پدر فیزیک ایران کیست؟

محمود حسابی با نام اصلی محمود خان میرزا حسابی معروف به پروفسور حسابی، فیزیکدان و بنیانگذار فیزیک دانشگاهی و همچنین پدر علم فیزیک در ایران بود. او به خاطر نقش تعیین کننده اش در ایجاد و توسعه آموزش و پژوهش فیزیک در ایران شناخته شده است.

به گزارش اقتصاد 24، حسابی علاوه بر دستاوردهای علمی، به دلیل حضور در آموزش و پرورش و تلاش برای ترویج علم و دانش در بین مردم ایران نیز شناخته شده است.

دوران کودکی و تحصیلات محمود حسابی

محمود حسابی در 3 اسفند در سال 1281 (24 بهمن 1302) در تهران به دنیا آمد. دوران کودکی او با فراز و نشیب های زیادی همراه بود که نقش مهمی در شکل گیری شخصیت و مسیر زندگی او داشت. پدرش عباس خان حسابی، معزالسلطنه، دیپلمات و سیاستمدار ایرانی و مادرش گوهرشاد حسابی زنی تحصیلکرده و مذهبی بود که در تربیت فرزندانش نقش بسزایی داشت.

دکتر. حسابی یک خواهر و برادر کوچکتر داشت. تا چهار سالگی در تهران زندگی کرد. در آن زمان پدرش به عنوان سفیر ایران و دکتر دکتر به سوریه اعزام شدند. حسابی به همراه خانواده به دمشق رفت و تحصیلات ابتدایی را در مدرسه فرانسوی بیروت آغاز کرد و پس از چهار سال به تهران بازگشت.

در سال 1290 (1911) دکتر. پدر حسابی به دلیل مخالفت با سیاست های محمدعلی شاه قاجار از ایران تبعید شد و دکتر. حسابی به همراه خانواده به فرانسه مهاجرت کرد و تحصیلات خود را در آنجا ادامه داد. زندگی در فرانسه برای خانواده بسیار سخت بود. آنها با مشکلات مالی زیادی روبرو بودند و مجبور بودند در شرایط سختی زندگی کنند. دکتر. اما حسابی با پشتکار و تلاش به تحصیل ادامه داد و در مدرسه فرانسوی سن لوئی پاریس ادامه تحصیل داد.

آغاز دکتر. تحصیلات دبیرستانی محمود حسابی مصادف با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود، از این رو او دو سال در خانه درس خواند و سپس در کالج آمریکایی بیروت به تحصیل پرداخت.

در 17 سالگی لیسانس ادبیات و در 19 سالگی لیسانس زیست شناسی گرفت. سپس از دانشکده مهندسی فرانسه در بیروت در رشته مهندسی راه و ساختمان فارغ التحصیل شد و همچنین در رشته های پزشکی، ریاضیات و نجوم تحصیل کرد. در سن 25 سالگی دکترای فیزیک خود را با پایان نامه “حساسیت سلول های فوتوالکتریک” با نمره “بسیار خوب” دریافت کرد.

در طول زندگی خود، دکتر. حسابی به چهار زبان فرانسوی، انگلیسی، آلمانی و عربی صحبت می کرد و به زبان های سانسکریت، لاتین، یونانی، پهلوی، اوستا، ایتالیایی و ترکی بسیار تسلط داشت. 25 مقاله، رساله و کتاب از این شخصیت علمی به جا مانده و نظریه «بی نهایت ذرات» وی در میان دانشمندان و فیزیکدانان سراسر جهان شناخته شده است.

از دیگر افتخارات پروفسور حسابی دریافت دو جایزه مهم علمی فرانسه و همچنین افتخار انتخاب «نخستین مرد علمی جهان» از سوی جامعه علمی جهانی در سال 1990 و «پدر فیزیک ایران» در سال 1366 بود.

شاگرد آلبرت انیشتین و محمود حسابی

دکتر. سالهای دانشجوی فیزیک حسابی مصادف با دوران طلایی فیزیک مدرن بود. دورانی که در آن افرادی مانند آلبرت اینشتین، نیلز بور، اروین شرودینگر، ورنر هایزنبرگ و هزاران نام بزرگ دیگر با یکدیگر همکاری کردند تا مرزهای دانش را گسترش دهند. شکی نیست که تحصیل زیر نظر چنین شخصیت های برجسته ای مورد نظر و آرزوی طلاب آن زمان بوده است.

در آن زمان حدود 15000 دانش آموز می خواستند نزد آلبرت انیشتین درس بخوانند و این دکتر بود که به همراه پنج دانشجوی دیگر برنده این رقابت بزرگ شد.

