بررسی سناریوهای پیش روی بورس ایران / بررسی گذشته بازار! + جزئیات

به گفته پی ام آپ، هفته گذشته شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران پس از گذراندن سه هفته منفی متوالی، سرانجام توانست عملکرد مثبتی را در مقیاس هفتگی به ثبت برساند. شاخص پیشرو بازار سهام طی معاملات هفته گذشته 2.29 درصد افزایش یافت. همین وزن نماگر نیز رشد 3.96 درصدی را تجربه کرد تا برای سومین هفته متوالی کار خود را در مدار صعودی به پایان برساند. در هفته گذشته، شاخص هم وزن در تمام روزهای معاملاتی، نسبت به روز قبل، کار خود را با گذراندن یک هفته در فضای سبز به پایان رساند. دماسنج اصلی بورس نیز روز سه شنبه پس از 16 روز معامله در کانال 2 میلیون و 100 هزار واحدی توانست دوباره وارد کانال جدید شود.

خلاصه رویدادهای سهام تا وسط خرداد

با پایان معاملات هفته گذشته مروری بر فعل و انفعالات چند ماه گذشته در بورس تهران خالی از لطف نیست. بازار سهام در نیمه اول سال گذشته وضعیت خوبی نداشت و حتی شاخص کل در 6 ماهه نخست سال 0.88 درصد نسبت به ابتدای سال از ابتدای سال 1398 کاهش داشت. آبان پس از ثبت حداقل قیمت ها در اکثر سهام، شاخص های سهام تحت تاثیر افزایش قیمت دلار روند مثبت و رو به رشدی را آغاز کردند.

البته روند افزایشی قیمت ها در بورس تهران در فصل پاییز به گونه ای نبود که شیرینی حاصل آن طور که انتظار داشتند، طعم ترش را شیرین کند. پاییز با رشد 10 درصدی شاخص کل و جهشی 12.6 درصدی برای شاخص هم وزن همراه بود، اما در فصل زمستان به دلیل برهم زدن انتظارات تورمی بالا در کشور و ناامیدی های درون جامعه از با تصمیمات دولت در راستای تعهد با طرف های مذاکره کننده، قیمت دلار آمریکا افسار را شکست و حتی به 60 هزار تومان هم رسید. در آخرین روز معاملاتی تابستان 1401 دلار در نیمه دوم کانال 31 هزار تومانی قرار گرفت و در کمتر از 6 ماه توانست به رکورد تاریخی 60 هزار تومان در اوایل اسفند نزدیک شود.

این موضوع منجر به تقویت تقاضا در کل بازار سهام شد و شاخص های سهام در مسیر صعودی قرار گرفتند. هر دو شاخص اصلی بورس در بورس زمستانی سال گذشته رشد 31 درصدی را تجربه کردند تا بخشی از عملکرد باقیمانده بورس در مقابل عملکرد دلار و سایر بازارهای موازی و تورم عمومی شرکت جبران شود. اما این پایان کار نبود و عملکرد مثبت شاخص های بورسی در سال جدید نیز مستمر بود.

در اولین ماه سال، شاخص کل 18.6 درصد و شاخص هم وزن رشد فوق العاده 30 درصدی را به ثبت رساندند. در روند صعودی از ابتدا اسفند ماه به طور جدی آغاز شده بود و هر سه شاخص اصلی بازار سهام یعنی شاخص کل، شاخص هم وزن و شاخص کل فرابورس در حال بهبود بالاترین حد خود در سال 2019 بودند. به تدریج به نقطه ای رسید که برخی از سرمایه گذاران و تحلیلگران از شبهه وجود حباب قیمتی در برخی اقدامات صحبت کردند. گروه های خاص بالاخره فاز اصلاحی در بورس فرا رسید و از اواسط اردیبهشت ماه شاهد کاهش قیمت در بورس تهران بودیم.

شاخص کل پس از ورود به کانال 2500000 واحدی از این کانال خارج شد تا با افت 0.9 درصدی دومین ماه سال را به پایان برساند. که در خرداد به همین ترتیب روند نزولی در بورس ادامه یافت و شاخص کل 5.6 درصد کاهش و شاخص هم وزن 2.35 درصد کاهش یافت. به هر حال روند قیمت در بورس پس از تعاملات یاد شده اکنون در شرایطی قرار دارد که شاخص کل در کانال 2 میلیون و 200 هزار واحد قرار دارد. این شاخص تقریباً 13 درصد با حداکثر تاریخی خود تفاوت دارد و باید دید چه زمانی دوباره می تواند این محدوده را جابجا کند. البته قیمت ها در آبان 1401 به حدی کاهش یافته بود که اکنون شاخص کل 77 درصد از کف آبان سال گذشته بالاتر بوده و شاخص هم وزن همچنان در کانال 700000 واحدی تقریباً 118 درصد بالاتر از مقادیر آن زمان در نوسان است.

کف‌سازی قوی شاخص‌کل

همزمان با شروع روند صعودی بورس، دو عامل مهم بازار یعنی برآیند پولی واقعی و ارزش معاملات خرد در بورس نیز در وضعیت خوبی قرار گرفتند. نتیجه پول واقعی نشان از اقبال مجدد این گروه از معامله گران در اتاق شیشه ای برای بورس داشت و ارزش معاملات خرد در بورس که نشانه رونق معاملات است در سطوح بالایی قرار گرفت اما در نهایت در همان زمان که روند معاملات از نصف گذشت شاهد خروج سرمایه گذاران واقعی از بورس و سقوط ارزش معاملات خرد به سطوح پایین هستیم. این عناصر از جمله متغیرهای اصلی سیگنال دهنده به بازار سهام هستند که مشاهده روزانه آنها می تواند اطلاعات مفیدی از روند بازار سهام ارائه دهد.

با بررسی این عوامل می توان نقطه شروع روندهای بورس و نقطه پایان رالی ها را تشخیص داد. طبق قانون بورس، شرکت ها موظفند مجامع عمومی سالانه خود را ظرف مدت 4 ماه پس از پایان سال مالی برگزار کنند، زیرا سال مالی اکثر شرکت های بورسی در تاریخ 29 ام اسفند به پایان می رسد و در خرداد و تیر شاهد تردد مجامع عادی سالانه شرکت هایی هستیم که رسالت آنها تصویب صورت های مالی و تقسیم سود نقدی است. در هفته جاری در اکثر روزهای معاملاتی شاهد بسته شدن نمادهای بسیاری در حین معاملات بودیم که به نوبه خود ارزش معاملات خرد بازار را تحت تاثیر قرار داد.

این در حالی است که قله تاریخی شاخص کل در کانال 2 میلیون و 100 هزار واحدی، نقطه حساس و مرز روانی مهمی برای شاخص کل محسوب می شود که به نظر می رسد فعلا توانسته خود را از قید و بند رها کند. شکستن زیر این محدوده می‌توانست عرضه را در کل بازار سهام تشدید کند، اما به نظر می‌رسد این منطقه قدرت زیادی برای حمایت از قیمت‌ها دارد، بنابراین حتی تعاملات موضوع نرخ خوراک شرکت‌ها نیز نمی‌تواند برای شکستن این حد به شاخص فشار وارد کند.