پیامکی با این مضمون ارسال کردند: «متقاضی مسکن ملی با سلام». خواهشمند است جهت دریافت اطلاعیه خود با در دست داشتن شناسه ملی در تاریخ 23/08/1402 به نمایندگی نهضت ملی مسکن واقع در بلوار اشراق مراجعه نمایید بدیهی است در صورت عدم ارسال و عدم دریافت اطلاعیه، تمام عواقب، از جمله حذف و جایگزینی فرد واجد شرایط بعدی، به عهده شما خواهد بود.” این متقاضی یک کارگر است. کارگری که در سال ۱۳۹۷ در یکی از طرح های حمایتی مسکن ثبت نام کرده است تا در سن قبل از بازنشستگی صاحب خانه شود. طرحی که به عنوان طرح اقدام ملی مسکن شناخته می شود.
طرح اقدام ملی مسکن برای ساخت 400 هزار مسکن تا اواسط سال 1397 با حضور رئیس جمهور وقت کلید خورد. همانطور که در ابتدا وعده داده شده بود، قرار بود ساخت و ساز دو ساله به پایان برسد و کلیدها تحویل داده شوند. اما نه تنها به مدت دو سال خانه ها ساخته نشد، بلکه به دلیل تغییر چندین بار مبلغ اولیه در حین ساخت، متقاضیان با مشکلات زیادی مواجه شدند. مبلغ درخواستی با توجه به افزایش نرخ تورم مسکن و افزایش قیمت مصالح ساختمانی به قدری افزایش یافت که بسیاری از متقاضیان دیگر توان پرداخت آن را نداشتند.
عبدالعظیم همایونی فعال صنفی و یکی از کارگران شرکت کننده در این طرح درباره وضعیت متقاضیان می گوید: رقم اولیه و مبلغ وام در این سه سال چند برابر شده و اکنون می گویند باید 600 میلیون پرداخت شود. تومان و مبلغ وام نیز به 550 میلیون تومان افزایش یافت.
همایونی می گوید: در ابتدا قرار بود کل درآمد متقاضی 350 میلیون تومان باشد. یعنی 200 میلیون تومان سپرده اولیه بود که باید اقساط 40 میلیون تومانی پرداخت می شد و 150 میلیون تومان وام مسکن بود که پرداخت آن پس از تحویل کلید آغاز شد.
و ادامه می دهد: 200 میلیون تومان که ابتدا قرار بود اقساط 40 میلیون تومانی در 5 دوره پرداخت شود، اکنون به 50 میلیون تومان اقساط افزایش یافته است تا در 12 دوره پرداخت شود!
طبیعتا این مبالغ جدا از بازپرداخت وام 550 میلیون تومانی است. این کارگر می گوید: اقساط این وام که با سود 23 درصد پرداخت می شود، حدود 9 میلیون تومان است و من کارگر چگونه قرار است آن را پرداخت کنم.
از سال 99 تا 1402 هزینه ساخت مسکن به طور نجومی افزایش یافت و دیگر امکان ادامه ساخت و ساز با مقادیر قبلی وجود ندارد. این بهانه ای است که تولیدکنندگان برای بالا بردن رقم اولیه می آورند.
همایونی می گوید: قرار بود خانه را دو سال دیگر تحویل بدهم، از آن زمان بیش از سه سال می گذرد، نه خانه ای تحویل داده شده و نه کاهش ارزش پول ما در نظر گرفته شده است. در سال 1388 که 40 میلیون تومان به عنوان مبلغ اولیه واریز کردیم، ارزش 40 میلیون تومان با الان نبود. چه کسی خسارات ما را پرداخت می کند؟
متقاضیانی که بخش قابل توجهی از آنها کارگر هستند، اکنون نه راه پیش و نه پس دارند! آنها نه ظرفیت پرداخت 400 میلیون اضافی درخواستی خود را دارند و نه می توانند از رویای داشتن خانه خود دوری کنند. اگر بخواهند بازنشسته شوند چه کسی می خواهد خسارت آنها را بپردازد؟ کارگری که بیش از سه قسط 40 میلیون تومانی را به سختی و پس از چندین سال پس انداز، وام و… پرداخت کرده است، چگونه می تواند به همان وضعیت سال 1398 برگردد؟
یکی دیگر از کارگران می گوید: به طرح حمایتی دولت اعتماد کردیم، هر چه داشتیم و نداشتیم برای خانه دار شدن رها کردیم. حالا اخطار داده اند که بدهی ات را بپردازی وگرنه اخراج می شوی و دیگری را جایگزین می کنیم! آیا با کارگری که تمام دارایی خود را در سال 2019 آورده و به سختی اقساط بعدی را انجام داده است، می توان این کار را انجام داد؟ این چه حمایتی است؟
طبق اصل 31 قانون اساسی «داشتن مسکنی که پاسخگوی نیاز فرد باشد حق هر فرد و خانواده ایرانی است». دولت موظف است برای اطمینان از اجرای این اصل، نیازمندان به ویژه روستائیان و کارگران را در اولویت قرار دهد. دولت ها هرگز نتوانسته اند به این وظیفه عمل کنند.
اتفاقی که برای این کارگران افتاد نمونه ای از طرح هایی است که در ابتدا برای فقرا طراحی نشده بود و توان مالی برای شرکت در آن را ندارند و اگر بتوانند در آن شرکت کنند معمولاً به دلیل عدم حمایت و بالا مجبور به عقب نشینی در میانه راه می شوند. هزینه ها .