به گزارش پی ام آپ، 27 اردیبهشت ماه ماه بود که شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران 3.7 درصد کاهش یافت و روند نزولی را آغاز کرد که هنوز به پایان نرسیده است. در پایان همین هفته، شاخص کل بورس بیش از 10 درصد کاهش داشت. از آن زمان تاکنون شاخص کل بیش از 380 هزار واحد سقوط کرده و 15 درصد اصلاحی را به ثبت رسانده است.
افت در 17 می مردم بازار را شگفت زده کرد. به خصوص که تا آن زمان بورس صعودی بود و بازدهی خوبی به سهامداران داده بود. در عین حال اکثر تحلیل ها حاکی از آن بود که با توجه به رشد مستمر و مستمر بورس از ابتدای سال، بازار نیاز به اصلاح داشت. تحلیلی که البته اشتباه نبود و با اصول بورس همخوانی داشت.
اما اکنون به سهامداران اطلاع داده شده است که در 27 اردیبهشت ماه 1402 دولت کلاه گشادی بر سر آنها گذاشته است. نامه ای که این روزها دست به دست می شود و حکایت از افزایش نرخ خوراک پتروشیمی ها از پنج به هفت هزار تومان دارد، در واقع مصوبه ای است که در همان تاریخ به تصویب هیأت وزیران رسیده و با امضای محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور نیز رسیده است. . .
شاید همزمانی این مصوبه با دوره طبیعی اصلاح بازار لحظه هوشمندانه دولت برای سرپوش گذاشتن بر تصمیم خطرناکی بود که برای پتروشیمی گرفته است!
این قطعنامه اکنون چندین مشکل را برای سرمایه گذاران آشکار کرده است. از یک سو مشخص است که علیرغم جلسات کارشناسی و لابی گری فعالان صنعت پتروشیمی و بازار سرمایه برای تعیین قیمت عادلانه مواد غذایی، وزارتخانه های دارایی دولت سیزدهم در کنار یکدیگر، نقشه شومی را طراحی کرده اند. سود شرکت های پتروشیمی و منافع سهامداران آنها را تضعیف کنند و از سوی دیگر مشخص شده است که دسترسی به اطلاعات محرمانه در بازار سرمایه ایران ادامه دارد!
در این مورد خاص، رانت اطلاعاتی اندک سهامداران حقوقی و شاید حقیقی را پیشی گرفت تا سهام پتروشیمی خود را با قیمتی بالاتر بفروشند و سهام را خالی کنند. به این ترتیب بورس با دومینوی فروش سهام مواجه شد و ترس از تکرار فاجعه سال 99 منجر به خروج چهار میلیارد تومان پول واقعی شد.
کلاه گشادی که دولت بر سر سهامداران بازار سرمایه گذاشت از یک سو اعتماد دوباره به بازار را از بین برد و از سوی دیگر راوی دستکاری سود این شرکت ها و خنجر زد. . که دولت به صرافی ها آورد. محصولات شرکت های پتروشیمی 40 درصد صادرات غیرنفتی کشور را تامین می کند و بیشتر تامین ارز کشور را به خود اختصاص داده است.
در عین حال، دولت برای جبران کسری بودجه و جبران خلأ در هدفمندی یارانه ها، روی پتروشیمی ها متمرکز شده است. به او دست بدهید، دولت هم اکنون گازرسانی را رها کرده و مشغول تهدید سودآوری این شرکت ها و منافع سهامدار-سرمایه گذاران آنهاست.
بر اساس لایحه بودجه 1402 بخشی از منابع لازم برای هدفمندی یارانه ها باید از محل فروش خوراک گاز به پتروشیمی تامین می شد. در عین حال بانک مرکزی اعلام کرده است که قیمت خوراک پتروشیمی ها را بر اساس قیمت دلار 28 هزار و 500 تومان محاسبه می کند. در سوی دیگر ماجرا، باید به قیمت هاب توجه کنیم، با فرض 15 سنت، قیمت خوراک گاز پتروشیمی ها حدود 4200 تومان برآورد می شود که کمتر از پنج هزار تومان فعلی و با هفت هزار تومان فاصله دارد. قیمت تومان.تومان.
