتاهتر انجام شود.
معاینات دندانپزشکی
بیماری لثه یکی از عوارض کمتر شناخته شده دیابت است و اگر جدی گرفته نشود، می تواند منجر به عفونت و سایر مشکلات سلامت دهان و دندان شود. دندانپزشکان معمولاً به بیماران دیابتی توصیه می کنند هر شش ماه یکبار معاینه دندان انجام دهند. دندانپزشک با معاینه دهان شما علائم هشدار دهنده مربوط به دیابت را شناسایی کرده و شما را برای معاینه پزشکی به درمانگر مناسب ارجاع می دهد.
براساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و ارتقای سلامت، بیماریهای دهان و دندان در افراد دیابتی شامل بیماریهای لثه، پوسیدگی دندان، خشکی دهان، عفونتهای قارچی، ضایعات دهانی، اختلال در حس چشایی، عفونت و تاخیر میشود. در حال بهبود است