دبیر اتحادیه پوشاک گفت: حجم مصرف پوشاک در کشور در حال حاضر ۹ میلیارد دلار است که ۵.۵ میلیارد دلار آن سهم تولید و بقیه آن سهم قاچاق است که تقریبا ۳.۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود.
سعید قدیری، دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران، در خصوص برآورد میزان قاچاق پوشاک و خسارت وارده به تولیدکنندگان پوشاک، گفت: مرجع رسمی اعلام میزان کالای قاچاق در تمامی زمینه ها تنها ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است. آمار قاچاق پوشاک در سال های 1396 و 1397 حدود 3 میلیارد دلار در سال برآورد شده است.
وی افزود: تولیدکنندگان و برندهای ملی پوشاک در سال ۱۳۹۶ طرحی را تحت عنوان نظام مند کردن واردات پوشاک به دولت ارائه کردند تا هر لباسی با هر عنوان و نامی وارد کشور نشود که اکثر آنها تقلبی هستند. بر اساس این دستورالعمل و قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، برخورد‌هایی با معاملات پوشاک قاچاق در سطح عرضه در سال 1397 برای برخورد با برندهای خاص پوشاک قاچاق انجام شد.
دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران ادامه داد: پس از این اقدام فضای پوشاک قاچاق به شدت ناامن شد و این مشکل در سطح بازار کاملاً مشهود بود زیرا در سال ۱۳۹۷ برخوردهای شدید و عملیات رسانه ای شدیدی در خصوص مبارزه با قاچاق پوشاک در سطح عرضه انجام شد، بنابراین سرمایه ای که باید به این بخش سرازیر شود از این امر ترسید و عقب نشینی کرد.
اقدامات مثبت گذشته در مبارزه با قاچاق ادامه پیدا نکرده است
جلالی قدیری بیان کرد: در سال ۱۳۹۷ برآورد ما از رشد تولید پوشاک داخلی حدود 25 درصد بوده است که همین رقم از میزان قاچاق پوشاک از آمار ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز استنباط شده و این رقم 2.7 میلیارد دلار به حدود 2 میلیارد دلار کاهش پیدا کرد اما بعد از آن یعنی در سال ۱۳۹۸ اتفاق مثبتی نیفتاد.
وی ضمن تاکید بر اینکه پوشاک کالایی آسان به دست می‌آید و به سرعت وارد سطح عرضه می‌شود، خاطرنشان کرد: برآوردهای صورت گرفته از مبارزه با قاچاق کالا و ارز نشان می‌دهد که اگر برای مقابله با قاچاق پوشاک اقداماتی انجام نشود، این پوشاک به سرعت به سطح عرضه می رسد؛ بنابراین عدم کنترل سطح عرضه، مبادی ورودی و مسیرهایی که منجر به قاچاق پوشاک می شود باعث بازگشت این نوع پوشاک به سطح عرضه می شود.
به نظر می رسد قاچاق پوشاک افزایش یافته است
دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران خاطرنشان کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد پوشاک قاچاق پس از سال ۱۳۹۷ افزایش یافته است، یعنی رقمی بیش از ۳ میلیارد دلار که محاسبه شده است. در حال حاضر مصرف پوشاک در کشور 9 میلیارد دلار است که 5.5 میلیارد دلار آن مربوط به تولید و مابقی مربوط به قاچاق است که به دلیل ممنوعیت واردات پوشاک، 3.5 میلیارد دلار برآورد شده است.
سوء استفاده از تشریفات قانونی برای قاچاق پوشاک
جلالی قدیری بیان کرد: قاچاق از دو طریق صورت می گیرد. یکی از روش های واردات غیرقانونی و روش دیگر سوء استفاده از تشریفات قانونی مانند واردات مسافر، عبور از مرز، پیله‌وری، مناطق آزاد، کولبری، ملوان و ته‌لنجی است. زمانی که این روش ها به صورت سازماندهی شده استفاده شوند، عملاً این رویه ها تبدیل به قاچاق می شوند.