فعالیت های محمود حسابی در ایران

استاد حسابی دیوان حافظ و قرآن را از زبان می دانست. او کتاب هایی چون گلستان سعدی، مثنوی مولوی، بستان سعدی، منشث قائم مقام فراهانی و شاهنامه فردوسی داشت.

سیدمحمود حسابی با موسیقی کلاسیک اروپایی و همچنین موسیقی و شعر سنتی ایرانی آشنایی زیادی داشت و در نواختن پیانو و ویولن بسیار عالی بود. محمود حسابی در چند رشته ورزشی از جمله اخذ مدرک نجات غریق در رشته شنا در نوجوانی در بیروت به موفقیت هایی دست یافته بود.

پس از بازگشت به ایران در سال 1927، دکتر. محمود حسابی در عرصه های مختلف علمی، آموزشی و فرهنگی فعالیت های گسترده ای انجام می دهد. او را «پدر فیزیک ایران» می‌دانند و نقش مهمی در تأسیس و توسعه علم و دانش در ایران داشت.

• فعالیت های علمی

تأسیس دانشکده فیزیک: حسابی در سال 1313 (1934) دانشکده فیزیک دانشگاه تهران را تأسیس کرد.

انجام تحقیقات علمی: او تحقیقات گسترده ای در زمینه های مختلف فیزیک از جمله اپتیک، مکانیک، ترمودینامیک و الکترومغناطیس انجام داد.

نوشتن کتاب و مقاله: حسابی چندین مقاله و کتاب در زمینه فیزیک به زبان فارسی و فرانسه منتشر کرد.

تربیت دانشمندان جوان: او شاگردان برجسته ای تربیت کرد که بعدها خود به فیزیکدانان و دانشمندان مشهوری تبدیل شدند.

• فعالیت های آموزشی

تدریس در دانشگاه: حسابی 40 سال در دانشگاه تهران فیزیک تدریس کرد.

تأسیس مدارس: او مدارس متعددی را در ایران تأسیس کرد که به دانش آموزان آموزش علمی باکیفیت می دادند.

ترویج علم و دانش: حسابی با سخنرانی و تألیف کتاب به ترویج علم و دانش در میان مردم ایران پرداخت.

• فعالیت های فرهنگی

تأسیس انجمن های علمی: حسابی چندین انجمن علمی را در ایران تأسیس کرد که به تبادل دانش بین دانشمندان ایرانی و خارجی کمک کرد.

فعالیت در مطبوعات: او چندین مقاله در مورد علم و دانش در روزنامه ها و مجلات ایران به چاپ رساند.

ترویج هنر و فرهنگ: حسابی از هنرمندان و نویسندگان ایرانی حمایت می کرد و معتقد بود که هنر و فرهنگ نقش مهمی در جامعه دارد.

• فعالیت های سیاسی

عضویت در شورای ملی: حسابی به عنوان نماینده مردم تهران در دوره های چهاردهم و پانزدهم مجلس شورای ملی حضور داشت.

وزیر فرهنگ: وی در دولت محمد مصدق به عنوان وزیر فرهنگ فعالیت می کرد.

فعالیت های سیاسی: او از حامیان دکتر بود. مصدق در دوران نهضت ملی ایران و پس از کودتای 28 مرداد وی در سال 1332 توسط رژیم پهلوی دستگیر و به زندان افتاد.

دکتر. فعالیت حسابی در ایران نقش مهمی در پیشرفت علم، دانش، فرهنگ و سیاست در کشور داشت. او الگوی برجسته ای برای نسل های آینده ایرانیان به شمار می رود و نامش برای همیشه در تاریخ ایران ماندگار خواهد بود.

درگذشت محمود حسابی

دکتر. محمود حسابی، فیزیکدان سرشناس ایرانی، در ۱۲ شهریور وی در سال ۱۳۷۱ (۲۵ اوت ۱۹۹۲) در سن ۹۰ سالگی در ژنو سوئیس درگذشت. علت دقیق مرگ دکتر حسابی علنی اعلام نشده است. با این حال، با توجه به سن آنها، آنها به احتمال زیاد به دلیل کهولت سن و بیماری های طبیعی مرده اند.

مرگ دکتر. حسابی ضایعه بزرگی برای جامعه علمی ایران بود. درگذشت او با سوگواری گسترده دانشمندان، دانشگاهیان و عموم مردم ایران مواجه شد. مقامات حکومتی ایران از جمله رئیس جمهور و وزیر علوم وقت درگذشت دکتر دکتر را به مردم ایران تسلیت گفتند. حسابی بیرون.