طبق آمار گمرک، تاکنون بیش از ۴۳۰۰ خودرو وارد کشور شده است. اما خبرهای دریافتی از تسنیم نشان می‌دهد که تنها تعداد کمی از این میزان خودروها تاکنون شماره‌گذاری و تحویل مشتری شده‌اند و روند شماره‌گذاری و تحویل خودروهای وارداتی تقریباً متوقف شده است.
بر اساس آخرین گزارش گمرک ایران، آمار واردات قطعی انواع خودرو سواری در 9 ماهه امسال با ردیف تعرفه گمرکی 8703 بالغ بر 4386 دستگاه خودرو و به ارزش 86 میلیون و 478 هزار دلار بوده است.
در 9 ماه گذشته 247 دستگاه خودرو به ارزش 7 میلیون و 513 هزار دلار به کشور وارد شده است.
با وجود آمار ترخیص تقریباً 4300 خودرو، اکنون این سوال مهم مطرح می شود که تاکنون چند خودرو مراحل پلاک و شماره گذاری را طی کرده اند و مهمتر از آن چه تعداد خودرو به ثبت نام کنندگان این خودروهای پلاک تحویل داده شده است؟
برای پاسخ به این سوال، بررسی روند «ترخیص برای شماره گذاری (پلاک)» خودروهای وارداتی ضروری است.
سه مرحله مهم از ترخیص تا شماره گذاری خودروهای وارداتی چیست؟
سه مرحله اصلی و مهم در زمینه رهاسازی خودرو وجود دارد که عبارتند از:
فرآیند سه ماهه تخصیص ارز وارداتی از محل ارز صادراتی به افراد
1- روند تخصیص ارز برای واردات خودرو: بررسی ها نشان می دهد ارز واردات خودرو از طریق ارز صادراتی افراد (ارز صادراتی خود و غیره) انجام می شود. نکته ای که اکنون وجود دارد این است که در فرآیند تامین ارز برای واردات خودرو از نقاط غیر صادراتی، فرآیند تخصیص، تامین ارز و فرآیند اخذ گواهی ثبت آماری بانک مرکزی (کد ساتا) یک امر واقعی است. این فرآیند زمان بر است و بین 3 تا 4 ماه طول می کشد.
یعنی در این روش واردات فقط شرکت هایی که حداقل 3 تا 6 ماه پیش نمایندگی واردات ثبت کرده اند و تا انتها ترخیص کالا از گمرک را انجام داده اند می توانند کد ساتا را دریافت کنند بنابراین شرکت های جدیدی که قصد واردات دارند باید این 6 را طی کنند. فرآیند یک ماهه
۲- مدارک مورد نیاز برای ترخیص از گمرک: یکی دیگر از الزامات ترخیص خودروهای وارداتی از گمرک، اخذ مجوز استاندارد ۸۵ برای خودرو است.
در این زمینه البته مشخص است که با آمدن معاون اول رئیس جمهور پس از طرح سوالاتی در خصوص تحویل خودرو به گمرکات و بنادر، رویه ملایم تری در رابطه با اخذ مجوزها اجرا شد. به این ترتیب با همکاری سازمان ملی استاندارد، در خصوص استانداردهای 85 گانه ترخیص خودروهای وارداتی تسهیلات مهمی در نظر گرفته شده است.
برهمین اساس بررسی های پیگیری نشان می دهد که اکنون تنها خودروهایی که استاندارد آلایندگی ندارند اجازه تردد از گمرک را ندارند.
3- مشکلات خرید خودرو توسط واردکنندگان: از سوی دیگر به نظر می رسد عامل نهایی در وضعیت فعلی خودروهای وارداتی چالش ها و مشکلاتی است که واردکنندگان در حوزه عرضه خودرو با آن مواجه هستند که البته باید در این خصوص مشخص شود. توجه. اقدامات بیشتری باید صورت پذیرد
تاکنون تنها چند خودرو وارداتی ثبت نام و تحویل داده شده است
لازم به ذکر است طبق اخبار رسمی ماه ها از واردات خودرو می گذرد و تعداد بسیار محدودی پلاک به خریدار تحویل داده شده است. به عبارت دیگر تعدادی از خودروها مراحل ترخیص به شماره گذاری (پلاک) را طی کرده اند، اما هنوز به خریداران تحویل نشده اند. در همین راستا مقامات دولتی تاکید می کنند که رفتار تجاری یکی از عوامل مرتبط با تاخیر در تحویل خودروهای ثبت نامی به متقاضیان است.
البته نکته اینجاست که وزارت ایمنی باید شفاف سازی کند که کدام خودروها مراحل ترخیص تا شماره گذاری را طی کرده اند تا آمار دقیق این خودروها مشخص شود.