وی تصریح کرد: به عنوان مثال می گویند هر مسافر می تواند 80 دلار کالا وارد کشور کند، اما وقتی آن مسافر کالای زیادی از جمله پوشاک وارد می کند و کسی آن را اندازه گیری نمی کند، آن نوع واردات تبدیل به قاچاق می شود. آنها تا 100 پرواز به ترکیه انجام می دهند، هر پرواز حدود 300 نفر را جابجا می کند و اگر هر یک از این مسافران کالایی به ارزش 80 دلار وارد کنند، میزان پوشاک وارداتی از این طریق بسیار زیاد خواهد بود.
قاچاق پوشاک به صورت مسافری سازماندهی می شود.
دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران با اشاره به ساماندهی قاچاق پوشاک تصریح کرد: به عنوان مثال در حال حاضر سفرهایی صورت می گیرد که افراد را 3 روزه به کشوری مانند ترکیه می برند و آشکارا از حق واردات آن ها استفاده می کنند. . این رویه بر اساس قوانین غلط ایجاد شده و هیچ نهاد و دستگاهی بر آن نظارت ندارد و به همین دلیل در حوزه واردات مسافری بیش از یک میلیارد دلار پوشاک قاچاق وارد کشور می شود.
جلالی قدیری بیان کرد: مسئولان مبارزه با قاچاق را به شوخی می گیرند؛ به عنوان مثال دستورالعمل تبصره (4) الحاق به ماده (18) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز را تصویب می کنند، اما ابلاغ نمی کنند و از طرفی جلساتی با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تشکیل می شود.؛ اما باز هم به خانه اول برمی گردیم و به نتیجه ای نمی رسیم، در واقع هیچ عزمی از سوی دستگاه های مربوطه برای مبارزه با قاچاق وجود ندارد.
وی افزود: ماهیت پوشاک وارداتی است، پوشاک استوک است. یعنی این لباس یا خارج از فصل است و یا به دلایلی در بازارهای جهانی به فروش نرسیده است، این لباس را در کشور تغییر نام می دهند و به عنوان یک لباس جدید به فروش می رسانند.
دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران تاکید کرد: تنها راه کنترل قاچاق پوشاک، مبارزه در سطح عرضه است. به عنوان مثال، لباس حمل و نقل دارد; اما نیازی به انبار ندارد، مثلا لباس ها از ترکیه یا دبی سفارش داده می شود و در حدود 72 ساعت کاری یعنی سطح عرضه به درب فروشگاه ها می رسد.
جلالی قدیری خاطرنشان کرد: کنترل قاچاق پوشاک باید قبل از ورود به سطح عرضه انجام شود. قاچاق نیز مانند سرقت و سایر جرایم مشهود تخلف قطعی است، زیرا با دزد باید مانند یک قاچاقچی رفتار شود. این برخوردها باید تند و خشن باشد به گونه ای که درس عبرتی برای دیگران شود.
وی با اشاره به ساماندهی قاچاق پوشاک از طریق تشریفات قانونی افزود: تشریفات قانونی واردات کالا برای برخی افراد تبدیل به رانت شده است که این امر باعث قاچاق سازمان یافته می شود زیرا در جایی ثبت نمی شود و سوء استفاده از این رویه ها افزایش می یابد. استفاده از این تشریفات قانونی مانند واردات کالا از مناطق آزاد باعث می شود تا کالاهای قاچاق در ابعاد بسیار گسترده مانند تعداد کانتینرها وارد شود که بیش از چند نفر تنها چند کیلو حمل می کنند.
مقابله با قاچاق باعث گرانی تولیدکنندگان داخلی نمی شود
دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران ادامه داد: در سال ۱۳۹۹ با فشار بخش خصوصی، قاچاق پوشاک تنها در عرض سه هفته در سطح عرضه حل شد و پس از آن، این سوال مطرح شد که چگونه برای مقابله با قاچاق پوشاک در سطح عرضه به کلی فراموش شد.
وی در پایان گفت: گاهی می گویند: وقتی عرضه پوشاک قاچاق قطع می شود، تولیدکنندگان قیمت ها را بالا می برند. از این نظر باید گفت که تعداد بازیگران در بازار پوشاک بی شمار است، بنابراین این بازار مانند بازار خودرو انحصاری نیست که بازیگران آن نقش را بازی می کنند و محدود است، این بازار به اندازه ای گسترده است که انحصاری برای او نیست و قیمت پوشاک را افزایش نمی دهد.