علت شاتون زدن خودرو چیست؟ بررسی کامل دلایل، نشانه‌ ها و راه‌های پیشگیری

شاید برای شما هم پیش آمده که صدای غیرعادی از موتور خودرویتان شنیده‌ اید یا ناگهان موتور از کار افتاده و پس از مراجعه به مکانیک با جمله نگران‌ کننده «شاتون زده» مواجه شده‌ اید. اما واقعا علت شاتون زدن خودرو چیست؟ این مشکل چطور به وجود می آید و چگونه می توان از آن جلوگیری کرد؟ در این مقاله به زبان ساده و کاملا کاربردی به بررسی دقیق شاتون، دلایل خرابی آن و راهکارهای جلوگیری از شاتون زدن می پردازیم.

شاتون چیست و چه نقشی در موتور خودرو دارد؟

شاتون یکی از اجزای کلیدی و حساس موتور احتراقی خودرو است که شاید کمتر به آن توجه شود، اما خرابی‌ذاش می تواند باعث از کار افتادن کامل موتور شود. شاتون در واقع یک میله رابط بین پیستون و میل لنگ است. زمانی که پیستون در داخل سیلندر بالا و پایین می رود، شاتون این حرکت را به میل لنگ منتقل کرده و باعث چرخش آن می شود؛ در نتیجه نیروی حرکتی موتور به چرخ‌ها منتقل خواهد شد.

نقش اصلی شاتون، تبدیل حرکت خطی پیستون به حرکت دورانی در میل‌ لنگ است. اگر این قطعه دچار شکستگی یا گیرکردگی شود، کل فرآیند احتراق موتور مختل شده و موتور عملاً قادر به کار نخواهد بود. هر شاتون معمولاً با دو یاتاقان همراه است که در بخش بالا و پایین آن قرار دارند و حرکت نرم و بدون اصطکاک را تضمین می کنند.

بیشتر رانندگان زمانی به اهمیت این قطعه پی می برند که صدای تق تق یا کوبش از موتور شنیده شود یا ماشین به طور ناگهانی خاموش شود. در این مواقع یکی از اولین احتمال‌ها، خرابی شاتون است. از آنجا که این قطعه دائما در حال حرکت است و تحت فشار و دمای بالا کار می کند، باید همواره از سلامت آن مطمئن بود و شرایط موتور را برای عملکرد درست شاتون فراهم کرد.

منظور از “شاتون زدن” چیست؟

عبارت “شاتون زدن” در دنیای فنی خودرو، به وضعیتی گفته می شود که شاتون از جای خود خارج شده، دچار شکستگی شده یا با دیگر قطعات درگیر و اصطلاحاً قفل شده باشد. این مشکل ممکن است به دلیل خشک کار کردن موتور، تمام شدن روغن، خرابی یاتاقان یا گرم شدن بیش از حد موتور اتفاق بیفتد.

زمانی که شاتون عملکرد درستی نداشته باشد، حرکت پیستون به درستی به میل‌لنگ منتقل نمی شود و در نتیجه اختلال شدید در سیستم احتراق و انتقال قدرت موتور ایجاد خواهد شد. در برخی موارد، شاتون شکسته و حتی ممکن است از بدنه موتور بیرون بزند که در اصطلاح فنی به آن «ترکیدن موتور» هم گفته می شود. این موضوع خسارت بسیار سنگینی را به صاحب خودرو تحمیل می کند.

نشانه‌ های شاتون زدن می تواند شامل موارد زیر باشد:

• صدای تق تق یا ضربه در داخل موتور
• کاهش شدید قدرت موتور
• بالا رفتن دمای موتور بدون دلیل واضح
• خاموش شدن ناگهانی خودرو
• مشاهده براده‌ های فلزی در فیلتر یا روغن

در صورت مشاهده چنین علائمی، باید فورا خودرو را خاموش کرده و آن را توسط یدک‌ کش به تعمیرگاه ببرید؛ چرا که ادامه رانندگی در این شرایط ممکن است منجر به آسیب جدی‌ تری شود و حتی باعث شود موتور به طور کامل از کار بیفتد.

