کروش جعفریان، متخصص تغذیه، در مورد عادت افراطی به خوردن یک نوع غذا از جمله شکلات یا شیرینی و منشاء اعتیاد آن. به طور کلی دو راه وجود دارد که افراد را به خوردن تشویق می کند.
به گزارش اطلاعات آنلاین، به نوعی هورمون های بیشتری در بدن ما دخیل هستند. به عنوان مثال، وقتی سطح گرلین بالا یا سطح لپتین پایین است، ما بیشتر غذا می خوریم. تعدادی از مسیرهای سیگنالینگ هورمونی هستند، مسیر سیگنالی دیگر ربطی به هورمون ها ندارد و مربوط به لذت بردن از غذا است. این بحث در مورد آزاد شدن یک سری ترکیبات به نام انتقال دهنده های عصبی مانند دوپامین است که با افزایش آن در بدن احساس خوبی به ما می دهد.
وی تاکید کرد: این مشکل مشابه اعتیاد است و حتی در افراد معتاد نیز دوپامین در بدن ترشح می شود. در نتیجه هنگام غذا خوردن همین اتفاق می افتد: گاهی یکی دوست دارد نان بخورد، دیگری شیرینی بخورد، یکی از برنج لذت می برد و دیگری از شکلات لذت می برد. این لذت ناشی از مسیر دوپامین است.
این متخصص تغذیه همچنین درباره نحوه کمک به افرادی که به تعدادی غذای خاص و عجیب معتاد هستند، توضیح داد: در پاسخ به این سوال که برای افرادی که به خوردن یکسری مواد غذایی خاص معتاد می شوند چه کاری می توانید انجام دهید؟ باید مسیر جایگزینی برای این افراد تعریف شود.
مثلاً اگر این افراد قبلاً از خوردن شکلات لذت می بردند، خیلی بهتر است که آن را با سالاد جایگزین کنیم تا به همان اندازه که از شکلات لذت می برند از آن لذت ببرند. در هر صورت لذت سالم باید جایگزین لذت قبلی شود، زیرا این افراد ناخودآگاه باید از غذا لذت ببرند.
البته باید جایگزین هایی پیدا کنیم تا طرف خوشحال بتواند آنها را بخورد، مثلاً می توان شکلات را با هویج جایگزین کرد تا مشکل فردی که قبلا عادت به خوردن شکلات دارد حل شود. در واقع بعد از مدتی آن فرد از خوردن هویج لذت می برد. از آنجایی که این گونه غذا خوردن مانند اعتیاد است، بدن انسان با چیزی که بارها و بارها تکرار می شود سازگار می شود.
جعفریان با اشاره به اینکه عادت به خوردن یک غذای خاص دلایل مختلفی دارد، گفت: یکی دلیل دیگری که باعث می شود برخی افراد عادت به خوردن غذاهای خاص دارند این است که بدن این افراد سروتونین ترشح نمی کند. یعنی این افراد برای مدت کوتاهی از غذا لذت می برند اما این لذت زیاد دوام نمی آورد.
شاید برخی از این افراد به دلیل سطح پایین سروتونین در بدن، تمایل بیشتری به خوردن شیرینی جات دارند. ما معمولا به این افراد توصیه می کنیم مصرف پروتئین خود را افزایش دهند. وقتی میزان پروتئین بدن را افزایش می دهیم، سطح سروتونین نیز افزایش می یابد و آرامش خاصی به فرد می دهد که می تواند تمایل او را به خوردن غذاهایی که ارزش غذایی زیادی ندارند کاهش دهد.
وی در خصوص علل هورمونی اعتیاد به مواد غذایی نیز گفت: افرادی که به برخی مواد غذایی معتاد هستند، احتمالاً دچار مشکلات هورمونی می شوند، شاید سطح گرلین بالایی دارند و در این صورت بدنشان به خوردن شیرینی جات و موادی که انجام می دهد تمایل دارد. . ممکن است این افراد مقاومت به انسولین داشته باشند.
اگر این افراد مقاومت به انسولین داشته باشند، تمایل آنها به خوردن شیرینی جات افزایش می یابد. برخی افراد به لپتین مقاوم هستند. می دانیم که لپتین در بدن ما ترشح می شود و جذب غذا را مهار می کند. با این حال، زمانی که بدن مقاومت شدیدی در برابر این هورمون نشان می‌دهد، عملکرد لپتین در بدن ما پاسخ نمی‌دهد و ما به خوردن ادامه می‌دهیم. .
جعفریان با بیان اینکه ممکن است کمبود برخی از ریزمغذی ها دلیل این تند خواران باشد، افزود: ممکن است بدن افراد با کمبود کروم مواجه شود و این امر باعث می شود که فرد گزنده باشد. خوردن چیزهای کوچک به دلیل کم خونی هر یک از این عوامل که در بدن ما اتفاق می افتد باعث ایجاد ما می شود یکی بیایید از شر این تنقلات نامناسب خلاص شویم.
تنقلات عبارت است از مصرف بی رویه و انفرادی انواع غذاها در یک روز. یعنی افراد به جای خوردن وعده های غذایی اصلی، تنقلات و شیرینی ها، نوشیدنی های شیرین و میوه ها را بیشتر مصرف می کنند. احساس ضعف و گرسنگی دائمی بر روی افراد حساس تاثیر می گذارد. میل به غذا خوردن به خصوص عادت به خوردن برخی غذاها به طرق مختلف ایجاد می شود و باید همه این راه ها را کنترل کنیم تا بتوانیم عادات غذایی این افراد را تغییر دهیم و از خوردن آنها جلوگیری کنیم.
این کارشناس با اشاره به اینکه نمی دانیم کدام یک از این مسیرها این مشکل را ایجاد می کند و تنها با آزمایش می توان به مسیر آن پی برد، تاکید کرد: می توان جایگزینی برای فرد در نظر گرفت. اگر نتیجه نگرفت، به او مکمل می دهیم. ما آزمایشاتی را روی او انجام خواهیم داد تا بفهمیم قند خون و مقاومت به انسولین او چگونه است.
سپس می توان سطح لپتین را در بدن اندازه گیری کرد. باید هر کدام از این راه ها را امتحان کنیم تا بفهمیم این فرد در کدام مسیر مشکل دارد. در برخی موارد، پرخوری ناشی از رویدادهای ژنتیکی است که باعث می شود فرد بی رویه غذا بخورد.
گاهی اوقات فقط یک جهش در یک ژن باعث می شود فرد کنترل خود را بر غذا خوردن از دست بدهد. برای حل این مشکل ژنتیکی، درمان دارویی و حتی جراحی برنامه ریزی شده است. در برخی موارد، فردی که عادات غذایی اش ژنتیکی است، تحت عمل جراحی بای پس قرار می گیرد تا در آینده حتی اگر هوس کند، دیگر قادر به غذا خوردن نخواهد بود. در برخی از این موارد که لپتین در بدن فرد ترشح نمی شود با تزریق لپتین مشکل را حل می کنند.