تصاویر خیره‌کنندۀ جدید از کیهان (+عکس)
تلسکوپ فضایی اقلیدس روز پنجشنبه ۲۳ مه (۳ خرداد) تصاویر تازه‌ای را از کیهان شامل یک منطقه ستاره‌زایی بنفش و نارنجی و یک کهکشان مارپیچی شبیه به کهکشان راه شیری منتشر کرد.
به گزارش عصر ایران؛ این دومین مجموعه از تصاویر منتشرشده توسط آژانس فضایی اروپا از زمان پرتاب اقلیدس در سال گذشته به شمار می‌آید.
یکی از این عکس‌های گرفته‌شده توسط تلسکوپ اقلیدس سحابی «مسیه ۷۸» را به تصویر می‌کشد؛ ناحیه‌ای در صورت فلکی شکارچی در فاصله ۱۳۰۰ سال نوری از زمین که در آن ستارگان متولد می‌شوند.
در مرکز این تصویر، ستارگانی که هنوز در حال شکل‌گیری هستند به رنگ مایل به آبی به چشم می‌خورند. پس از میلیون‌ها سال و با سپری شدن دوره به اصطلاح «جنینی»، آنها سرانجام به صورت یک ستاره کامل از ابرهای بنفش و نارنجی در پایین تصویر بیرون می آیند.
بزرگنمایی بخشی از تصویر تلسکوپ اقلیدوس از کیهان
دکتر لورجیس در این باره می‌گوید: «این تنها اقلیدس است که می‌تواند کل این فرآیند را در یک نما نشان دهد.»
این به این دلیل است که اقلیدس، برخلاف تلسکوپ فضایی جیمز وب، دید میدانی بسیار وسیع‌تری دارد.
رنه لوریجس، دانشمند فعال در پروژه اقلیدس، درباره تصاویر جدید به خبرگزاری فرانسه گفت که «شخصاً از تصویر خوشه‌ای عظیم از کهکشان‌ها به نام آبل ۲۳۹۰ بسیار هیجان‌زده شده است.»
این خوشه که ۲.۷ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد، بیش از ۵۰ هزار کهکشان را در خود جای داده است. هر کدام از این کهکشان‌ها، مانند کهکشان ما، می‌تواند خانه صدها میلیارد یا حتی تریلیون‌ها ستاره باشد.
جیسون رودز، اخترشناس در آزمایشگاه رانش جت ناسا، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که آبل ۲۳۹۰ به تنهایی دارای جرمی حدود ۱۰ تریلیون خورشید است.
در تصویر منتشر توسط تلسکوپ اقلیدس ردپایی از ماده تاریک به چشم می‌خورد که حضور نامرئی‌اش تنها با مشاهده چگونگی انحراف نور توسط گرانش قابل تشخیص است. دکتر رودز در این باره گفت: «ماده تاریک زیادی در این خوشه وجود دارد که نور برخی از کهکشان‌های پس‌زمینه را به شدت خم می‌کند.»
تصور می‌شود که ماده تاریک و انرژی تاریک ۹۵ درصد از جهان را تشکیل می‌دهند، با این حال ما تقریباً هیچ چیز در مورد آنها نمی‌دانیم. اقلیدس در ژوئیه سال گذشته برای فهم ماهیت اسرارآمیز این ماده و انرژی تاریک به فضا پرتاب شد.
تصویر آبل ۲۳۹۰ وجود ماده تاریک را به گونه‌ای دیگر نیز ثابت می‌کند و آن آشکار کردن هاله‌ای از نور ضعیف «ستارگان یتیم» در فضای بین خوشه‌های کهکشانی است.
ژان چارلز کویلاندر، دانشمند فرانسوی، به خبرگزاری فرانسه گفت این ستاره‌ها که در حال پرت شدن به بیرون از کهکشان‌ها هستند «نوعی ابر ایجاد می‌کنند که کل خوشه را در بر می‌گیرد».
اخترشناسان بر این باورند که این پدیده عجیب وجود ماده تاریک بین کهکشان‌ها را نشان می‌دهد.
در تصویر دیگری که اقلیدس ثبت کرده است، کهکشان مارپیچی «ان‌جی‌سی ۶۷۴۴» که شباهت زیادی به کهکشان راه شیری دارد در پس‌زمینه‌ای از ستاره‌های درخشان ظاهر شده است.
کارشناسان می‌گویند تصاویر گرفته شده تنها نشانه‌ای غیرمستقیم دال بر وجود ماده تاریک هستند و هنوز برای حرف زدن در مورد انرژی تاریک خیلی زود است.
تلسکوپ اقلیدس که با هزینه‌ای معادل ۱.۴ میلیارد یورو ساخته شده است، ۷ متر ارتفاع و عرضی معادل ۱.۲ متر دارد و قادر است کیهان را در نور مرئی و فروسرخ رصد کند.
منطقه ستاره‌زایی بنفش و نارنجی
اخترشناسان امیدوارند از طریق رصد میلیاردها کهکشانی که در فاصله ۱۰ میلیارد سال نوری از زمین قرار دارند، بتوانند بزرگترین نقشه سه‌بعدی کیهانی را با کمک تلسکوپ اقلیدس ترسیم کنند.
در ماه مارس امسال لایه نازکی از یخ دید تلسکوپ اقلیدس را تار کرد و به همین خاطر دانشمندان در زمین مجبور شدند با گرم کردن یکی از آینه‌های تلسکوپ، یخ آن را ذوب کنند.
با این حال مهندسان می‌گویند نشانه هایی وجود دارد که یخ دوباره در حال جمع شدن است و تیم کنترل و هدایت در زمین قصد دارد تا بررسی کند که چه کاری باید در این خصوص انجام شود.
منبع:عصرایران