علت شاتون زدن خودرو چیست؟

شاید این سوال مهم‌ترین بخش مقاله باشد. علت شاتون زدن خودرو می تواند مجموعه‌ ای از عوامل فنی و رفتاری باشد. در ادامه به مهمترین دلایل این مشکل پرداخته می شود:

روغن موتور ناکافی یا بی کیفیت

یکی از اصلی‌ترین علل شاتون زدن، کاهش سطح روغن یا استفاده از روغن بی‌کیفیت است. روغن موتور نقش روانکاری بین قطعات متحرک را دارد و وقتی این روانکاری وجود نداشته باشد، اصطکاک زیاد بین یاتاقان و شاتون باعث ساییدگی و نهایتاً گیر کردن یا شکستگی می شود.

عدم تعویض به موقع روغن

روغن پس از مدتی خاصیت خود را از دست می دهد. اگر به موقع تعویض نشود، خاصیت روانکاری کاهش یافته و موتور تحت فشار قرار می گیرد.

گرم شدن بیش از حد موتور

بالا رفتن دمای موتور باعث تغییر شکل قطعات فلزی از جمله شاتون می شود. در دمای بالا، انبساط قطعات می تواند باعث چسبیدن شاتون به میل‌لنگ یا پیستون شود.

رانندگی با دور موتور بالا برای مدت طولانی

اگر راننده عادت به رانندگی با سرعت بالا یا دنده‌ های پایین برای مدت زیاد داشته باشد، فشار زیادی به موتور وارد می کند و شاتون مستعد آسیب می شود.

خرابی یاتاقان‌ ها

یاتاقان‌ ها بین شاتون و میل لنگ قرار دارند و اگر این قطعه خراب شود، اصطکاک بالا رفته و در نهایت منجر به شاتون زدن خواهد شد.

وارد شدن آب به موتور (آب زدن موتور)

در صورت ورود آب به داخل سیلندر، به علت تراکم ناپذیری آب، پیستون نمی تواند به درستی حرکت کند و فشار زیادی به شاتون وارد شده و باعث شکستگی آن می شود.

هر یک از این موارد می تواند به تنهایی یا ترکیبی از چند مورد باعث شاتون زدن خودرو شود. با آگاهی از این دلایل، می توان اقدامات لازم برای جلوگیری را انجام داد و از خسارات سنگین جلوگیری کرد.

تاثیر کیفیت روغن موتور در شاتون زدن

کیفیت روغن موتور دقیقا همان چیزی است که می تواند تفاوت بین یک موتور سالم و یک موتور از کار افتاده را رقم بزند. شاید باور نکنید اما بیشتر موارد شاتون زدن به خاطر بی توجهی به همین موضوع ساده اتفاق می افتد. روغن موتور نه تنها وظیفه روانکاری دارد، بلکه در خنک کردن، تمیز نگه داشتن و محافظت از قطعات داخلی موتور نقش اساسی ایفا می کند.

وقتی از روغن بی کیفیت استفاده می کنید یا مدت زیادی از زمان تعویض آن می گذرد، خاصیت روانکاری کاهش می یابد. در این حالت شاتون و یاتاقان ها مستقیما با هم درگیر شده و اصطکاک شدید ایجاد می شود. این اصطکاک بالا باعث داغ شدن، ساییدگی و در نهایت قفل شدن شاتون می شود. بنابراین یکی از اصلی ترین علت شاتون زدن خودرو همین بی توجهی به کیفیت و زمان تعویض روغن است.

همچنین، استفاده از روغن با ویسکوزیته نامناسب (بیش از حد رقیق یا غلیظ) نسبت به شرایط آب و هوایی منطقه، یکی دیگر از عوامل موثر در خرابی شاتون محسوب می شود. مثلاً اگر در زمستان از روغن غلیظ استفاده کنید، در استارت سرد، روغن دیر به مدار می رسد و قطعات بدون روانکاری کار می کنند. در چنین شرایطی، شاتون در معرض خطر قرار می گیرد.

