به گزارش خبرنگار پی ام آپ، پرونده بیستودومین دوره رقابتهای لیگ برتر فوتبال باشگاههای کشور جام خلیج همیشه فارس پنجشنبه هفته گذشته، بیستوهشتم اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ با قهرمانی تیم فوتبال پرسپولیس تهران، نایبقهرمانی سپاهان اصفهان و سقوط دو تیم نفت مسجدسلیمان و صنعتمس کرمان بسته شد اما اتفاقات و آمارهایی که از آن برجای ماند قابل بحث و بررسی است.
یکی از این حوادث، انتقال بازیکنان خارجی به باشگاههای ایرانی است که معمولاً نهتنها خوب در نمیآیند بلکه ضرر عمدهای به تیمها از نظر مالی و نتایج میزنند؛ در فصل بیستودوم، ۱۳ تیم از بازیکنان خارجی بهره بردند و فقط سه تیم هوادار، ملوان و نفت مسجدسلیمان هیچ خریدی از سایر کشورها نداشتند. در نتیجه ۴۲ بازیکن خارجی در این فصل بازی کردند که بدون تعارف اکثر آنها جزو عجیبترین و بدترین خریدهای تاریخ لقب میگرفتند.
در این لیگ برای پرسپولیس گیورگی گولسیانی، وحدت هنانوف، شیخ دیاباته، لیاندرو پریرا و یورگن لوکادیا، برای سپاهان نیلسون جونیور، رناتو آگوستو، مانوئل فرناندز، ایگور کاتاتو و الویس کامسوبا، برای استقلال کوین یامگا، رافائل سیلوا و عزیزبک آمانوف، برای تراکتور تبریز صفا هادی، گوستاوو واگنین، ریکاردو آلوزو خایمه رومرو، برای مس رفسنجان جفرسون باهیا، لوسیانو پریرا و گادوین منشأ، برای گلگهر سیرجان وسلی هرناندز، کیروش استنلی و اریک بایناما، برای آلومینیوم اراک والنتین یوئل و هانسل زاپاتا، برای فولاد خوزستان کریستوفر کنت، روبرتو تورس، یوکیا سوگیتا، الکس آلگریا، آیاندا پاتوسی و موسی کولیبالی، برای ذوبآهن اصفهان احسان پنشنبه و دارکو بیدوف، برای پیکان تهران شرزود تمیروف و تیتو اوکلو، برای نساجی آداما نیانه، برای صنعتنفت آبادان شرالدین بوبوئف، سباستین پیریز، محمدرضا جلیل و شاروف موخیتدینوف و برای مس کرمان بورا، ران تونگیک بهعنوان بازیکنان خارجی بهمیدان رفتند.
با وجود اینکه بازیکنانی هم بودند که عملکرد خوبی از خود در این فصل نشان دادند، میخواهیم راجعبه خارجیهای ضعیف و ناکارآمدی صحبت کنیم که فقط ارز را از کشور خارج کردند و هیچ سودی برای باشگاههای ایرانی نداشتند. ضمن اینکه تعداد قابلتوجهی از آنان نیز با پایان یافتن فصل، بار و بندیلشان را جمع کردند و به کشور خودشان بازگشتند.
چهکسی گفته تمام مهاجمان برزیلی باکیفیت هستند؟
در نیمفصل دوم لیگ برتر، یحیی گلمحمدی که یورگن لوکادیا آقای گل وقت لیگ را از دست داده بود، برای پرکردن جای وی، بهدنبال جذب یک مهاجم خارجی جدید رفت و روی لئاندرو پریرا برزیلی دست گذاشت. البته پریرا همچون اکثر خریدهای برزیلی سرخپوشان پایتخت در سالهای اخیر انتظارات را برآورده نکرد و این احتمال وجود دارد سال آینده در لیست پرسپولیس نباشد.
لئاندرو پریرا ۹ بازی در لیگ برتر و ۲ بازی در جامحذفی برای پرسپولیس انجام داد که حاصل آن یک گل و دو پاسگل در ۳۸۴ دقیقهای بود که بهمیدان رفت. پریرا البته در جام حذفی مقابل سپاهان و در لیگ برتر مقابل پیکان دو پنالتی مهم از مدافعان حریف گرفت اما در مصاف دوم با سپاهان در لیگ برتر با رفتار عجیب و بچگانهای پرسپولیس را ۱۰ نفره کرد و یکی از علل اصلی شکست این تیم در آن بازی بود.
