مصرف زیاد ویتامین میتواند به بدن شما آسیب بزند!/ جزئیات خبر

داروها مانند شمشیر دو لبه هستند. هم می‌توانند بهبودی حال فرد را به همراه داشته باشند و هم ممکن است برای بدن خطرناک و مضر باشند. مصرف خودسرانه دارو بدون تجویز پزشک و بدون اطلاع از کارآیی آن، می‌تواند باعث آسیب به بدن شود.

ایرانی‌ها عادت دارند که در صورت احساس خستگی، بی حالی، خواب‌آلودگی و درد، هر دارویی را خودسرانه مصرف کنند و حتی آن را به دوستان و اعضای خانواده‌ی خود هم پیشنهاد دهند. مکمل‌ها، ویتامین‌ها، امگا ۳، آمپول نوروبیون و داروهای اعصاب و روان همگی از مواردی هستند که در صورت مصرف خودسرانه، به بدن و روان شخص آسیب‌های جبران‌ناپذیری را وارد می‌کنند.

در اکثر دورهمی‌های خانوادگی، محافل دوستانه و سرسفره‌ی شام، فردی وجود دارد که خود را متخصص در تمام شاخه‌های پزشکی می‌داند و با قول آنکه نیازی به مراجعه به پزشک نیست، خودش را قانع کننده می‌کند. اما این رفتار باعث آسیب به بدن شخص و تشدید مشکلات می‌شود.

در دوران اوج کرونا، مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها و مسکن‌ها افزایش پیدا کرده بود. پزشکان نیز مدام هشدار می‌دهند که مصرف این داروها بدون تجویز، می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به بدن شخص وارد کند.

بنابراین، می‌توان گفت که همیشه بهتر است پیش از مصرف هرگونه دارویی، از یک پزشک متخصص مشاوره بگیرید و دارو را با دقت و بر اساس تجویز او مصرف کنید. به خاطر داشته باشید که سلامتی شما ارزشمندترین چیزی است که در اختیار دارید.

هر خانه ای یک داروخانه دارد

در هر خانواده ایرانی، در کمد آشپزخانه یا کشوی کابینت حتماً یک داروخانه کوچک وجود دارد. این داروخانه شامل انواع مختلف داروها است که شامل داروهای گوارشی، داروهای عصبی و روانی، قرص‌های آرام بخش و خواب‌آور، مسکن‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها، آمپول‌های نوروبیون، آمپول‌های مونوکلیکس، مکمل‌های زنانه و مردانه و داروهای دیگر است. بسیاری از مردم این داروها را بدون تجویز پزشک می‌خرند و در روزانه خود مصرف می‌کنند. برخی از خانواده‌ها یک کابینت دارو دارند که به آن “جا دارویی” یا “داروخانه خانگی” می‌گویند.

همچنین، باید یادآور شویم که در کشور ما، تعداد زیادی از سایت‌ها و پلتفرم‌های فروش دارو موجود است. این سایت‌ها انواع مکمل‌ها و داروهای مختلف را با قیمت‌ها و تخفیف‌های استثنایی و بدون نیاز به تجویز پزشک می‌فروشند و مردم را به خرید از آنها وادار می‌کنند. با این حال، بهتر است به نظر پزشکان توجه کرده و با توجه به شرایط خود، داروهای خود را خریداری کنیم.

متخصص داخلی، گوارش و کبد و رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران، دکتر. ایرج خسرونیا می گوید: متاسفانه آمار مصرف خودسرانه مکمل ها در ایران بسیار بالاست، همچنین مصرف سایر داروها مانند مسکن و آنتی بیوتیک بیشتر از حد معمول است.

دکتر. خسرونیه نیز می گوید: دارو مانند شمشیر دولبه است. هم می تواند احساس بهتری در فرد ایجاد کند و هم برای بدن خطرناک و مضر باشد. زمانی که داروها را خودسرانه بدون تجویز پزشک و بدون اطلاع از اثربخشی آن استفاده می کنیم، می توانیم با دست خود به بدن خود آسیب برسانیم.»

خطرناک ترین عوارض داروهای تقویتی

به گزارش جامعه پزشکی، در ایران مصرف خودسرانه داروهایی مانند آمپول‌های تقویتی نوروبیون و ب کمپلکس، بسیار شایع است و بسیاری از افراد به یکدیگر در مصرف این داروها تشویق می‌کنند، به‌طوریکه در برخی موارد، این تشویقات به حدی می‌رسد که تاکید می‌شود حتما نوع خارجی آن‌ها خریداری شود تا اثربخشی بیشتری داشته باشند.

اما به عنوان یک متخصص پزشکی، دکتر خسرونیا هشدار می‌دهد که مصرف بیش از حد برخی از این داروها، مثل آمپول ب‌کمپلکس، آمپول نوروبیون، ب ۱۲ و ویتامین دی، نه تنها اثرات بدی بر روی بدن دارد، بلکه براساس تحقیقات انجام شده، بعضی از آن‌ها سرطان‌زا هستند و در برخی موارد می‌توانند منجر به مرگبار شدن فرد شوند. بنابراین، استفاده از این داروهای خودسرانه به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.