نکته مهم دیگر استفاده از برندهای معتبر روغن موتور است. محصولات تقلبی در بازار بسیار زیاد شده و استفاده از آن ها می تواند در کوتاه مدت منجر به آسیب شدید به موتور شود. پیشنهاد می کنم همیشه از روغن هایی استفاده کنید که توسط سازنده خودرو تایید شده اند و از نظر استاندارد کیفیت تضمین شده باشند.

رانندگی نادرست و تاثیر آن در شاتون زدن

نحوه رانندگی شما می تواند مستقیماً بر سلامت موتور تاثیر بگذارد. اگر شما جزو آن دسته از رانندگانی هستید که علاقه به شتاب ناگهانی، دنده مرده حرکت کردن، یا رانندگی با سرعت بالا دارید، باید بدانید که موتور خودروی شما بیشتر از همیشه در معرض شاتون زدن قرار دارد.

یکی از عادت‌ های اشتباه، گرم نکردن موتور قبل از حرکت در هوای سرد است. زمانی که موتور سرد است، روغن هنوز به تمام قسمت‌ها نرسیده و اصطکاک زیادی وجود دارد. در چنین شرایطی فشار زیادی به شاتون وارد می شود و این موضوع می تواند آسیب جدی ایجاد کند.

همچنین رانندگی با بار زیاد در مسیرهای کوهستانی و با دنده نامناسب، باعث می شود موتور مجبور به کار در دور بالا شود. این شرایط به شدت به شاتون و یاتاقان فشار وارد می کند. هرچه موتور تحت بار و فشار بیشتر باشد، احتمال شاتون زدن افزایش می یابد.

یکی دیگر از عوامل مهم، دنده مرده یا رانندگی با دنده‌های سنگین در سرعت بالا است. این موضوع باعث می شود که موتور به شدت تحت فشار قرار گیرد. اگر این سبک رانندگی مداوم باشد، به مرور باعث فرسایش قطعات داخلی موتور از جمله شاتون می شود.

همانطور که می بینید، رانندگی پرشتاب و بدون توجه به اصول مکانیکی خودرو، نه تنها مصرف سوخت را بالا می برد، بلکه می تواند مستقیماً منجر به هزینه های چند ده میلیونی برای تعمیر موتور شود. پس بهتر است سبک رانندگی خود را با احترام به سلامت موتور اصلاح کنیم.

خرابی یاتاقان و نقش آن در شاتون زدن

شاید مهمترین و حیاتی‌ ترین علت شاتون زدن خودرو را بتوان در خرابی یاتاقان‌ها جستجو کرد. یاتاقان‌ ها مانند یک لایه محافظ بین شاتون و میل‌ لنگ قرار می گیرند و وظیفه دارند اصطکاک را کاهش داده و حرکت نرم و بدون فشار را ممکن کنند. اگر این قطعه کوچک دچار مشکل شود، شاتون دیگر نمی تواند آزادانه حرکت کند و فشار مستقیم به آن وارد خواهد شد.

یاتاقان‌ ها معمولاً به دلایلی مثل استفاده از روغن بی کیفیت، کم بودن روغن، ورود براده به روغن و یا فرسودگی در اثر گذر زمان خراب می شوند. زمانی که یاتاقان ساییده می شود، فاصله میان شاتون و میل‌لنگ از بین می رود و اصطکاک بیشتر می شود. این اصطکاک، در مدت زمان کوتاهی می تواند باعث داغ شدن و حتی قفل شدن شاتون شود.

نکته مهم در مورد خرابی یاتاقان این است که در مراحل اولیه، هیچ صدای خاص یا علامت واضحی ندارد. به همین دلیل تشخیص آن قبل از وقوع شاتون زدن بسیار دشوار است، مگر اینکه به صورت دوره‌ای موتور باز شده و وضعیت یاتاقان بررسی شود یا صدای غیرعادی از موتور شنیده شود.

