تغییر و نوسان قیمت‌ها در بازار ارزهای دیجیتال باعث شده است تا حتی تریدر‌ها و سرمایه‌گذارهای حرفه‌ای نیز با احتیاط بیشتری قدم در راه پرپیچ‌و‌خم معاملات بگذارند. بر کسی پوشیده نیست که امنیت معاملات بازار موضوعی مهم و تأثیرگذار است؛ به‌همین‌دلیل، پلتفرم‌های گوناگونی تأسیس شده‌اند تا با هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و افزایش امنیت معاملات بازار خدمات متنوعی ارائه کنند. یکی از این خدمات «بیمه ارز دیجیتال» است.
تا‌به‌امروز، بیت کوین و ارزهای دیجیتال بار‌ها نشان داده‌اند که می‌توانند به‌سرعت و برخلاف تصور و پیش‌بینی عموم حرکت کنند. نوسان‌های حوزه کریپتوکارنسی ریسک سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال را برای سرمایه‌گذاران افزایش و اهمیت وجود خدماتی مانند بیمه را بیش‌از‌پیش نشان می‌دهند.
در این مطلب، می‌خواهیم نحوه عملکرد بیمه ارز دیجیتال و برخی از شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات را بررسی کنیم؛ پس تا انتها همراه ما باشید.
بیمه ارز دیجیتال چیست؟
بیمه ارز دیجیتال مانند دیگر بیمه‌ها، ضرر‌های ناشی از حوادث پیش‌بینی‌نشدنی را پوشش می‌دهد. با افزایش محبوبیت بازار ارزهای دیجیتال، فعالیت هکرها نیز افزایش پیدا کرده است و هرساله میلیارد‌ها دلار در صنعت ارزهای دیجیتال به‌سرقت می‌رود.
باید به این موضوع توجه کنیم که فعالیت هکرها و کلاه‌بردارها فقط به زمان‌های صعودی بازار محدود نیست. گزارش جرایم مرتبط با ارزهای دیجیتال نشان می‌دهد که در زمستان۲۰۲۲، هک و سرقت به اوج تاریخی خود، یعنی بیش از ۲۰میلیارد دلار رسید.
علاوه‌بر افزایش فعالیت‌های کلاه‌برداری و سرقت دارایی‌های دیجیتال، در سال ۲۰۲۲ شاهد سقوط و ورشکستگی صرافی‌ها و شرکت‌های مختلف جهان مانند سلسیوس (Celsius) و اف‌تی‌ایکس (FTX) و تری اروز کپیتال (3AC) بودیم. این اتفاقات دارایی بسیاری از سرمایه‌گذاران بازار را تحت‌تأثیر قرار داد.
روی‌هم‌رفته، باید بگوییم که رویدادهای یادشده اهمیت وجود و استفاده از سرویس‌هایی مانند بیمه ارز دیجیتال را به‌خوبی نشان دادند. بیمه ارز دیجیتال برای جبران خسارت‌های ناشی از هک یا نقض‌های امنیتی طراحی شده است و از سرمایه کاربران در‌برابر خطرهای گوناگون محافظت می‌کند.
بیمه ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟
درحال‌حاضر، بسیاری از صرافی‌های بزرگ ارز دیجیتال جهان از بیمه ارز دیجیتال استفاده می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود تا از امنیت سرمایه کاربران و امکان جبران ضرر در‌صورت هک و حمله‌های آنلاین مطمئن شوند.
با‌این‌حال، بیمه ارز دیجیتال فقط به شرکت‌ها و صرافی‌های بزرگ جهان محدود نیست؛ بلکه سرمایه‌گذاران در سراسر دنیا نیز می‌توانند از این خدمات استفاده کنند تا همواره خیالشان بابت امنیت سرمایه خود راحت باشد و بدون نگرانی در بازار پرنوسان و پرریسک ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنند.
تا چند سال پیش، نیاز شدیدی به خدمات بیمه احساس نمی‌شد؛ اما با جهش شدید قیمتی به‌طور‌مداوم افزایش دارایی‌های به‌سرقت‌رفته را شاهد هستیم. هرساله تعداد بیشتری از سرمایه‌گذاران با حمله روبه‌رو می‌شوند که اهمیت استفاده از بیمه در میان سرمایه‌گذاران بازار را چند برابر کرده است.
تاریخچه بیمه ارز دیجیتال
استفاده از بیمه در شرکت‌های ارز دیجیتال موضوع جدیدی نیست و سال‌هاست که صرافی‌ها و شرکت‌های مختلف در سراسر جهان از آن بهره می‌برند.
