به گفته پی ام آپ، تولیدکنندگان خواهان افزایش قیمت هستند و وزارت صمت به هیچ یک از درخواست های آنها پاسخ مثبت نمی دهد. تفاوت تولیدکنندگان لاستیک خودروهای سواری با قیمت و دستگاه اجرایی دولت، مصرف کنندگان نهایی را متضرر کرده است.
مشاهدات میدانی خبرنگار بازار ما حاکی از افزایش خودسرانه 25 تا 30 درصدی قیمت لاستیک است. علاوه بر این، در زمان نگارش این مطلب، سایت‌های تولیدکنندگان بزرگی مانند بارز، ایران تایر روند فروش لاستیک‌های دولتی را متوقف کردند و امکان خرید یا ثبت‌نام برای دریافت این سهمیه وجود ندارد.
این تصمیم هماهنگ از سوی تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان شائبه توقف عرضه را به منظور به کرسی نشاندن افزایش قیمت پیشنهادی خود را به‌وجود آورده است.
نقش تنظیم‌گری بازار
انجمن صنفی تایرسازان سال گذشته درخواست افزایش مجدد قیمت را به سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان ارائه کرد که این سازمان با درخواست انجمن مخالفت کرد.
سخنگوی انجمن تولیدکنندگان با اعلام اینکه سود تولیدکنندگان به کمتر از 3 درصد رسیده است، هشدار داد که با این روند تعیین قیمت، میزان تولید کاهش می یابد.
یکی از تکنیک های مورد استفاده بخش های تولیدی که قیمت آن ها توسط مرکز تنظیم بازار تعیین می شود کاهش عرضه است که به طور معمول با کاهش عرضه، این سازمان حمایت مصرف کننده را مجبور به افزایش قیمت می کند.به نظر می رسد بازار شرکت های لاستیک از این مشکل رنج می برند. این تکنیک این روزها فرسوده شده و بسیاری از تولیدکنندگان منتظر اصلاح قیمت و عرضه محصولات خود به بازار هستند.
البته باید اذعان داشت که در شرایطی که اقتصاد کشور از تورم رنج می‌برد و هزینه‌های تولید نیز افزایش یافته است، تولیدکنندگان لاستیک مجبور به افزایش قیمت‌ها مانند سایر صنعت‌ها خواهند شد، اما این روند که خریداران را به پرسه زدن می‌رساند. نمی تواند الگوی مناسبی برای تنظیم بازار باشد.
چند روز پیش برخی سایت‌ها قیمت جدید لاستیک را اعلام کردند که پیگیری ها از اتحادیه و انجمن‌های تولیدکنندگان تایر حکایت از بی‌اطلاعی آنها داشت، فعالان این بخش اعلام کردند که تا این لحظه تصمیمی درخصوص افزایش قیمت تایر گرفته نشده است.
به نظر می‌رسد برخی از سودجویان با انتشار این اخبار به‌دنبال سوءاستفاده از وضعیت بازار به منظور فروش چندین محصولات خود با قیمت بالاتر دارند که تا حدودی در این امر نیز موفق شدند، حضور به‌موقع دستگاه‌های نظارتی می‌تواند این مشکلات را در بازار مرتفع کند.
کمبود لاستیک داریم
محمدرضا آل‌سارا، مدیرعامل اتحادیه سراسری شرکت های تعاونی لاستیک، روغن و فیلترهای کشور در گفت و گو با جام جم با تایید عدم عرضه لاستیک در برخی از مدل های پرتقاضا می گوید: بیش از صدها مدل لاستیک رینگ. در داخل کشور تولید می شوند اما در برخی از مدل های پرتقاضا کمبود عرضه در بازار وجود دارد. عمده کمبود لاستیک مربوط به سه خودرو است. پراید پژو و سمند هستند و در مدل های دیگر کمبودی نداریم و برخی از خریداران حتی تایرها را ذخیره می کردند که می تواند خطرات ایمنی را به همراه داشته باشد.”