از علائم خرابی یاتاقان‌ ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صدای ضربه خفیف هنگام استارت یا در دور موتور پایین
• افت قدرت خودرو
• بالا رفتن ناگهانی دمای موتور
• افت فشار روغن در پشت آمپر

اگر یکی از این علائم را مشاهده کردید، بهتر است بلافاصله به یک مکانیک حرفه‌ ای مراجعه کنید. چون اگر یاتاقان در مراحل اولیه تعمیر شود، هزینه زیادی ندارد. اما اگر منتظر بمانید تا شاتون هم آسیب ببیند، ممکن است موتور نیاز به تعویض کامل داشته باشد.

صدای شاتون زدن چگونه است؟

تشخیص صدای شاتون زدن یکی از مهارت‌هایی است که بیشتر مکانیک‌های باتجربه دارند. این صدا معمولاً به صورت کوبش یا ضربه‌ آرامی شروع می شود و به مرور با شدت بیشتری شنیده می شود. اگر شما صدایی شبیه به «تق تق» یا ضربه چکش از داخل موتور می شنوید که با افزایش دور موتور شدیدتر می شود، احتمال شاتون زدن زیاد است.

اما چگونه این صدا را از سایر صداهای موتور تشخیص دهیم؟

• صدای شاتون زدن از ناحیه پایین موتور شنیده می شود.
• در زمان گاز دادن، صدا افزایش پیدا می کند.
• صدا یکنواخت نیست و بیشتر در دورهای پایین و متوسط شنیده می شود.
• اگر یاتاقان شاتون کاملاً خورده باشد، ممکن است در هنگام روشن کردن موتور صدای تقه شدیدی شنیده شود.

نکته مهم دیگر این است که بسیاری از صداهای موتور ممکن است با شاتون زدن اشتباه گرفته شوند. مثلا صدای سوپاپ‌ها یا تسمه تایم خراب هم ممکن است تقه‌هایی تولید کنند. اما تفاوت صدای شاتون در عمق و تیزی آن است. این صدا بیشتر شبیه به کوبش فلز به فلز است.

در بسیاری از موارد، راننده با شنیدن این صدا، آن را نادیده می گیرد یا تصور می کند که مشکل جدی نیست. ولی این یک اشتباه بزرگ است. چون هرچه بیشتر با شاتون معیوب رانندگی کنید، آسیب بیشتری به موتور وارد می شود و ممکن است به مرحله‌ای برسد که تعمیر موتور دیگر امکان‌پذیر نباشد.

عواقب شاتون زدن برای موتور خودرو

شاتون زدن، اگر در مراحل ابتدایی شناسایی نشود، می تواند آسیب‌ های بسیار جدی به موتور خودرو وارد کند. این آسیب‌ ها در برخی موارد به حدی است که دیگر امکان تعمیر موتور وجود ندارد و تنها راه، تعویض کامل موتور یا خرید موتور استوک خواهد بود.

مهم‌ترین عواقب شاتون زدن شامل موارد زیر است:

خرابی میل لنگ:

زمانی که شاتون گیر می کند یا شکسته می شود، به میل‌لنگ فشار شدیدی وارد می شود و در بسیاری از موارد خود میل‌لنگ نیز آسیب می بیند. تراشکاری میل‌لنگ یا تعویض آن هزینه سنگینی دارد.

سوراخ شدن بلوک موتور:

در موارد شدید، زمانی که شاتون کاملاً از کنترل خارج می شود، ممکن است بدنه موتور را سوراخ کند. در این شرایط، تعمیر موتور تقریباً غیرممکن خواهد بود.

خرابی پیستون و سیلندر:

وقتی شاتون به درستی کار نکند، پیستون نمی تواند بالا و پایین برود و در نتیجه جداره سیلندر دچار ساییدگی یا حتی ترک خوردگی می شود.

هزینه بالا و از دست رفتن زمان:

تعمیر موتور شاتون زده علاوه بر هزینه بالا، زمان زیادی نیاز دارد. در برخی موارد، شما ممکن است هفته‌ ها بدون خودرو بمانید.