به‌عنوان نمونه، صرافی بایننس (Binance) در سال ۲۰۱۸ صندوق دارایی امن (SAFU) برای محافظت از وجوه کاربران تأسیس کرد. یک سال بعد و در سال ۲۰۱۹، این صندوق ضرر ۴۰میلیون‌دلاری هک بایننس را جبران کرد و باعث شد تا خسارتی متوجه فعالیت‌های این صرافی نشود.
با افزایش کلاه‌برداری‌ها و سرقت‌ها در بازار ارزهای دیجیتال، نیاز به استفاده از بیمه در میان کاربران و سرمایه‌گذاران افزایش پیدا کرد. لویدز آف لندن (Lloyds of London) از نخستین ارائهدهندگان بیمه ارزهای دیجیتال به‌شمار می‌رود که در سال ۲۰۲۰ و با محدودیت حداقل ۱,۰۰۰پوندی، این خدمات را به علاقه‌مندان و سرمایه‌گذاران ارائه کرد.
لویدز آف لندن این بیمه را برای کیف‌پول‌های گرم و آنلاین جهانی عرضه کرد و این فرصت را به سرمایه‌گذاران داد تا با استفاده از آن، دارایی‌هایشان را در‌برابر حمله‌ها و سرقت‌ها ایمن کنند.
با افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال و گسترش استفاده و سرمایه‌گذاری در این بازار، امروزه شرکت‌ها و سرویس‌های متنوعی خدمات بیمه ارزهای دیجیتال را ارائه می‌دهند و حتی فعالیت برنامه‌های غیرمتمرکز را نیز در این حوزه شاهد هستیم.
این امر دریافت خدمات بیمه را حتی در کشور‌هایی امکان‌پذیر می‌کند که ارزهای دیجیتال قانون‌گذاری نشده‌اند و شرکت‌های بیمه در آن‌ها فعالیتی نمی‌کنند.
چرا به بیمه در دنیای ارزهای دیجیتال نیاز است؟
در چند سال گذشته، ارزش بازار ارزهای دیجیتال افرایش چشمگیری یافته و قیمت اکثر دارایی‌های دیجیتال بازار رشد کرده است. به‌عقیده بسیاری از تحلیلگران بازار، این روند ادامه‌دار خواهد بود و حتی پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده، ارزش بازار ارزهای دیجیتال به بیش از ۵تریلیون دلار نیز برسد.
با ورود گسترده سرمایه، این بازار مانند سایر بازار‌های مالی توجه کلاه‌برداران را به خود جلب کرده و با گسترش معاملات، سرقت دارایی کاربران از کیف پول‌های دیجیتالی افزایش درخورتوجهی یافته است.
با‌توجه‌به ماهیت ارزهای دیجیتال، آن‌ها را باید در کیف پول‌های مخصوصی نگه‌داری کرد. همین موضوع باعث شده است تا هکرها با سوءاستفاده از ضعف‌های امنیتی، به اندوخته کاربران دستبرد بزنند. به‌عنوان نمونه، هک پالی نتورک (Poly Network) به سرقت بیش از ۶۰۰میلیون دلار ارز دیجیتال از کیف پول‌های اتریوم و بایننس اسمارت چین و پالی‌گان منجر شد.
علاوه‌بر خطرهای هک و سرقت داراییها، بازار ارزهای دیجیتال بازاری پرنوسان است که هیچ شرکت یا دولتی بر آن نظارت نمی‌کند. قیمت ارزهای دیجیتال ممکن است در مدت کوتاهی به‌شدت افزایش یابد و سود سرشاری نصیب سرمایه‌گذاران کند. درمقابل نیز، این احتمال وجود دارد که در مدت کوتاهی برخی از ارزهای دیجیتال تمام ارزششان را از دست بدهند.
این اتفاق یقیناً برای سرمایه‌گذاران کابوس بزرگی خواهد بود. خدمات بیمه موضوعاتی از این دست را پوشش می‌دهد و باعث می‌شود تا بسیاری از سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر نیز به استفاده از چنین امکاناتی ترغیب شوند.
روی‌هم‌رفته، باید بگوییم که بیمه ارز دیجیتال به موضوع مهمی در این بازار جهانی محبوب تبدیل شده است. خدمات بیمه به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با اطمینانِ‌خاطر از جبران ضرر حاصل از سرقت داراییها، در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنند.
چه کسانی در خطر هستند؟
امروزه، هکرها و کلاه‌بردارها تمام فعالان بازار ارزهای دیجیتال را هدف قرار داده‌اند و از کاربران عادی تا شرکت‌های بزرگ حوزه هرساله دچار حمله می‌شوند.
