مهدی دیغمی مدیر طرح واردات خودروی وزارت حراست با بیان اینکه روز یکشنبه آخرین مهلت ثبت نام و فرآوری خودروهای وارداتی است، گفت: قرعه کشی تخصیص خودروهای وارداتی تا پایان هفته جاری برگزار می شود. نتایج شنبه هفته آینده اعلام خواهد شد.
درباره اظهارات سرپرست پروژه واردات خودرو وزارت حراست و آمارهای موجود چند نکته مهم وجود دارد.
به گفته ضیغمی، هنوز به پنج هزار متقاضی قبلی خودروهای وارداتی خودرو اختصاص داده نشده است. بنابراین در حال حاضر و بدون احتساب ثبت نام های جدید، مالیات خودروی وارداتی پنج هزار متقاضی دیگر قابل اعمال نیست. اسفند 1401 ثبت نام کرده اند، نامشخص است.
از سوی دیگر عدم تخصیص خودرو به این پنج هزار نفر به این معنا نیست که سایر متقاضیان تمامی خودروهای خود را دریافت کرده اند. در واقع تخصیص با تحویل متفاوت است و اینطور نیست که فقط پنج هزار نفر (پنج هزار نفری که به گفته دیغمی هنوز خودرو به آنها اختصاص داده نشده) خودروی وارداتی خود را دریافت نکرده باشند. بر اساس آمار فعلی گمرک، تعداد کل خودروهای ترخیص شده (پس از آزادسازی واردات خودرو در سال 1401) حدود 20 هزار خودرو است.
اگر فرض کنیم تعداد کل خودروها تحویل شده و 33000 متقاضی وجود داشته باشد، هنوز حداقل 13000 نفر از ثبت نام های نوبت اول در نوبت تحویل خودروهای خود هستند.
با توجه به تجربه مرحله قبل، احتمال حذف تعدادی از این 130 هزار نفر به عنوان بخشی از پالایش برنامه ریزی شده توسط وزارت امنیت وجود دارد و تقاضای جدید برای خودروهای خارجی کمتر خواهد بود. اما در بطن موضوع، یعنی ایجاد تعهد جدید برای خودروی خارجی در مقابل واردات ضعیف و گشایش اولین پرونده پیش فروش، نیازی نیست.
بر اساس آمار گمرک در چهار ماه گذشته بیش از 8200 خودرو خارجی ترخیص شده و بیش از 5000 خودرو دیگر در حال ترخیص نهایی هستند. بنابراین مجموع خودروهای وارداتی در این مدت (چه تایید شده و چه تایید نشده) به 14 هزار دستگاه نمی رسد. اگر فرض کنیم که این روند ادامه داشته باشد (با تقسیم سال به سه دوره چهار ماهه)، تعداد خودروهای وارداتی در سال جاری بین 45 هزار دستگاه (سه دوره چهار ماهه و 14 هزار دستگاه در هر دوره) خواهد بود.
با احتساب حدود 14000 خودروی عدم اعزام در 4 ماهه اخیر و حدود 45000 خودروی وارداتی در بقیه سال، مجموع خودروهای خارجی قابل تحویل در سال جاری نخواهد بود. 60000 واحد برای رسیدن به . بنابراین تحویل خودرو به 20 هزار متقاضی (بر اساس آمارهای فرضی یعنی تکمیل ثبت نام حداقل نیمی از 130 هزار متقاضی جدید) به سال آینده موکول می شود. این محاسبات با این فرض انجام شده است که روند واردات در چهار ماهه اول سال با کندی مواجه نشود و به دلیل اصلاحات وزارت امنیت، حداقل نیمی از ۱۳۰ هزار درخواست ثبت شده حذف شود. اما اگر برنامه تخصیص خودرو به تمامی 130 هزار متقاضی باشد و روند واردات همچنان با کندی ادامه یابد، البته انجام این تعهد حداقل دو سال زمان نیاز دارد.
به نظر می رسد هدف سیاست گذاران از ایجاد تقاضای جدید کاهش فشار بر بازار آزاد خودرو و کاهش قیمت باشد. دستیابی به این هدف به عوامل دیگری مانند کاهش انتظارات تورمی و قیمت ارز بستگی دارد.
23302