افت شدید ارزش خودرو:

حتی اگر موتور تعمیر شود، خودرو دیگر وضعیت فابریک اولیه را ندارد و ارزش فروش آن به شدت افت خواهد کرد.

به همین دلیل تاکید می کنم که نباید هیچ گونه صدای مشکوک یا عملکرد غیرعادی در موتور را نادیده گرفت. پیشگیری همیشه کم‌هزینه‌ تر از درمان است.

روش های پیشگیری از شاتون زدن خودرو

اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، جلوگیری از شاتون زدن به سادگی انجام می شود؛ فقط باید چند نکته ساده ولی حیاتی را رعایت کنید:

• تعویض به موقع روغن موتور: روغن موتور باید طبق دفترچه راهنمای خودرو و بسته به شرایط کارکرد، هر ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ کیلومتر تعویض شود. همچنین همیشه از روغن‌های با کیفیت و معتبر استفاده کنید.
• گرم کردن موتور قبل از حرکت: در هوای سرد یا بعد از توقف طولانی، چند دقیقه اجازه دهید موتور گرم شود تا روغن به خوبی در مدار بچرخد.
• استفاده از فیلتر روغن مناسب و اصل: فیلترهای تقلبی باعث ورود ناخالصی به روغن می شوند که می توانند باعث ساییدگی یاتاقان و شاتون شوند.
• بررسی سطح روغن به صورت هفتگی: همیشه مطمئن شوید که سطح روغن در حد نرمال باشد. کمبود روغن حتی به مقدار کم، در درازمدت خطرناک است.
• اجتناب از رانندگی پر فشار: رانندگی با سرعت بالا، فشار آوردن ناگهانی به موتور یا حرکت در سربالایی با دنده مرده، همه باعث فشار به موتور می شوند.
• سرویس‌های دوره‌ای و چکاپ موتور: هر چند هزار کیلومتر یک بار، خودرو را برای چکاپ کامل نزد مکانیک ببرید. این کار از مشکلات جدی جلوگیری می کند.

با رعایت همین چند مورد، به راحتی می توانید جلوی یکی از پرهزینه‌ ترین خرابی‌های خودرو را بگیرید.

آیا می توان شاتون زدن را تعمیر کرد؟

شاید بعد از مواجهه با مشکل شاتون زدن اولین سوالی که ذهنتان را درگیر کند این باشد که آیا این مشکل قابل تعمیر است یا نه؟ پاسخ کوتاه: بله، در برخی شرایط می توان شاتون زدن را تعمیر کرد، اما همه چیز به شدت آسیب وارد شده بستگی دارد.

اگر شاتون تنها کمی دچار لقی یا خوردگی شده باشد و هنوز باعث خرابی دیگر اجزای موتور نشده باشد، مکانیک می تواند با تعویض یاتاقان‌ ها، شاتون و تراش میل‌ لنگ مشکل را حل کند. در این حالت، تعمیر کم‌ هزینه‌ تر بوده و زمان کمتری نیاز دارد. اما اگر خرابی به مرحله‌ ای رسیده باشد که شاتون شکسته، پیستون آسیب دیده یا میل‌ لنگ تاب برداشته، تعمیر نیازمند بازسازی کامل موتور است که بسیار زمان‌بر و پرهزینه خواهد بود.

در برخی موارد هم شدت آسیب به قدری زیاد است که اصلاً امکان تعمیر وجود ندارد. مخصوصاً اگر شاتون از بلوک موتور بیرون زده باشد و پوسته موتور ترک برداشته یا سوراخ شده باشد. در این شرایط، بهترین گزینه تعویض کامل موتور با نمونه نو یا استوک است.

تعمیر موتور شاتون زده هزینه بالایی دارد و گاهی حتی به صرفه نیست. پس اگر قصد تعمیر دارید، حتماً با یک تعمیرکار متخصص مشورت کنید و گزینه‌ های موجود مثل تعمیر، تعویض قطعات یا خرید موتور استوک را بررسی کنید. در نهایت، بهتر است همیشه پیشگیری را در اولویت قرار دهید تا هیچ‌وقت به این نقطه نرسید.