بازمانده تیم فرهاد که دوستداشتنی نبود!
عزیزبک آمانوف، هافبکتهاجم ازبکستانی تیم فوتبال استقلال تهران که فصل گذشته از لوکوموتیو تاشکند با ارزش ۱۰۰ هزار یورو به آبیپوشان پایتخت پیوست و عملکرد بدی هم برای این تیم نداشت و همراه دیگر شاگردان فرهاد مجیدی مقتدرانه به قهرمانی لیگ دست پیدا کرد در نیمفصل لیگ بیستودوم سرنوشت عجیبی داشت.
ریکاردو ساپینتو اصلاً روی وی حساب نمیکرد و معتقد بود آمانوف شرایط خوبی برای قرار گرفتن در ترکیب ندارد از همینرو به هافبک ازبکستانی فقط سه دقیقه فرصت بازیکردن مقابل گلگهر سیرجان را داد. آمانوف ۱۴ بازی سکونشین بود و در چهار بازی هم روی نیمکت قرار داشت اما به میدان نرفت تا با آمار عجیب و غریبی در نهایت بدون رضایت آبیها به نسفقارشی ازبکستان بپیوندد و چیزی هم عاید استقلال نشد.
برزیلیها در سایر پستهای زمین نیز تعریفی ندارند
تیم فوتبال سپاهان اصفهان که از ابتدای فصل با جذب کادر فنی و بازیکنان خارجی درصدد این بود تا پس از ۹ سال بار دیگر قهرمانی لیگ را بهدست بیاورد؛ نیلسون جونیور برزیلی یکی از این خریدها بود که در خطدفاعی توپ میزد و پیشبینی میشد بتواند به سپاهان کمک کند اما ضعفهای زیادی بهخصوص در ضدحملات رقبا داشت و بهخاطر سرعت کمش در اکثر فرصتهای سریع جا میماند.
نیلسون جونیور در ۲۳ بازی لیگ و حذفی برای سپاهان فقط یک گل زد؛ البته که مأموریت اصلی وی دفاع از دروازه سپاهان بود اما با چند اشتباه همچون بازی برگشت با ملوان نشان داد مدافع ششدانگی نیست؛ قرارداد نیلسون با سپاهان یکم جولای ۲۰۲۳ تمام میشود و احتمالاً یکی از خروجیهای سپاهان در تابستان خواهد بود.
زوج نیلسون جونیور در نیمفصل نخست رناتو آگوستو بود؛ مدافع ۱۸۸ سانتیمتری که با قراردادی آزاد به سپاهان پیوست و در ۱۳ بازی لیگ برتر و جام حذفی در ترکیب تیم مورایس قرار گرفت و پس از آن با وجود اینکه همچنان با سپاهان قرارداد داشت، از این تیم جدا شد.
رناتو هم یکی از خریدهای بسیار ضعیف سپاهان در فصل بیستودوم بود که حتی میشود گفت یکی از عوامل ناکامی طلاییپوشان در راه قهرمانی لیگ بهشمار میرود؛ گلبهخودی عجیب و غریب وی در مصاف با گلگهر زمینهساز کامبک حریف شد تا سپاهان بازی دو بر صفر برده را با تساوی ۲ بر ۲ عوض کند و یک پیروزی مهم برای این تیم از بین رفت که میتوانست سپاهان را به قهرمانی لیگ برساند.
سپاهان در نیمفصل دوم هم برای تقویت خطحمله ایگور کاتاتو را بهعنوان مهاجم چندپسته خریداری کرد و ژوزه مورایس او را بیشتر بهعنوان یار تعویضی در ۱۲ بازی که ثبت کرد به زمین میفرستاد؛ کاتاتوی ۲۸ ساله جزو آندسته مهاجمانی بود که فرصتطلب نیستند و موقعیتهای گلزنی زیادی از دست میدهند.