این افراد از‌طریق شبکه‌های اجتماعی به‌طور‌گسترده در حال تبلیغ پروژه‌های بی‌ارزش یا لینک‌های آلوده به بدافزار هستند و حتی گاهی اوقات توسعه‌دهنده‌های بلاک چین و تریدر‌های حرفه‌ای نیز در دام آنان می‌افتند.
یکی از روش‌های جدید هک صفحه‌های اجتماعی پروژه‌های محبوب و سپس تبلیغ ایردراپ است. با‌توجه‌به اینکه این ایردراپ در صفحه رسمی پروژه تبلیغ شده است و کاربران از هک‌شدن آن خبر ندارند، بسیاری پیام ایردراپ را باور می‌کنند و با اتصال کیف پول به وب‌سایت تقلبی، از آنان سوءاستفاده می‌شود.
امروزه، حوزه دیفای و برنامه‌های غیرمتمرکز نیز به موضوعی محبوب در میان سرمایه‌گذاران تبدیل شده‌اند. با‌توجه‌به وجود برخی ایرادها و کد‌های مخرب، این برنامه‌ها نیز احتمال دارد با حمله هکرها مواجه شوند و در‌نتیجه، داراییها کاربران در این پلتفرم‌ها نیز به‌خطر بیفتد.
ناگفته نماند این برنامه‌ها به‌طورغیرمتمرکز فعالیت می‌کنند؛ ازاین‌رو، اغلب سازوکاری برای جبران ضرر و پرداخت غرامت به کاربران وجود ندارد. بنابراین، خدمات بیمه می‌تواند برای تمام کاربران و سرمایه‌گذاران بازار کاربردی باشد و از این آسیب‌ها جلوگیری کند.
آیا حساب کاربران در صرافی‌های ارز دیجیتال مشمول بیمه می‌شود؟
با‌توجه‌به نگرانی‌های امنیتی در بازار ارزهای دیجیتال، درحال‌حاضر برخی از صرافی‌های ارز دیجیتال از بیمه برای محافظت از سرمایه کاربران خود استفاده می‌کنند. بیمه‌ای که این صرافی‌ها استفاده می‌کنند، معمولاً به دو دسته «بیمه صرافی» و «بیمه مشتری» تقسیم می‌شود:
- کاربرد بیمه ارز دیجیتال صرافی، تنها برای خودِ صرافی است و این نوع بیمه معمولاً خسارات ناشی از هک و وجوه از‌دست‌رفته یا مشکلات فنی و هزینه‌های عملیاتی را پوشش می‌دهد. پوشش این بیمه ذخایر صرافی است و جبران خسارت کاربران و نحوه پرداخت غرامت نیز برعهده خودِ صرافی خواهد بود.
- بیمه مشتری نوع دیگر بیمه در صرافی‌های ارز دیجیتال است که مستقیماً از وجوه کاربران محافظت می‌کند. برای دریافت این بیمه معمولاً کاربران نیازمند پرداخت هزینه‌ای به‌عنوان حق بیمه هستند. این نوع بیمه معمولاً خسارت‌ها را با‌توجه‌به سقف مشخص‌شده (مثلاً ۱۰۰هزار دلار) پوشش می‌دهد.
شایان ذکر است که اکثر پلتفرم‌ها و ارائهدهندگان خدمات بیمه ارزهای دیجیتال فقط کیف پول‌های کاربران در صرافی‌ها را پوشش می‌دهند و حمایت می‌کنند؛ چراکه معمولاً حجم زیادی از دارایی‌های دیجیتال در صرافی‌ها نگه‌داری می‌شود و این کیف پول‌ها از امنیت بیشتری برخوردارند.
آیا می‌توان بیمه شخصی ارزهای دیجیتال تهیه کرد؟
بسیاری از سرمایه‌گذاران از صرافی‌های ارز دیجیتال استفاده می‌کنند؛ ولی نظر به حاشیه‌های ایجاد‌شده مرتبط با صرافی‌های متمرکز و ورشکستگی صرافی اف‌تی‌ایکس، علاقه کاربران به نگه‌داری شخصی از دارایی‌هایشان افزایش پیدا کرده است تا ارزهای دیجیتال خود را بتوانند بهتر مدیریت کنند.
