فاطمه پاکلی نژاد: مردی که در اوایل دهه 50 در لندن پس از تحصیل در دانشگاه تهران به تحصیل در رشته سینما پرداخت، دو سال تمام وقت خود را بر اساس رمان دلیران تنگستانی حسین رکن زاده ادمیت و یازده رمان دیگر گذراند که هفت تای آن منتشر نشد. آنها از منابع داخلی و خارجی آمده اند و فیلمنامه سریال دلیران تنگستان را نوشته اند. داستانی که از زندگی احمد تنگستانی و 300 سربازش که همراه او با نیروهای اشغالگر انگلیس جنگیدند آغاز می شود و با داستان مقاومت مردم تنگستان به رهبری رئیسعلی به پایان می رسد.
برای اینکه همه چیز واقعی تر شود، شهنواز با تک تک شاهدان عینی صحبت کرد و حتی تایید کرد که چه کسی گلوله شهادت را به سمت رئیسعلی شلیک کرده است. این قسمت هم مانند دو قسمت دیگر سریال هرگز پخش نشد.
بر اساس همین تحقیقات دقیق، همایون شهنواز در این سال ها سریالی ساخت که یک بار در دوره پهلوی و ده ها بار در سال های پس از انقلاب پخش شد.
اثری ناسیونالیستی درباره قهرمانانی که دست خالی در مقابل ارتش ملکه ایستادند و تا پای جان برای استقلال کشور جنگیدند. سریالی با بازی محمود جوهری، افرندنیا، منوچهر فرید، نعمت گرجی، ولی شیراندامی و … که جوهری بازیگر نقش اول آن در یک سانحه رانندگی دلخراش در سفر نوروزی عید سال 55 جان باخت.
همایون شهنواز سال های زیادی از عمر خود را در خارج از ایران و در انگلستان گذراند. او در اواسط دهه 1980 به ایران بازگشت و در فیلمنامه روز واقعه شهرام اسدی نقشی کلیدی ایفا کرد. بهترین اثر تصویری عاشورا در سال های اخیر در ایران.
شهنواز در سال 2016 بر اثر سوختگی ناشی از انفجار گاز در یک آپارتمان در پارک وی تهران جان باخت.
پیکر سوزانده شده وی در گوشه ای از خانه موزه رئیسعلی دلواری در دلوار تنگستان به خاک سپرده شد تا از تلاش های وی برای زنده نگه داشتن یاد و خاطره دلاوران تنگستان به خاک سپرده شود. همان جایی که امسال برخی از بزرگان فرهنگ و ادب تنگستان بر سر مزار او گرد هم آمدند تا یاد و خاطره او را گرامی بدارند.
آنجا در این خانه موزه سفید پر از درختان نخل و سوغاتی های رئیسعلی. جایی که در درون او صدای خنده های کودکان سبز موی شجاعی که مشتاقانه بازی می کنند طنین انداز می شود.
در همین فضا به همت اردشیر ترک زاده و نخدا رسول غریبی از بزرگان شهرستان دلوار مراسمی با حضور حسین فیروزی شاعر تیتراژ دیلیران تنگستان حماسه حماسی برگزار شد. موسیقی و مدیرکل استان بوشهر سیدرضا صافی، شاهین بهرام نژاد کارگردان و محمدرضا زمانی از جمله خوانندگان جوان بودند. شهر دلوار حضور داشت.
در ابتدای این مراسم شاهین بهرام نژاد مجری برنامه به هنر همایون شهنواز اشاره کرد. نبود شخصیتی مانند رئیسعلی دلواری مانند بسیاری دیگر از رزمندگان ناشناخته مانده است، وی گفت: امروز در ششمین سالگرد تاسیس به دعوت سروان رسول غریبی و آقای اردشیر ترک زاده عزیز یکی از فرهنگیان دلوار که هستیم. مربی، ما جمع شدیم تا فاتحه ای بخوانیم و بگوییم که سپاسگزاریم.»
یک کاپیتان عجیب یکی یکی از بانیان مراسم یادبود همایون شهنواز و یکی از بزرگان نیروی دریایی استان بوشهر شعری در وصف همایون شهنواز خواندند:
اختر سال ها پیش به اینجا آمد
نمایشگری با هنر مانند جواهر
چرخ زندگی دوباره شروع می شود
در جستجوی جنگ شهید
شهنوازی از تهران ناز بود
راز را فاش کن
راز یک نبرد بی نظیر
درباره جهاد و جنگ با روباه پیر
این همایونفر قلمی برداشت
به خیابان ها سر زد و با پیرمردها نشست
آنچه از رئیسعلی گرفت
او نوشت و یک دفتر جمع آوری کرد.
سیدرضا صافی کارگردان انیمیشن «پینوکیو، عمو سردار و رئیسعلی» در ادامه درباره همایون شهنواز از دیگر حاضران در این مراسم گفت: عظمت شخصیت هر فردی همان چیزی است که به آن توجه دارد و همایون شهنواز تقدیم کرد. تمام زندگی و تمام توجهش به تصویر کشیدن افسانه تاریخی این دیار یعنی شهید رئیسعلی دلواری بود و خودش هم بخشی از این افسانه تاریخی شد.