او در نهایت پس از ۱۲ بازی، ثبت یک گل مقابل هوادار و یک پاسگل در شهرآورد اصفهان، در کمال تعجب قبل از پایان لیگ جمع طلاییپوشان را ترک کرد تا عمر حضور وی در اصفهان به سال کشیده نشود. کاتاتو ارزش ۸۰۰ هزار دلاری دارد و مشخص نیست خرید وی با توجه به اینکه بهصورت آزاد راهی اصفهان شد، چقدر پایین یا بالاتر برای سپاهان آب خورده است.
درس جدید؛ گول همتیمی بودن با رونالدو را نخورید
مانوئل فرناندز یکی از هافبکهای خارجی سپاهان بود که بههمراه سایر خارجیها از اروپا به اصفهان نقل مکان کرد؛ فرناندز زمانی در تیمملی پرتغال توپ میزد و با کریستیانو رونالدو همبازی بود اما این شناسه برای جذب وی کاربردی نداشت. فرناندز که ۳۸ سال را رد کرده است از ابتدا تا انتهای فصل ۱۴ بازی را بهطور کامل از دست داد و فقط ۷۱۷ دقیقه برای سپاهان بازی کرد.
هافبک خلاق اما پا به سن گذاشته برزیلی سپاهان ۹ بازی را بهعلت مصدومیت از دست داد و در پنج بازی هم بهعلت آماده نبودن و نداشتن شرایط بازی در لیست قرار نگرفت. تنها آماری که فرناندز از خود بهجا گذاشت گلی بود که هفته دوم به نساجی زد و پس از نایبقهرمانی با سپاهان، از این تیم بهطور رسمی جدا شد.
وینگری که به همهچیز میخورد بهجز فوتبالیست
طلاییپوشان اصفهان در ادامه سریال خریدهای خود در ابتدای فصل، به سراغ بازیکنی از بوروندی رفتند؛ بازیکن ۱۶۴ سانتیمتری و ریزاندام که پا بهتوپ نبود، تکنیک نداشت و راه گلزنی را هم نمیدانست. در ۱۴ بازی لیگ برتر و یک بازی جامحذفی پیراهن سپاهان را پوشید اما نشان داد که این لباس برای وی بسیار گشاد است.
این بازیکن الویس کامسوبا نام دارد که پست اصلی او وینگر راست است و تنها تاثیرگذاریاش برای سپاهان، دو پاسگلی بود که در بازی جام حذفی مقابل سایپا تهران داد. کامسوبا نیز همچون کاتاتو چند هفته قبل از هواداران سپاهان خداحافظی کرد تا دیگر خرید ناموفق مورایس لقب بگیرد.
با فاکتورگیری ستارهها، تراکتور خرید خارجی بد هم داشت
باشگاه تراکتور تبریز با خرید گوستاوو واگنین، صفا هادی و ریکاردو آلوز در فصل بیستودوم، موفقترین باشگاه از حیث جذب بازیکنان خارجی لقب گرفت. اما این سه ستاره را که در نظر نگیریم، تیتیها یک خرید خارجی دیگر هم داشتند که اصلاً به دردشان نخورد. خایمه رومرو اسپانیایی از کارتاخنا راهی لیگ ایران شد و چیزی به هواداران تراکتور نشان نداد.
خایمه رومرو ۳۲ ساله کلاً چهار بازی برای تراکتور انجام داد که میانگین دقایق آن ۱۳ است. رومرو که نیمفصل دوم به تراکتور ملحق شد نظر پاکو خمز را نیز جلب نکرد و براساس اعلام سرمربی اسپانیایی تراکتور، خایمه رومرو بدون کمک به این تیم، تبریزیها را بهعلت نمایش غیرقابل قبولی که داشت و به سبک بازی تراکتور نمیخورد، ترک خواهد کرد.
فولادیها سر دسته متضررترین باشگاه ایران در جذب بازیکنان خارجی
در نیمفصل اول و ابتدای نیمفصل دوم که جواد نکونام سرمربی فولاد خوزستان بود، به بهانه حضور در چند تورنمنت بهخصوص لیگ قهرمانان آسیا، فولاد بازیکنان خارجی زیادی بهخدمت گرفت که بهجز یکی، سایر آنها باکیفیت نبودند و نتوانستند به این تیم کمک کنند؛ از یوکیا سوگیتا گرفته تا الکس آلگریا. ضمن اینکه دو بازیکن خارجی در این تیم از گذشته بودند که بهطرز عجیبی از فولاد جدا شدند.
