همه چیز در مورد کم کاری تیروئید/ از علل تا درمان!

غده تیروئید در جلوی گردن و زیر حنجره قرار دارد و یک غده درون ریز متشکل از سلول های تخصصی است که اطلاعات را به اندام ها و بافت های بدن منتقل می کند و هورمون هایی تولید می کند که فرآیندهایی مانند متابولیسم، رشد و خلق و خو را کنترل می کند. تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) هورمون هایی هستند که توسط غده تیروئید تولید می شوند. اگر سطح تیروکسین پایین باشد، بسیاری از عملکردهای بدن کند می شوند. تولید هورمون های تیروئید توسط هورمون محرک تیروئید (TSH) که توسط غده هیپوفیز تولید می شود، تنظیم می شود.

علائم کم کاری تیروئید

هورمون‌های تیروئید بر سیستم‌های متعدد تأثیر می‌گذارند، بنابراین علائم کم‌کاری تیروئید گسترده و متنوع است. علائم رایج این بیماری اغلب شامل موارد زیر است:

خستگی، افزایش وزن، عدم تحمل سرما، کاهش ضربان قلب، درد مفاصل، گرفتگی و ضعف عضلانی، یبوست، خشکی پوست، ریزش و نازک شدن مو، قاعدگی دردناک، کلسترول بالا، تورم صورت، پاها و دست ها، بی خوابی، عدم تعادل و کاهش میل جنسی، عفونت های مکرر ادراری و تنفسی، کم خونی، افسردگی و غیره.

کم کاری تیروئید به کندی ایجاد می شود و علائم آن ممکن است برای مدت طولانی قابل توجه نباشد. بهترین راه برای تشخیص دقیق این بیماری انجام آزمایش خون است.

علل کم کاری تیروئید

اگر غده تیروئید به درستی کار نکند یا اگر غده تیروئید به درستی توسط هیپوتالاموس یا غده هیپوفیز تحریک نشود، کم کاری تیروئید ممکن است رخ دهد. شایع ترین علت کم کاری تیروئید، تیروئیدیت هاشیموتو است که به نام تیروئیدیت لنفوسیتی مزمن یا تیروئیدیت خود ایمنی نیز شناخته می شود. تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری خود ایمنی است، بیماری که در آن سیستم ایمنی به سلول ها و اندام های بدن حمله می کند. این وضعیت باعث می شود که سیستم ایمنی به غده تیروئید حمله کند و منجر به التهاب و اختلال در تولید هورمون های تیروئید شود.

آسیب خارجی به غده تیروئید، علل مادرزادی مانند کمبود ید تغذیه ای و جذب کم ید توسط بدن، کمبود هورمون محرک تیروئید، عدم وجود غده تیروئید، ژنتیک، استفاده بیش از حد از داروهای ضد تیروئید در درمان پرکاری تیروئید، قرار گرفتن در معرض ید رادیواکتیو یکی دیگر از علل کم کاری تیروئید است.

رفدرمان‌تار

کم کاری تیروئید معمولاً با رعایت توصیه های پزشک و مصرف دارو قابل درمان است. برخی از درمان های طبیعی نیز برای درمان کم کاری تیروئید پیشنهاد شده است، مانند پیروی از یک رژیم غذایی سالم. بیماران مبتلا به این بیماری باید از یک رژیم غذایی متنوع و متعادل پیروی کنند که چربی و سدیم بالایی نداشته باشد.

سلنیوم: سلنیوم برای افرادی که مشکلات خاصی از تیروئید دارند مفید است. تحقیقات نشان می دهد که کمبود این ریزمغذی می تواند عواقب منفی بر سلامت غده تیروئید داشته باشد. حتما مکمل های سلنیوم را زیر نظر پزشک یا متخصص تغذیه مصرف کنید.

ویتامین D: کمبود این ویتامین با شدت بیماری هاشیموتو مرتبط است. برای دستیابی به سطوح مفید ویتامین D در خون، مصرف مکمل ها و غذاهای غنی از این ویتامین توصیه می شود.

پروبیوتیک ها: برخی از افراد مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است تغییراتی در روده کوچک خود داشته باشند که اغلب با کم کاری تیروئید همراه است و رشد باکتری های روده و در نهایت علائم مزمن گوارشی مانند اسهال را افزایش می دهد. مکمل های پروبیوتیک حاوی باکتری های مفیدی هستند که می توانند به سلامت دستگاه گوارش کمک کنند. غذاها و نوشیدنی های تخمیر شده مانند کفیر، برخی پنیرها و ماست نیز حاوی پروبیوتیک های مفید هستند.

ید: ید برای تولید هورمون های تیروئید ضروری است. همانطور که کمبود ید باعث کم کاری تیروئید می شود، مصرف بیش از حد ید نیز می تواند باعث تشدید کم کاری تیروئید در افراد مبتلا به این بیماری شود.

تیروکسین مصنوعی: برای جبران کمبود این هورمون در بدن، پزشکان اغلب تیروکسین مصنوعی، دارویی مشابه هورمون T4 را تجویز می کنند.

ریسک فاکتورها

به غیر از برخی اختلالات و داروها، سایر عوامل خطر برای کم کاری تیروئید عبارتند از:

بیماری های خودایمنی: افراد مبتلا به بیماری هایی مانند سندرم ترنر (نوعی ناهنجاری کروموزومی) یا بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلال تیروئید هستند.

سن و سابقه خانوادگی: خطر کم کاری تیروئید در افراد با سابقه خانوادگی بیماری تیروئید و در افراد بالای 60 سال بیشتر است. این بیماری در زنان میانسال شایع تر است اما در هر سنی ممکن است رخ دهد.

بارداری: در برخی موارد، بارداری می تواند علت کم کاری تیروئید باشد. افزایش نیاز متابولیک در دوران بارداری باعث افزایش نیاز تیروئید می شود. اگر کم کاری تیروئید در دوران بارداری رخ دهد، معمولاً ناشی از تیروئیدیت هاشیموتو است. این عارضه 3 تا 5 نفر از هر 1000 زن باردار را در دوران بارداری تحت تاثیر قرار می دهد.

کم کاری تیروئید کنترل نشده خطر سقط جنین، زایمان زودرس و فشار خون بالا را در اواخر بارداری افزایش می دهد و می تواند بر رشد و تکامل مغز تأثیر بگذارد.