این فوق تخصص گوارش و کبد می افزاید: دارویی مانند ویتامین دی در صورت مصرف زیاد باعث ایجاد سنگ کلیه می شود. همچنین مصرف بیش از حد برخی داروها نیز باعث کبد چرب می شود.

دکتر. خسرونیا می گوید: مصرف مقادیر زیاد برخی داروها مانند ویتامین دی ویتامین C و B کمپلکس باعث ایجاد مشکلاتی در سیستم گوارش، کبد و کلیه می شود و حتی می تواند منجر به مسمومیت شود، بنابراین مصرف هیچ دارویی بدون تجویز پزشک درست نیست. البته برخی از پزشکان نوروبیون را توصیه می کنند. نمی توان از این موضوع چشم پوشی کرد که خیلی راحت تجویز می شود. حتی برای درمان سرماخوردگی.

آنها تا زمانی که خسته شوند نوروبیون می گیرند

آمپول‌های تقویتی نوروبیون و ب کمپلکس، که به عنوان یکی از خانواده ویتامین‌های گروه ب شناخته می‌شوند، درمان بسیاری از اختلالات را تسهیل می‌کنند. با این حال، مصرف بیرویه این محصولات برای فرد خطرآفرین خطرناک است. مثلا، مصرف بیش از حد نیاز نوروبیون می‌تواند سطح فلزات سنگین در بدن را بالا ببرد و این عوارضی مانند مسمومیت دارد. بنابراین، باید با دقت و بر اساس نیاز شخص، از این نوع محصولات استفاده کرد.

B کمپلکس و نوروبیون برای افراد مبتلا به کمبود ویتامین B مفیدتر است. به خصوص افراد مسن که نمی توانند به راحتی ویتامین های مورد نیاز خود را دریافت کنند. یکی از مهمترین علائم کمبود ویتامین B خستگی مفرط و مداوم است. به همین دلیل بسیاری از افراد به ویژه جوانان تمایل به مصرف نوروبیون برای تجدید قوا دارند و کارهای روزانه خود را بدون بی خوابی و خستگی انجام می دهند.

اما رئیس انجمن متخصصین داخلی می گوید: مطلقاً جایی برای مصرف نوروبیون برای جوانان وجود ندارد و فقط افراد مسن باید از آن استفاده کنند، ماهی یک یا دو بار، ماهی یک یا دو بار، در کشور ما جوانان نوروبیون را تا زمانی که احساس خستگی و بی حوصلگی کنند تزریق کنند، حتی اگر هیچ فایده ای نداشته باشند، فقط بدن خود را تخریب می کنند.

دکتر. خسرونیا می گوید: اکثر کشورهای دنیا بدون نسخه پزشک به بیماران دارو نمی دهند، اما متاسفانه در ایران این امر بسیار رایج است و هرکسی بخواهد می تواند به راحتی از داروخانه دارو بخرد.

یک فوق تخصص گوارش و کبد خاطرنشان می کند: در گذشته هرکس به مسافرت می رفت برای عزیزان خود سوغاتی می آورد، حالا با خود دارو می آورد! 100 جعبه مکمل که مثل آب نبات می خورید و گاهی مشکل ایجاد می کند، حالا چند عدد مکمل داروها در فروشگاه های معمولی موجود است و به راحتی می توان آنها را خریداری کرد.”

حتی مکمل ها را خودسرانه مصرف نکنید

بسیاری از افراد باور دارند که مصرف مکمل‌ها هیچ ضرری ندارد و ضروری برای بدنشان است، بنابراین مکمل‌ها در سبد مصرفی آنها جا دارد و حتی از کودکانشان نیز استفاده می‌کنند. اما پزشکان تأکید دارند که حتی مصرف مکمل‌ها هم باید به طور منظم و با رعایت دستورات پزشک معالج به انجام برسد.

رئیس هیأت مدیره جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران می‌گوید که اگر به طور کامل و متنوع غذا بخورید و از مواد پروتئینی و ویتامین‌ها به مقدار کافی استفاده کنید، مصرف مکمل‌ها اشتباه خواهد بود. او بیان می‌کند که در هیچ جای دنیا مصرف غیرضروری مکمل‌ها رایج نیست. در واقع، ما در کشورمان از بودجه خانواده و بودجه دولت برای خرید مکمل‌ها استفاده می‌کنیم، در حالی که این مصرف هیچ گاه ضروری نخواهد بود.

دکتر خسرونیا نیز به این مطلب اشاره می‌کند که مصرف مکمل‌ها درصورتی مناسب و منطقی است که آزمایش خون نشان دهد به یکی از مواد موردنیاز بدن کمبود داریم. اما در صورتی که آزمایشی انجام نشده و اطلاعی از مقدار کمبود مان در بدن نداریم، بهتر است که هیچ‌گاه بدون مشورت با پزشک، به خودسرانه مصرف مکمل‌ها روی ندهیم.

منبع: همشهری آنلاین