در خط دروازه، کریستوفر کنتی حضور دارد که فصل گذشته از اتریش به سپاهان اصفهان پیوست و عملکرد بدی هم نداشت اما برای فصل بیستودوم راهی فولاد خوزستان شد. کنت یکی از تاثیرگذارترین بازیکنان فولاد در این فصل بود و پس از انجام ۲۹ بازی در لیگ برتر و یک بازی در جام حذفی، ۲۵ گل دریافت کرد و ۱۵ کلینشیت کرد. البته که قرارداد وی به پایان رسیده است و باید دید فصل آینده هم در جنوب ایران میماند یا خیر.
موسی کولیبالی، مدافع تنومند و بلندقامت تیم فوتبال فولاد خوزستان که ۱۰ سال بود در لیگ برتر ایران توپ میزد، فصل را با عنابیپوشان خوزستانی آغاز کرد و در ۱۳ بازی، نقش فوقالعادهای از خود بهنمایش گذاشت اما پس از مصدومیت و خروج از لیست فولاد برای چهار بازی، با جواد نکونام به مشکل برخورد و پس از سالها لیگ ایران را ترک کرد.
یوکیا سوگیتای ژاپنی در پنجره زمستانی نقلوانتقالات با تشخیص جواد نکونام پس از دو فصل دوباره به لیگ ایران بازگشت اما یکی از عجیبترین و ضعیفترین خریدهای تاریخ لقب گرفت. سوگیتا ۹ بازی لیگ برتر را بهعلت مصدومیت از دست داد، در چهار بازی نیمکتنشین بود و فرصت حضور در زمین را پیدا نکرد و فقط ۱۵ دقیقه برای فولاد بهمیدان رفت اما هیچ آماری بهثبت نرساند و احتمالاً از این تیم جدا میشود.
از اسپانیا دو بازیکن به فولاد پیوستند که بهجز روبرتو تورس که عملکرد فوقالعادهای برای این تیم داشت، الکس آلگریای ۳۰ ساله از مایورکا به ایران آمد تا فقط در هفت بازی برای فولاد وارد زمین شود که ماحصل آن یک گل بیشتر نبود. الکس آلگریا دیگر بازیکنی است که بدون کمک خاصی به فولاد از این تیم جدا خواهد شد.
سپس آیاندا پاتوسی است که برخلاف دوران حضورش در استقلال، در فولاد خوزستان اصلاً روی فرم نبود. پاتوسی بهقدری اضافهوزن داشت و انضباط را هم در تمرینات رعایت نمیکرد که با عصبانیت کادر فنی فولاد همراه شد و پس از گذراندن نیمفصل اول که نتیجه آن ۱۰ بازی و یک گل بود، فولاد را ترک کرد و هماکنون مانند کولیبالی بدون تیم است.
ذوبآهن دو خارجی خرید و فقط دلارها را هدر داد
تیم فوتبال ذوبآهن چند فصل است که بودجه چندانی نداشته است و از طرفی مهدی تارتار هم چندان با خارجیها رابطه خوبی ندارد، اما این تیم به یکباره ترکعادت کرد و دو بازیکن خارجی خرید؛ اولی احسان پنشنبه که در نیمفصل بهعنوان بهترین بازیکن لیگ تاجیکستان با قراردادی دو ساله به ذوبآهن پیوست و پس از ۱۰ بازی سکونشینی و چهار دیدار نیمکتنشینی، با انجام پنج بازی و در مجموع ۶۶ دقیقه، ترجیح داد از گاندوها جدا شود.
نفر دوم هم دارکو بیدوف بود؛ مهاجم ۳۶ ساله صربستانی که برای دومین مقطع به اصفهان آمد و در کمال تعجب پس از اینکه به ذوبآهن پیوست، دچار مصدومیت شد تا ۱۲ بازی تیم جدیدش را از خانه تماشا کند و در شش بازی هم نیمکتنشین بود. بیدوف فقط ۱۵ دقیقه در بازی با مس بهمیدان رفت و سپس از اصفهان رفت تا یکی از تعجبآورترین خریدهای تاریخ لیگ اتفاق بیفتد.