اگرچه به نظر می رسد این بند از لایحه بودجه حذف و توسط دولت به بایگانی ارسال شده است، اما به نظر می رسد دولت هنوز این سیاست را رها نکرده است. آنطور که محاسبات مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد به ازای هر هزار تومان کاهش قیمت خوراک پتروشیمیها نسبت به سقف هفت هزار تومانی، منابع اختصاصی یارانهها با 37 میلیارد تومان کاهش مواجه میشوند. بر این اساس مشخص است که چرا دولت در تصمیمی ناپخته قیمت مواد غذایی را افزایش داده است!
اصرار دولت بر سیاست سرکوب ارز
در سوی دیگر ماجرا، اصرار دولت برای تثبیت نرخ ارز نیمی در قیمت 28 هزار و 500 تومان چشمگیر است. در نتیجه اگر قرار باشد دولت برای تعرفه نیمه ثابت همان قیمت را حفظ کند، منابع هدفمندی یارانه ها با کسری 148 هزار تومانی مواجه خواهند شد. بر این اساس دولت باید ثابت نگهداشتن قیمت ارز و افزایش قیمت خوراک را انتخاب کند یا به پایان دادن به سیاست سرکوب ارزی بسنده کند و قیمت خوراک را در نرخی متعادل نگه دارد تا آسیب کمتری به شرکت های پتروشیمی وارد شود.
اما با توجه به نامه مذکور و اظهارات مسئولان وزارت دارایی، به نظر می رسد دولت راه آسان تر و پوپولیستی تثبیت نرخ ارز را در پیش گرفته و کارد را به گلوی شرکت های پتروشیمی زده است. این در حالی است که تهدید صرافی ها به بهانه کنترل قیمت دلار مشکل را به تعویق می اندازد. زیرا کاهش درآمد و سود این شرکت ها به معنای کاهش ارز ورودی به کشور است و در نهایت منجر به کمبود منابع ارزی خواهد شد!
آیا دولت عقب نشینی خواهد کرد؟
ابراهیم رئیسی امروز در نقش شاکی قرار گرفته و اعلام کرده است که این مصوبه را از مجاری قانونی پیگیری خواهد کرد. گویی رئیس دولت سیزدهم در جلسه هیئت دولت حضور نداشت و در جریان تصویب افزایش قیمت نبود!
این در حالی است که در حالی که سازمان بورس در برابر این اقدام این دولت سکوت کرده است، مرکز موسسات سرمایه گذاری ایران که نمایندگی 600 موسسه سرمایه گذاری و مالی در ایران را بر عهده دارد در نامه ای به معاون اول رئیس جمهور بر ضرورت پیش بینی پذیری تاکید کرد. وی با اشاره به کاهش سودآوری صنعت پتروشیمی و حتی زیان دهی برخی شرکت های پتروشیمی خوراک گاز (متانول و اوره) به وضعیت مالی این پتروشیمی اشاره کرد.
این نهاد پیشنهاد کرده است که مصوبه اخیر لغو و وضعیت نرخ خوراک به حالت قبل بازگردد و هرگونه تصمیم جدید در کارگروه مشترک کارشناسان و ذی نفعان صنعت مورد بررسی قرار گیرد و پیشنهادات ارائه شود. برای تایید شما!
حال سوال اینجاست که آیا دولت از تصمیم ریسکآفرینی خود عقبنشینی میکند یا همین مسیر را دنبال میکند و صنایع مولد ارز یکی یکی قربانی سیاستهای ناپخته دولت خواهند شد؟ لازم به ذکر است برخی شرکت های پتروشیمی با درج اطلاعیه ای در سامانه کدال اعلام کرده اند که هنوز نرخ جدید به آنها ابلاغ نشده است.