اداره نظارت و کنترل مصرف فرآورده های بهداشتی سازمان غذا و دارو به مناسبت هفته پیشگیری از مسمومیت ها اعلام کرد: 70 درصد از مسمومیت های مراجعه کننده به مراکز اطلاع رسانی دارویی و سمی کشور، مسمومیت های دارویی است.
رایج ترین راه برای ورود سموم به بدن از طریق دهان است. شایع ترین علت مسمومیت در جهان مصرف بیش از مقادیر درمانی دارو است. علاوه بر این، نباید با مصرف خودسرانه دارو بدون تجویز پزشک، سلامت خود را به خطر بیندازید.
مسمومیت با برخی داروها ممکن است باعث مرگ فرد نشود، اما مقادیر بالای این داروها می تواند باعث آسیب دائمی به کبد و کلیه فرد مسموم شود.
مسمومیت دارویی و کودکان
دوزهای بالای برخی از داروهای به ظاهر بی ضرر می تواند برای کودکان و افراد مسن کشنده باشد. بر این اساس، توجه به توصیه های زیر برای پیشگیری از مسمومیت دارویی در کودکان ضروری است:
– داروها را در کابینت قفل دار و در ارتفاع زیاد، دور از دید و دسترس کودکان نگهداری کنید.
– وقتی فرزندتان مریض می شود مراقب باشید بارها و بارها به او دارو ندهید.
– برای کاهش تب در کودکان، بسته به وزن و سن کودک، با مشورت پزشک و داروساز استامینوفن به کودک بدهید. مقادیر بیش از حد درمانی استامینوفن می تواند باعث مسمومیت شود.
– داروهای مصرفی اعضای خانواده را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
– برای جلوگیری از خوردن دارو از قرار دادن دارو در کیسه خودداری کنید.
– داروهای خود را جلوی کودکان مصرف نکنید، زیرا کودکان رفتار بزرگسالان را تقلید می کنند و ممکن است داروها را دور از چشم والدین خود به صورت خوراکی مصرف کنند.
– اگر به کودکتان دارو می دهید، توضیح دهید که دارو است و از کلماتی مانند آب نبات، شکلات یا غذا استفاده نکنید.
– داروها به ویژه داروهای خوش طعم برای کودکان را دور از دسترس نگهداری کنید. این امکان وجود دارد که کودک با سوء استفاده از سهل انگاری شما دارو مصرف کند.
– اگر کودک زیر 5 سال در خانه دارید، فراموش نکنید که داروها را در کابینت های قفل دار در طبقات بالا قرار دهید.
کودکان کنجکاو هستند و ممکن است زمانی که اعضای بزرگتر خانواده دارو مصرف می کنند سعی کنند دارو را بچشند یا ببلعند.
برای جلوگیری از مسمومیت دارویی فرزند دلبندتان، از والدین خود بخواهید که داروهای شما را دور از دسترس کودکان قرار دهند.
متاسفانه در کشور ما سالانه کودکان زیادی به دلیل مصرف ناخواسته شربت متادون ذخیره شده در بطری های سایر داروها جان خود را از دست می دهند.
مسمومیت دارویی در سالمندان
مسمومیت دارویی یک اتفاق رایج در سالمندان است، بنابراین توصیه می شود:
– نظارت بر مصرف دارو توسط سالمندان در خانواده. زیرا ممکن است به دلایل زیر داروهای خود را اشتباه یا مکرر مصرف کنند. شباهت ظاهری داروها، فراموشی، ندانستن نام داروها، بی سواد یا بی سواد بودن و یا نخواندن مقادیر داروها که روی جعبه دارو نوشته شده است.
– برای جلوگیری از دوزهای مکرر دارو، بهترین کار این است که دفعات مصرف دارو را یادداشت کنید یا قرص ها را در جعبه های تقسیم شده مخصوص (بر اساس صبح، ظهر و شب) قرار دهید.
مسمومیت با داروهای روانگردان
اغلب مسمومیت های دارویی ارجاع شده به بیمارستان ها به دلیل استفاده از داروهای بیماری های عصبی و روانی مانند آرام بخش ها و داروهای ضد افسردگی است.
بهتر است بیماران مبتلا به افسردگی، بیماران مبتلا به بی ثباتی رفتاری یا افرادی که سابقه اقدام به خودکشی دارند، داروهای خود را دور از دسترس نگه دارند و به مقدار دارویی که مصرف می کنند توجه کنند.
مصرف مقادیر زیاد داروهای متعدد در اقدام به خودکشی ممکن است در ابتدا علائم خاصی نداشته باشد. اما وضعیت فرد مسموم به طور ناگهانی بدتر می شود.
نحوه برخورد با مسمومیت دارویی
هنگام برخورد با فرد بیهوش یا مسموم که بسته دارویی را خورده است، بسته های دارو را با حفظ خونسردی خود و بدون ایجاد استفراغ به بیمارستان همراه بیمار ببرید.
در صورت مسمومیت دارویی عمدی بهتر است از فرد مسموم نام دارو یا داروها و تعداد هر کدام را بپرسید و در صورت هوشیاری به کادر درمانی اطلاع دهید.
در اغلب موارد مسمومیت دارویی تصادفی یا عمدی، در اسرع وقت با شماره تلفن مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم 190، کد داخلی 2 یا اورژانس 115 تماس بگیرید تا اقدامات اولیه را انجام دهید.