پژوهشگر میراث فرهنگی، کتیبه فارسی را در دیوار دفاعی ساسانی شهر «دربند» روسیه شناسایی کرد. این دیوار بخشی از ساختمانی است که مدت هاست «دروازه قیامت» نامیده می شود.
به گزارش ایسنا، مرتضی رضوانفر، عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی در تشریح این کتیبه بر اساس اسناد موجود گفت: دایره المعارف ایرانیکا در زیر مدخل «دروازه معبد قیامت» اطلاعات مکتوب، نمادهای ساسانی و یک فارسی نوشته شده است. کتیبه قرن نهم در اتاقی در کنار دیوار دفاعی ساسانی. شهر دربند بیانگر قداست این بنا است و از دیرباز دروازه قیامت نامیده شده است.
دیوار شهر دربند به طول 40 کیلومتر که بر روی دیوار قدیمی‌تر ساخته شده، نام‌های مختلفی مانند دیوار قیامت، سد یاجوج و ماگوج، سد سیکندر و دیوار ذوالقرنین دارد.
یأجوج و مأجوج در کتب مقدس یهود، مسیحیت و اسلام ذکر شده است و بر اساس سوره کهف و پیامبران، از زمانی که دیوار ذوالقرنین توسط این قوم تخریب شود، جریان قیامت آغاز می شود.
ذوالقرنین به معنای صاحب دو شاخ و بر اساس کتب مقدس فرمانروایی عادل و مردم مدار بوده است. او را گاه اسکندر مقدونی می‌خواندند، اما به‌دلیل جنایات و غارت‌هایی که اسکندر در جهان انجام داد، بعداً به‌خاطر عدالتش، حکومتش در قفقاز، و شمایلش در پاسارگاد با یک تاج از او با نام کوروش هخامنشی یاد کردند. و کلاه دو شاخ به نام ذوالقرنین (صاحب دو شاخ).
4 فرم وجود دارد تیر و طاق کنار معبد رو به زمین (عالم زیر زمین) به نظر می رسد نمادی از اعتقاد به جایگاه ویرانگران جهان (یأجوج و مأجوج) در زیر زمین باشد و شاید نام دروازه آخرت نیز مانند این باشد. که نقطه شروع خود را به یاد می آورند.
شهر تاریخی دربند و دیوار ۴۰ کیلومتری آن در رشته کوه های قفقاز روسیه توسط خسرو انوشیروان به عنوان سقف تمدن ساسانی ساخته شد. این شهر در سال 2003 به عنوان قدیمی ترین شهر روسیه به ثبت رسید و بر اساس معیارهای 3 و 4 ثبت جهانی نماد بسیار ارزشمند معماری دوره ساسانی است.
این شاهکار معماری ایرانی دارای قلعه نارین، ۷۳ برج دفاعی، ۱۴ دروازه اصلی، دیواری به طول ۴۰ کیلومتر، ۳۲ کتیبه پهلوی و چندین کتیبه درب فارسی است. همچنین دارای بناهای ارزشمندی از صفویه تا قاجار است.
با توجه به محتوای پرونده، با وجود جنگ ها و فتوحات اقوام مختلف، هسته تاریخی شهر اصالت فرم و طرح را به طرز جالبی حفظ کرده است.
متأسفانه بسیاری از ملت ها و دولت ها تلاش می کنند این شاهکار معماری را بخشی از فرهنگ و هنر خود معرفی کنند، اما پرونده یونسکو دلایل محکمی مبنی بر ساسانی بودن آن ارائه کرده است.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی نیز ابراز امیدواری کرد با همکاری وزارت میراث فرهنگی و اصحاب رسانه در جهت همگانی شدن ایران فرهنگی بیشتر تلاش شود.