صافی ادامه داد: خیلی خوب است که مسئولان فارغ از اینکه چه کار می کنند و چه نمی کنند، ارزش های خودمان را که نوعی از این بزرگداشت هاست، تأمل کنیم. مسئولین فرهنگی استان توجه بیشتری داشته باشند و وظایف خود را به درستی انجام دهند. واقعاً وضعیت خوبی نیست که در موزه رئیسعلی دلواری وجود دارد. آیا رئیسعلی دلواری اگر در شهر دیگری بود اینقدر مهجور و مظلوم بود؟ که الان و در این هوا که این همه مهمان از سراسر ایران و حتی جهان داریم، این موزه باید تعطیل شود؟»
فیروزی شاعر بوشهری درباره همایون شهنواز گفت: شهنواز برای به تصویر کشیدن جوانمردی و دلاوری این مرز و بوم زحمات زیادی کشید و برای بازنمایی خوب این نهضت، مدت ها در بوشهر زندگی کرد و همه چیز را مطالعه کرد. این شناخت منطقه تلاشی انکارناپذیر است. او “میراثی از خود به جای گذاشت که 50 سال بعد به عنوان جواهری درخشان باقی می ماند.”
وی ادامه داد: من شاعرم، بگذار شعر در بیان سخنانم کمک کند.
گنجینه خلیج فارس ایران هستند
سرزمین مردان و زنان شجاع
بوشهر همیشه شما را می شناسد
از طرف رئیسعلی و جمال شیران
اعلام کردند که به سمت دریا راهپیمایی خواهند کرد
او «هزار غریب با منبر» را در وصف رئیسعلی خواند و همان طور که از سخنانش خلاصه می کرد به ابیاتی برای همایون شهنواز رسید و سرود:
گفتم به من می گویی شعر من کافی نیست
از سمت راست بگو نیت لفظی نیست
گفتم شما بگویید علی حق را ناراحت نمی کند
وی گفت: این جلسه باید به گونه ای برگزار شود که عدالت به تأخیر نیفتد.
این شاعر دلواری سخنان خود را اینگونه به پایان رساند: «آقای شهنواز واقعاً بر گردن ما دلواری ها حق بزرگی دارد.» ما مفتخریم که امروز در سرزمینی هستیم که متعلق به خودمان است و حضور در کنار آن سردار برای ما افتخار است. جنوب، شهید رئیسعلی دلواری. شهنواز برای این سریال خیلی زحمت کشید تا بتواند اصل و اینستالیشن رئیسعلی را به تصویر بکشد.
آخرین سخنران مراسم حماسی حقفرست، مدیر موسیقی استان بوشهر بود که خاطراتی از سریال تنگستان دلیران و موسیقی فیلم معروف احمد پژمان داشت: «آقای احمد پژمان درباره ساخت موسیقی سریال گفت: من به یاد همه بود هر روز به یک کاست 90 دقیقه ای سونی گوش می داد. اینگونه با آقای کردی زاده آشنا می شوند و حاصل این ارتباط، ضبط موسیقی سریال دلیران تنگستان است که با همراهی برخی از بوشهری ها در صدا و سیمای شیراز ساخته شده است.
حق پرست در خصوص عنوان سریال گفت: از Protozoon که شروع به رشد می کند و در عنوان به سوار تنگستن تبدیل می شود، می توانید ببینید که او چگونه از این بوق دائمی استفاده کرده و سپس چگونه در ارکستراسیون و تنظیم از آن استفاده کرده است. استفاده شده.” . از دستگاه اندازه گیری استادانه ترین روش استفاده از شاخ و سنج و سرعتی که به تدریج دما را افزایش می دهد. این اتفاق در ابتدای سریال رخ می دهد. در هر صورت عوامل متعددی دست به دست هم دادند تا موسیقی ماندگاری خلق شود. از این گذشته آقای شهنواز در موسیقی شاه خاموش به همین استقلال موسیقایی دست می یابد. “دکتر. علی دراری، دکتر. احمد پژمان بزرگ و… گرد هم آمدند تا این موسیقی را بسازند.»
در پایان این مراسم محمدرضا زمانی خواننده جوان دلواری که این روزها با ترانه هایی چون پل و لهام به شهرت رسیده است خطاب به حاضران گفت: در پایان این مراسم محمدرضا زمانی خواننده جوان دلواری را شهادت داد.» که این روزها با ترانه هایی چون «وقتی پل و لهام» به شهرت رسیده است، خطاب به حاضران در این مراسم یادبود گفت: از من خواستید برای این فضا چیزی بخوانم، اما واقعیت این است که این هنرمندان هستند. زنده است که نامشان زنده است.» حتی یک انسان زنده هم روزه دار نمی خواهد. باید برای کسانی که زنده اند و یادشان نمی آید بخوانیم. افرادی که اینجا هستند هنرمندان بزرگی هستند، اما متأسفانه مسئولان به هنر آنها احترام نمی گذارند.»
برای مدتی به خواندن ادامه دهید یکی او مراسم یادبود همایون شهنواز را با قطعات جدیدش به پایان رساند.
57