استفاده از کیف پول‌های شخصی و غیرمتمرکز باعث می‌شود تا مسئولیت تمام‌و‌کمال امنیتی بر دوش کاربر باشد. درحالیکه این کیف پول‌ها از امنیت مناسبی برخوردارند، برخی سهل‌انگاری‌ها مانند نگه‌داری نادرست از رمز‌عبور و عبارت بازیابی ممکن است به سرقت دارایی‌های کاربران منجر شود. به‌همین‌دلیل، برخی از کیف پول‌های ارز دیجیتال دارایی کاربران را بیمه می‌کنند و در‌صورتی‌که کیف پول دچار مشکلی شود، بیمه دارایی کاربران را پرداخت خواهد کرد.
امروزه علاوه‌بر بیمه کیف پول‌ها، بیمه شخصی ارز دیجیتالی نیز ارائه می‌شود و برخی پلتفرم‌های ارائه‌دهنده خدمات بیمه مانند کوین‌کاور (Coincover) این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده‌اند تا دارایی‌هایشان را در کیف پول‌های آنلاین و حتی سخت‌افزاری بیمه کنند.
درحالیکه این نوع بیمه موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاران دارایی‌های خود را بهتر مدیریت کنند و به نگه‌داری ارزهای خود در صرافی نیازی نداشته باشند، آن‌ها سازوکاری مشابه بیمه‌های سنتی ارائه می‌کنند. در این نوع بیمه‌ها، افزون‌بر هزینه زیاد، به احراز هویت و ثبت مدارک نیاز است.
نکات مهم در خرید و استفاده از بیمه ارز دیجیتال
بیمه ارز دیجیتال تنوع زیادی دارد و هرکسی می‌تواند با‌توجه‌به نیاز‌هایش، از یکی از پلتفرم‌های بیمه استفاده کند. با‌این‌حال، نکات مهمی درباره خدمات و انواع بیمه ارز دیجیتال وجود دارد که هر سرمایه‌گذار قبل از تهیه بیمه، باید به آن‌ها توجه کند.
بیمه‌ها معمولاً محدودیت‌های مختلفی برای استفاده در نظر می‌گیرند. به‌عنوان مثال، برای دریافت بیمه باید حداقل به‌میزان مشخص‌شده (مثلاً ۱,۰۰۰ دلار) دارایی داشته باشید؛ موضوعی که باعث می‌شود این خدمات برای تریدر‌های خُرد بازار کاربردی نباشد.
همچنین، حق بیمه باید به‌طور‌مداوم و در بازه‌های ماهانه یا سالانه پرداخت شود و این هزینه‌ای است که بسیاری از سرمایه‌گذاران بازار حاضر نیستند آن را بپردازند.
با وجود تمام مزایای بیمه ارز دیجیتال، درحال‌حاضر معمولاً از این خدمات فقط در صرافی‌ها یا شرکت‌های فعال رمزارز استفاده می‌شود و سرمایه‌گذاران خُرد علاقه زیادی به بیمه ارز دیجیتال از خود نشان نداده‌اند.
گفتنی است که پیش‌بینی می‌شود این موضوع در سال‌های آینده تغییر کند و با گسترش استفاده از ارزهای دیجیتال و کاربرد آن‌ها در پرداخت‌ها و فعالیت روزمره، علاقه به خدمات بیمه شخصی ارز دیجیتال نیز افزایش پیدا کند.
معرفی پلتفرم‌های بیمه ارز دیجیتال
امروزه، پلتفرم‌ها و پروتکل‌های متمرکز و غیرمتمرکزی متعددی در حوزه بیمه ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنند. این مراکز فرصت‌های متنوعی را به‌منظور دریافت خدمات حمایتی و محافظت از سرمایه در‌اختیار کاربران قرار می‌دهند. برخی از پلتفرم‌های مهم بیمه ارز دیجیتال عبارت‌اند از:
Nexus Mutual
نکسوس میچوال یکی از پروتکل‌های بیمه ارز دیجیتالی است که به‌کمک قرارداد‌های هوشمند فعالیت و از سرمایه کاربران در کیف پول‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز محافظت می‌کند.
این پلتفرم ۲.۶درصد از مجموع سرمایه را به‌عنوان هزینه سالانه دریافت می‌کند و در‌صورت بروز مشکل در قرارداد‌های هوشمند، ضرر سرمایه‌گذاران را در قالب اتریوم (ETH) یا استیبل کوین دای (DAI) جبران می‌کند.
با‌این‌حال، فعالیت این پلتفرم فقط به حوزه دیفای محدود نیست و در برخی شرکت‌ها و خدمات مالی متمرکز نیز می‌توان از بیمه آن استفاده کرد.