وی گفت: «مشکلات مربوط به تامین ارز در اواخر سال گذشته باعث توقف واردات مواد اولیه برای تولید این مدلها شده است.»
بانک مرکزی مقصر است
مصطفی تنها، سخنگوی انجمن تایرسازان نیز با اشاره به افزایش قیمت تمام شده تایر، گفت: قیمت مواد اولیه و سایر عوامل تولید به دلیل تورم افزایش یافته است و این صنعت نیز مانند سایر بخش ها، همچنین تحت تاثیر این تورم قرار گرفته و تقاضای افزایش قیمت محصولات خود را دارد.
وی از اعلام پیشنهاد این انجمن برای افزایش قیمت لاستیک خودداری کرد و گفت: باید منتظر تصمیم ستاد تنظیم بازار باشیم و اعلام پیشنهاد قیمت ما ممکن است باعث افزایش قیمت لاستیک در بازار شود. تنها با بیان اینکه هنوز تایید رسمی توافق افزایش قیمت لاستیک اعلام نشده و قیمت های اعلام شده از سوی برخی سایت ها گمانه زنی است.
مطابق با؛ سال گذشته قیمت لاستیک دو برابر شد اما با توجه به ادامه روند تورمی، این افزایش قیمت متناسب با هزینه های اعمال شده نیست و باید تصمیم جدیدی در این خصوص اتخاذ شود. تنها می گوید: از ابتدای سال عرضه ارز به کارخانه های تایرسازی قطره چکانی بوده است. و بسیاری از این واحدهای تولیدی مجبور به استفاده از ذخایر گذشته خود شدند، از سوی دیگر ثبت سفارش و دریافت این مواد اولیه فرآیندی بسیار زمان بر است. و نمی توان به سرعت در فرآیند تولید از آن استفاده کرد.
سخنگوی انجمن تایرسازان تصریح می کند: در شرایط کمبود مواد اولیه، تولیدکنندگان مجبور می شوند تایرهایی را برای تولید انتخاب کنند که برای تولید آنها به مواد اولیه کمتری نیاز باشد، از این رو لاستیک های پراید سمند و پژوه تولید می شود که تقاضای بالایی دارند. در بازار، با کاهش تولید مواجه خواهد شد.
به گفته وی، لاستیک های پراید سمند و پژو حدود 70 درصد تقاضای بازار را تشکیل می دهند و این کمبود ارز باعث کاهش تولید این مدل های پرطرفدار شده است.
چرخ لنگ مدیریت
چند سالی است که بازار تایر در وضعیت آشفته ای به سر می برد. از زمانی که تامین خودرو دچار مشکل شده بود. طی چند سال گذشته چندین نامه گران‌فروشی از سوی تولیدکنندگان به سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده رفت و این سازمان نیز آن را تایید کرد.
ظاهراً عدم نظارت در این بازار باعث شده تا تولیدکنندگان علاوه بر افزایش قیمت مصوب، محصولات خود را با نرخ بالاتری عرضه کنند.
در واقع قرار بود تولید لاستیک خودروهای سواری پاسخگوی تقاضا باشد، اما تولیدکنندگان به دلیل عدم نظارت دولت بر خلاف وعده عمل کردند. تحقیقات بازار لاستیک نشان می دهد که تعداد کمی از محصولات لاستیک در بخش رسمی و بقیه در بازار آزاد به فروش می رسند.
موضوعی که باعث نارضایتی بسیاری از مالکان خودرو شده است. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که کمبود لاستیک در رده خودروهای پرتقاضا وجود دارد و ادامه این روند ممکن است نشان دهنده این باشد که تولید داخل نمی تواند پاسخگوی نیاز داخلی باشد.
اگرچه برخی تولیدکنندگان بر این باورند که مشکلات ارزی از جمله پرداخت به موقع باعث افزایش قیمت و کمبود لاستیک در بازار شده است، اما بانک مرکزی اعلام کرده است که در مورد محصولات اساسی، ارز در صورت تایید وزارت متبوع پرداخت می شود.