شیر تاشکند؛ گل سرسبد بازیکنان خارجی تاریخ لیگ
شرزود تمیروف، مهاجم ازبکستانی که ۴۷۵ هزار دلار ارزشگذاری شده است فصل گذشته به پرسپولیس پیوست و پس از زدن تنها یکگل بهعنوان یکی از بدترین مهاجمان تاریخ لیگ فصل را به اتمام رساند. البته عملکرد افتضاح تمیروف گویا برای باشگاهها قانعکننده نبود و پیکان تمیروف را بهخدمت گرفت. تمیروف در پیکان با نمایشی عجیب و بسیار ضعیف، در ۲۵ بازی فقط یک گل آنهم از روی نقطه پنالتی بهثمر رساند تا ثابت کند بدترین مهاجم چند فصل اخیر لیگ برتر ایران، او بوده است.
تیتو اوکلو از کجا آمد و چرا؟
باشگاه پیکان البته یک خرید وحشتناک دیگر هم داشت و آن تیتو اوکلو بود. بازیکنی که در لیگهای آفریقا و تیمهایی همچون گورماهیا، بنفیکا ماکائو، آفریکنلیون و وایپرس تجربه بازی داشت و در مدتزمان دو فصل برای خودروسازان، فقط یک گل و یک پاسگل ثبت کرد. امسال هم ۱۶ بازی را از دست داد و در ۱۳ بازی هیچ آماری بهجا نگذاشت. قرارداد اوکلوی ۲۷ ساله با اتمام فصل ۲۲ به پایان رسید.
زرنگی آلومینیوم درخصوص مهاجم ناکارآمد
آلومینیوم دو بازیکن خارجی در فصل بیستودوم داشت که در تضاد باهم بودند؛ هانسل زاپاتا واقعاً نمایش خوبی از خود ارائه کرد و یک مهاجم جنگنده در خط حمله بود اما والنتین یوئل که اهل سودانجنوبی است ۱۲ بازی انجام داد که هیچ عایدی برای آلومینیومیها نداشت. همین باعث شد ایرالکو تصمیم بگیرد یوئل را به امصلال قرض دهد تا حداقل هزینهای از هزاران دلار هدر رفته بازگردد.
گادوین منشا؛ نسخه ایرانی که فوتبال اولویتش نیست
گادوین منشا در فصول اخیر همیشه جزو بهترین مهاجمان لیگ برتر بود و علاوهبر آقای گلی در پیکان، پیراهن سرخابیهای پایتخت را بر تن کرد و به یکی از یاغیان فوتبال ایران تبدیل شد؛ اما با این وجود، منشا امسال اصلاً خوب کار نکرد و نتوانست به آمار گلزنیهای مس رفسنجان بهبود بخشد. منشا در ۲۱ بازی سه گل زد و یک پاس گل داد که برای یک مهاجم بسیار نگرانکننده است. اگر سری به صفحه اینستاگرامیاش بیندازید همهچیز دستگیرتان میشود که چرا تا این حد افت کرده و از روزهای اوجش فاصله گرفته است.
مهاجمی که ثابت کرد ارزش دردسرهای فصل قبل را نداشت
اریک بانیاما فصل گذشته عامل از بین رفتن هفت امتیاز گلگهر سیرجان شد و امسال هم در لیست این تیم قرار داشت؛ او فصل گذشته دوران محرومیت را گذراند و در فصل جاری بهغیر از ۱۰ بازی، ۲۰ مرتبه در ترکیب گلگهر قرار گرفت که نتیجه تلاشهای وی دو گل و یک پاسگل بود. آماری که برای یک مهاجم با این تعداد بازی اسفناک است و تیر دیگری بر پیکر لیگ بیکیفیت ایران از حیث مهاجم میزند.
خوب شد صنعتنفت در لیگ ماند وگرنه…
صنعت نفت آبادان امسال بودجه زیادی نداشت و بازیکنان ایرانی باکیفیتی نخرید، اما در عوض چهار بازیکن خارجی جذب کرد که یکی از یکی بدتر بودند؛ شرالدین بوبوئف از تاجیکستان آمد و پس از زدن تنها یک گل، رباط صلیبی پاره کرد و ماهها است در کشور خود بهسر میبرد. سباستین پیریز از اروگوئه آمد که در هفت بازی فقط وارد زمین شد اما کمکی به آبادانیها نکرد.