Unslashed
مانند دیگر ارائهدهندگان خدمات بیمه، Unslashed نیز از سرمایه کاربران در‌برابر شرایط پیش‌بینی‌نشده بازار محافظت می‌کند. این بیمه ضعف امنیتی قرارداد هوشمند، هک صرافی‌ها و کیف پول، از‌بین‌رفتن ارزش استیبل کوین‌ها و دیگر خطرهای مرتبط را پوشش می‌دهد.
هم‌اکنون، افراد بسیاری از برنامه‌های دیفای و سازمان‌های دائو ازجمله لیدو (Lido)، انزایم فایننس (Enzyme Finance) از این بیمه استفاده می‌کنند.
Coincover
کوین‌کاور یکی از پلتفرم‌های بیمه ارز دیجیتال محبوب بازار است. این بیمه از سرمایه‌گذاری‌ها و فناوری‌ها و شرکت‌های رمزنگاری در‌برابر حمله‌ها محافظت می‌کند و به کاربران قربانی هک و حمله‌ها غرامت می‌پردازد.
علاوه‌بر سازمان‌ها و صرافی‌های ارز دیجیتال، سرمایه‌گذاران نیز می‌توانند بیمه شخصی را از این پلتفرم دریافت کنند.
Solace
از دیگر پلتفرم‌های بیمه فعال در حوزه امور مالی غیرمتمرکز، می‌توان به Solace اشاره کرد. این بیمه از سرمایه کاربران و ارائهدهندگان نقدینگی در برنامه‌های محبوب دیفای مانند آوه (Aave) و کامپاند (Compound) و یونی سواپ (Uniswap) محافظت می‌کند.
در‌صورت هک و سرقت داراییها، سولاس می‌تواند در مدت‌زمان یک هفته ضرر کاربران را جبران کند.
Amulet
امیولت نیز ازجمله پلتفرم‌های جدید بیمه بازار است. بیمه این پلتفرم ریسک‌های مختلفی مانند آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند و کیف پول‌های ارز دیجیتالی و دی‌پگ‌شدن استیبل کوین‌ها را پوشش می‌دهد.
یکی از اهداف امیولت ارائه خدمات بیمه به بازی‌های بلاک چینی و برنامه‌های فعال در حوزه متاورسی است.
Tidal Finance
تیدال فایننس یکی از ارائهدهندگان کاملاً غیرمتمرکز خدمات بیمه ارز دیجیتال به‌شمار می‌آید که فروشندگان و خریداران بیمه را در یک بازار به یکدیگر متصل می‌کند.
پروتکل Tidal به‌صورت غیرمتمرکز مدیریت می‌شود و کاربران می‌توانند با توکن حاکمیتی آن، در تصمیم‌گیری‌ها و روند توسعه آن مشارکت کنند.
آینده بیمه ارز دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است و این تغییرات قیمت فرصت‌های مختلفی را برای کسب سود ایجاد کرده است. با‌این‌حال، نوسان‌های قیمتی مشکلاتی نیز به‌همراه دارد و می‌تواند موجب از‌دست‌رفتن سرمایه کاربر شود.
امروزه با وجود تغییرات قیمتی و خطرهای امنیتی، نیاز به استفاده از خدمات بیمه در بازار ارزهای دیجیتال روز‌به‌روز بیشتر احساس می‌شود. در سال‌های آینده و با افزایش محبوبیت دارایی‌های دیجیتال، می‌توان انتظار داشت که علاقه و استفاده از بیمه ارز دیجیتال گسترش بیشتری پیدا کند.
درپایان، باید به این نکته نیز اشاره کنیم که به‌مرورزمان بیمه ارز دیجیتال در‌اختیار افراد بیشتری قرار خواهد گرفت و سرمایه‌گذاران بزرگ و کوچک بازار با استفاده از آن می‌توانند ریسک‌های سرمایه‌گذاری و نگه‌داری از دارایی‌هایشان را کاهش دهند.
سؤالات متداول
بیمه ارز دیجیتال مانند خدمات بیمه سنتی عمل و از سرمایه کاربران در‌برابر خطرها و اتفاق‌های پیش‌بینی‌نشده محافظت می‌کند.
امروزه، اکثر صرافی‌های بزرگ جهان دارایی‌های کاربران را بیمه کرده‌اند. علاوه‌براین، به‌کمک پلتفرم‌های بیمه می‌توانید دارایی‌هایتان را در صرافی‌ها بیمه کنید.
پس از تعیین میزان داراییها و حداکثر میزان جبران خسارت و پرداخت حق بیمه، پلتفرم بیمه از دارایی کاربران محافظت می‌کند. ناگفته نماند در‌صورت دزدیده‌شدن یا از‌بین‌رفتن ارزش دارایی، این بیمه به کاربران غرامت می‌پردازد.