خبرگزاری پی ام آپ، اواخر فروردین 1402 پس از ایرادات وارده به واردات خودروهای فرسوده، دو فوریت لایحه واردات این خودروها به مجلس ارسال شد. چه کسانی می توانند خودرو وارد کنند؟ اشخاص حقیقی و حقوقی در لایحه ذکر شده اند. [آئین‌نامه اجرایی این ماده مشتمل بر مواردی از جمله نحوه تأمین ارز مورد نیاز و حمایت از تولید داخل، ضوابط فنی این خودروها و نحوه احراز آنها و شرایط واردات توسط اشخاص حقیقی و حقوقی و تعیین صلاحیت، آنها به‌پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان ملی استاندارد ایران تهیه و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.]
در لایحه جدید دولت برای واردات خودروهای کارکرده، شرط نمایندگی رسمی و انتقال فناوری حذف شده است تا فرآیند واردات خودروهای کارکرده به طرز قابل توجهی ساده‌تر شود. همچنین، بندهای 2 و 3 ماده 4 قانون ساماندهی صنعت خودرو که موانعی برای واردات خودروها به شمار می‌آمدند، منسوخ شده‌اند. علاوه بر این، ماده 12 که مربوط به رعایت استانداردهای اروپایی و ارزش ارز واردات خودرو بود، لغو شده است. با ابلاغ آئین‌نامه شرایط واردات خودروهای کارکرده مبتنی بر ثبت سفارش توسط اشخاص حقیقی و حقوقی و اعلام منشأ ارز مورد تأیید بانک مرکزی، موانعی برای واردات خودروهای کارکرده به طور قابل توجهی کاهش خواهند یافت.
در واردات خودروها، بانک مرکزی اجازه ورود به کشور را فقط به خودروهایی می‌دهد که شرایط خاصی را دارا باشند. به عنوان مثال، فقط خودروهایی که کمتر از پنج سال فرسودگی دارند و دارای تاییدیه استاندارد و زیست محیطی هستند، مجاز به ورود به کشور هستند.
محاسبه و صدور حقوق گمرکی برای خودروهایی که وارد می‌شوند، بر اساس قیمت شرکت‌های سازنده یا قیمت توزیع‌کنندگان اصلی در کشورهای ثالث و یا قیمت بازار ماشین‌آلات و خودروهای کارکرده توسط وزارت مورد نظر تعیین می‌شود. سازمان صنعت، معدن و تجارت و گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز مسئول مبنای محاسبه حقوق و عوارض گمرکی است.
لذا، واردات خودروهای قابل ورود به کشور (شامل خودروهای جدید و کارکرده) و ماشین‌آلات ساختمانی راه‌ها، تحت شرایطی امکان‌پذیر است که در صورت ارائه مدارک موجود، شامل قیمت شرکت‌های سازنده و یا توزیع‌کنندگان اصلی در کشورهای ثالث و یا قیمت بازار ماشین‌آلات و خودروهای کارکرده، بر اساس مبنای حقوق و عوارض گمرکی تعیین و پرداخت خواهند شد.
تبصره 8 قانون خودرو که مربوط به وصول حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات بر اساس ارزش نوی سال ساخت بود، به طور کلی حذف شده است. حقوق ورودی خودروهای سواری در سال 1402 به منابع حقوقی دیگری (مانند حجم موتور و نوع سوخت و قوای محرکه) بستگی دارد. به عنوان مثال، حقوق ورودی برای خودروهای بنزینی به صورت زیر است:
- خودروهای بنزینی با حجم کمتر از 1000 سی سی، 20 درصد
- خودروهای بنزینی با حجم بین 1001 تا 1500 سی سی، 70 درصد
- خودروهای بنزینی با حجم بین 1501 تا 2000 سی سی، 95 درصد
- خودروهای بنزینی با حجم بین 2001 تا 2500 سی سی، 135 درصد
- خودروهای بنزینی با حجم بین 2501 تا 3000 سی سی، 165 درصد
- خودروهای بنزینی با حجم بیشتر از 3000 سی سی، 175 درصد.
با توجه به این که تبصره 8 که مربوط به وصول حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات بر اساس ارزش نوی سال ساخت بود، حذف شده است، اکنون برای تعیین حقوق ورودی خودروها، محاسبات دیگری (مانند حجم موتور و نوع سوخت و قوای محرکه) صورت می‌گیرد.
در حال حاضر، واردات خودروهای با حجم بیشتر از 2500 سی سی ممنوع است.
سایر پرداختی‌ها در گمرک شامل:
- 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده کالاهای وارداتی (از جمع ارزش گمرکی و حقوق ورودی)
- یک درصد حقوق ورودی به‌عنوان عوارض هلال احمر
- عوارض پسماند نیم در هزار ارزش گمرکی کالاهای وارداتی
- عوارض واردات خودروهای بنزینی و هیبریدی به‌میزان 10 درصد ارزش گمرکی به صورت ریالی
- عوارض واردات مینی‌بوس، اتوبوس، کامیون، تریلر و خودروهای سواری به‌میزان 5 درصد ارزش فوب
- در صورت واردات بدون کارت بازرگانی یا توسط اشخاص حقیقی، دو درصد مالیات علی‌الحساب.
بعضی از پرداختی‌های دیگر شامل:
- هزینه استاندارد معادل 8 در هزار ارزش cif
- گواهی اسقاط خودرو جهت پلاک هر خودروی ترخیص‌شده یا یک و نیم (1.5) درصد ارزش خودرو
- عوارض راهنمایی و رانندگی به میزان 10 درصد از ارزش گمرکی خودرو طبق سند ترخیص جهت شماره‌گذاری
- 3 درصد ارزش گمرکی به‌هنگام شماره‌گذاری به عنوان هزینه نقل و انتقال دارایی
- عوارض شهرداری به‌هنگام پلاک بسته به نوع خودرو.
منظور از سواری، شامل سواری معمولی، سواری استیشن و سواری کار با ظرفیت با راننده تا 15 نفر است، مطابق ماده یک آئین‌نامه راهنمایی و رانندگی و اصلاحات بعدی آن.