این بیماری با علائمی از تب خفیف تا شرایط جدی و تهدید کننده زندگی مانند تب خونریزی دهنده دنگی (DHF) و سندرم شوک دنگی (DSS) خود را نشان می دهد. تشخیص زودهنگام و دقیق برای مدیریت و درمان موثر دنگی حیاتی است. این امر باعث می‌شود که آزمایش دنگی جزء حیاتی مراقبت‌های بهداشتی در مناطق آسیب‌دیده باشد.
علائم تب دنگی
به گزارش ایسنا، علائم تب دنگی معمولا 4 تا 10 روز پس از نیش پشه آلوده ظاهر می شود. علائم شایع عبارتند از تب بالا، سردرد شدید، درد پشت چشم، درد مفاصل و عضلات، بثورات پوستی و خونریزی جزئی (مانند خونریزی بینی یا لثه یا کبودی آسان). در موارد شدید، علائم ممکن است به درد شدید شکم، استفراغ مداوم، تنفس سریع، خونریزی لثه، خستگی، بی قراری و خون در استفراغ افزایش یابد. تشخیص و درمان به موقع برای جلوگیری از عوارض و بهبود وضعیت بیمار ضروری است.
آزمایش تب دنگی
انواع مختلفی از آزمایش ها در دسترس هستند که هر کدام بسته به مرحله بیماری و منابع موجود اهداف متفاوتی را انجام می دهند. آزمایشات اصلی مورد استفاده برای تشخیص تب دنگی عبارتند از:
تست آنتی ژن NS1
آزمایش PCR (واکنش زنجیره ای پلیمراز)
آزمایش آنتی بادی IgM و IgG
شمارش کامل خون (CBC)
تست آنتی ژن NS1:
تست آنتی ژن NS1 یکی یکی از رایج ترین روش ها برای تشخیص زودهنگام تب دنگی است. پروتئین غیر ساختاری 1 (NS1) یک پروتئین ویروسی است که توسط ویروس دنگی ترشح می شود و وجود آن در خون نشان دهنده عفونت فعال دنگی است. این آزمایش در هفته اول عفونت، زمانی که بار ویروسی زیاد است، بیشترین تاثیر را دارد.
مزایای تست آنتی ژن NS1:
می توان آن را در اوایل دوره عفونت انجام داد.
در عرض چند ساعت نتیجه می دهد.
محدودیت های آزمایش آنتی ژن NS1:
حساسیت بعد از هفته اول بیماری کاهش می یابد.
سروتیپ های مختلف ویروس دنگی ممکن است قابل تشخیص نباشند.
آزمایش PCR (واکنش زنجیره ای پلیمراز):
آزمایش PCR یک تکنیک مولکولی است که برای شناسایی ماده ژنتیکی ویروس دنگی استفاده می شود. این آزمایش بسیار حساس و اختصاصی است و آن را به روشی قابل اعتماد برای تأیید عفونت دنگی، به ویژه در مراحل اولیه تبدیل می کند.
مزایای تست PCR
حساسیت و ویژگی بالا
این می تواند سروتیپ های مختلف ویروس دنگی را تشخیص دهد.
در مراحل اولیه و اواخر عفونت مفید است.
محدودیت های آزمایش PCR
نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی ویژه و پرسنل آموزش دیده دارد.
گران تر از سایر روش های تست
نتایج بیشتر از آزمایش های سریع طول می کشد.
آزمایش آنتی بادی IgM و IgG
آزمایش های آنتی بادی به جای خود ویروس، پاسخ ایمنی به ویروس دنگی را تشخیص می دهند. آنتی بادی های IgM معمولاً در عرض چند روز پس از عفونت ظاهر می شوند و تقریباً 2 تا 3 ماه قابل تشخیص هستند. آنتی بادی های IgG دیرتر ایجاد می شوند و می توانند سال ها در خون باقی بمانند که نشان دهنده عفونت یا ایمنی قبلی است.
مزایای:
در تشخیص عفونت های اخیر و گذشته مفید است.
ممکن است همراه با سایر آزمایشات برای تایید تشخیص استفاده شود.
محدودیت ها:
آنتی بادی های IgM ممکن است در مراحل اولیه عفونت قابل تشخیص نباشند.
آنتی بادی های IgG نشان دهنده عفونت گذشته هستند و ممکن است عفونت فعال را تایید نکنند.
واکنش متقابل با سایر فلاوی ویروس ها (مانند ویروس زیکا) ممکن است رخ دهد.
شمارش کامل خون (CBC)
شمارش کامل خون (CBC) یک آزمایش خون رایج است که سلامت کلی را ارزیابی می کند و انواع اختلالات، از جمله عفونت هایی مانند تب دنگی را تشخیص می دهد. در زمینه تب دنگی، CBC می تواند با نظارت بر تعداد پلاکت ها و سطح هماتوکریت، که در درمان تب خونریزی دهنده دنگی حیاتی هستند، وضعیت بیمار را کنترل کند.
مزایای:
به طور گسترده ای در دسترس است و انجام آن آسان است.
این به نظارت بر پیشرفت و عوارض بیماری کمک می کند.
محدودیت ها
غیر اختصاصی بودن؛ این به تنهایی نمی تواند عفونت دانگ را تایید کند.
باید همراه با سایر تست های تشخیصی استفاده شود.
اهمیت آزمایش زودهنگام و دقیق دنگی
توجه: تشخیص زودهنگام و دقیق تب دنگی به چند دلیل ضروری است:
درمان به موقع: تشخیص زودهنگام امکان مداخله پزشکی سریع را فراهم می کند. این می تواند از پیشرفت تب دنگی شدید جلوگیری کرده و خطر عوارض را کاهش دهد.
پیشگیری از انتقال: شناسایی و جداسازی افراد آلوده به جلوگیری از انتشار ویروس به دیگران کمک می کند.
نظارت و مدیریت: پایش مداوم پارامترهای خون در موارد تایید شده به مدیریت به موقع عوارضی مانند DHF و DSS کمک می کند.
نظارت بر سلامت عمومی: داده های تشخیصی دقیق برای مقامات بهداشت عمومی برای نظارت و کنترل شیوع دنگی حیاتی است.
پیشرفت‌ها در آزمایش دنگی: پیشرفت‌های اخیر در فناوری منجر به توسعه آزمایش‌های تشخیصی مؤثرتر و سریع‌تر برای تب دنگی شده است. به عنوان مثال، دستگاه‌های تست نقطه‌ای مراقبت (POCT) به ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی اجازه می‌دهند تب دنگی را در کنار بالین بیمار تشخیص دهند و سرعت و دقت تشخیص را در محیط‌های محدود به منابع افزایش دهند. علاوه بر این، تحقیقات به توسعه تکنیک‌های مولکولی پیچیده‌تر و سنجش‌های مولتی پلکس ادامه می‌دهد که می‌تواند چندین پاتوژن را به طور همزمان شناسایی کند و قابلیت‌های تشخیصی تب دنگی و سایر بیماری‌های منتقله از طریق ناقل را افزایش دهد.
نتیجه‌گیری: آزمایش دنگی نقش حیاتی در مدیریت و کنترل دنگی دارد. به لطف طیف گسترده ای از ابزارهای تشخیصی، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی می توانند عفونت تب دنگی را به طور دقیق تشخیص داده و نظارت کنند و درمان به موقع و مناسب را ارائه دهند. با پیشرفت فناوری، روش‌های تشخیصی مؤثرتر و در دسترس‌تری برای بهبود نتایج بیماران و کمک به تلاش‌های جهانی برای مبارزه با تب دنگی توسعه خواهند یافت.