کسی که بازیکنان خارجی به صنعت نفت آورد واقعاً کارش را بلد بوده است؛ شاروف موخیتدینوف بهعنوان مهاجم از فوتبال ازبکستان آمد و در شش دیداری که وارد زمین شد حتی روی یک گل هم تأثیرگذار نبود. علاوهبر این مهاجم، محمدرضا جلیل دیگر خارجی این فصل صنعتیها بود که خریدهای شبههدار باشگاههای ایرانی را تأیید کرد. اگر بهجای این بازیکنان چهار بازیکن باکیفیت ایرانی به صنعتنفت میرفتند شاید این تیم راحتتر در لیگ میماند.
نساجی پیرو مسیری نادرست
آداما نیانه تنها بازیکن خارجی نساجی مازندران در فصل بیستودوم بود؛ مهاجم اهل مالی که ۲۳ بار فرصت بازی پیدا کرد اما یک پاسگل بیشتر نداد. این درحالی است که نساجی از نبود مهاجم تمامکننده رنج میبرد و میتوانست بهجای خرجکردن دلارهای پرشمار، خرید خارجی یا داخلی درستتری داشته باشد.
سقوط نارنجیها با دو خارجی بیکیفیت
مس کرمان که به لیگ دستهاول سقوط کرد هم در لیگ بیستودوم دو بازیکن خارجی بهخدمت گرفت که فقط برایشان هزینه داشت. ران تونگیک و بورا ناگوئیرا در خط دفاع و حمله روی هم ۲۷ بازی برای مس کرمان انجام دادند و جالب اینکه تونگیک در خط دفاعی یک گل به حریف و یک گلبهخودی زد اما بورا که برای گلزنی به کرمان پیوسته بود حتی یک گل هم در ۱۸ بازی نزد تا در نهایت مس کرمان به لیگ دستهاول سقوط کند.
به گزارش پی ام آپ، از بین ۴۲ بازیکنی که در فصل بیستودوم لیگ برتر برای ۱۳ تیم بازی کردند؛ فقط تعداد محدودی در حد نامشان و پسوند خارجیبودن تأثیرگذار بودند. هرکدام از این خارجیها که به روشهای مختلف و توسط افراد متعددی به باشگاههای ایرانی پیوستند، میلیونها دلار خرج روی دست تیمها گذاشتند که در مقابل خروجیاش صفر مطلق بود.
کمترین ارزش یک بازیکن خارجی که در لیگ ایران توپ زد، ۱۷۵ هزار دلار و بیشترین ارزش یک میلیون دلار بود و با توجه به اینکه بهجز سه تیم هوادار تهران، نفت مسجدسلیمان و ملوان بندرانزلی، سایر تیمهای لیگ برتر همه بازیکن خارجی داشتند، میشود با اطمینان گفت میلیاردها پول از کشور بیرون رفت تا بازیکنان نالایقی، سطح لیگ را بیش از پیش پایین بیاورند و بابت آن پولهای هنگفتی بهجیب بزنند. این را هم در نظر بگیرید فقط قرارداد بازیکنان مدنظر نیست بلکه آپشنها، حق ایجنت، مسکن، خوراک و سفرهای خارجی شخصی، پرداخت هزینهاش برعهده باشگاهها است.
البته نباید از این نکته غافل شویم که این اتفاقات با تأیید و موافقت مدیران باشگاهها و کادر فنی رقم میخورد، بنابراین در این زمینه همه مقصر هستند. با جمع و تفریق کردن ارزش تمام ۴۲ بازیکنی که در لیگ بیستودوم بازی کردند، دقیقاً برحسب قیمتی که روی بازیکنان در زمان پیوستنشان به تیمهای ایرانی وجود داشت، در مجموع ۱۷ میلیون و ۳۵۰ هزار دلار پول صرف خرید بازیکنان خارجی شد که دستاورد چندانی برای لیگ ما نداشت. پرسپولیس با سه میلیون و ۶۲۵ هزار دلار بیشترین و نساجی با ۵۰۰ هزار دلار کمترین پول را برای خرید بازیکنان ایرانی پرداختند.