بررسی وضعیت شاتون در خودروهای پرکاربرد در ایران

در بازار خودروی ایران، برخی خودروها چه داخلی و چه وارداتی، بیشتر از دیگران با مشکل شاتون زدن مواجه می شوند. دلیل این موضوع می تواند کیفیت ساخت، نوع موتور، عادات رانندگی، نگهداری نامناسب یا حتی ویژگی‌های خاص طراحی باشد. شناخت این خودروها می تواند کمک کند تا با احتیاط بیشتری از آن‌ها استفاده کنیم یا هنگام خرید دست دوم، دقت بیشتری داشته باشیم.

پراید و تیبا:

به دلیل طراحی ساده و کیفیت پایین‌تر قطعات، مخصوصاً سیستم روغن‌کاری، این خودروها در صورت بی‌توجهی به تعویض به موقع روغن، بسیار مستعد شاتون زدن هستند. بسیاری از مالکان پراید و تیبا با مشکل یاتاقان زدن یا حتی سوراخ شدن موتور به دلیل شاتون زده مواجه شده‌اند.

پژو ۴۰۵، پارس و سمند:

موتورهای XU7 این خودروها قدرت نسبتاً مناسبی دارند، اما در برابر فشار مداوم، کمبود روغن و روغن‌سوزی بسیار حساس‌اند. شاتون زدن در این مدل‌ها اغلب در اثر خرابی یاتاقان یا داغ شدن بیش از حد موتور اتفاق می افتد.

دنا پلاس توربو:

با داشتن موتور توربوشارژ، این خودرو نسبت به مدل‌های قبلی حساس‌تر است. اگر راننده بدون گرم کردن موتور شروع به رانندگی با شتاب کند، احتمال خرابی شاتون زیاد می شود. البته در صورت استفاده از روغن با استاندارد پایین، مشکل سریع‌تر پدیدار می شود.

هیوندای توسان و النترا:

در بین خودروهای کره‌ای وارداتی، گزارش‌هایی از مشکلاتی مثل یاتاقان زدن یا حتی شاتون زدن دیده شده است. به طور خاص، علت شاتون زدن خودروهای هیوندای و کیا در بسیاری از موارد به بی‌ توجهی به سرویس‌ های دوره‌ ای و استفاده از روغن بی‌ کیفیت برمی‌گردد. موتور این خودروها حساسیت بالایی دارد و در صورت نگهداری نادرست، احتمال خرابی شاتون افزایش پیدا می کند. نکته بسیار مهم این است که در زمان تعمیر یا تعویض قطعات، حتما باید از لوازم یدکی هیوندای اصل و استاندارد استفاده شود. چون استفاده از قطعات غیراصل نه تنها مشکل را برطرف نمی کند، بلکه می تواند باعث تشدید خرابی و حتی دوباره شاتون زدن موتور شود. پس اگر مالک خودرویی مثل توسان یا النترا هستید، کیفیت روغن و قطعات مصرفی را جدی بگیرید.

کیا سراتو و هیوندای سانتافه:

اگرچه این خودروها کیفیت بالایی دارند، اما شاتون زدن در آن‌ ها نیز در صورت بی‌ توجهی به نگهداری موتور گزارش شده است. مخصوصاً در موتورهای ۲.۴ لیتری و ۲ لیتری، فشار زیاد، سوخت بی‌ کیفیت و استفاده نادرست می تواند باعث خوردگی یاتاقان و خرابی شاتون شود.

نکته:

چه پراید سوار باشید چه سانتافه، شاتون زدن تنها به برند یا مدل خودرو مربوط نیست. مهم‌تر از همه، نحوه نگهداری، زمان‌ بندی سرویس‌ ها، کیفیت روغن موتور و سبک رانندگی است. حتی بهترین خودرو هم اگر درست نگهداری نشود، ممکن است با این مشکل پرهزینه روبه‌رو شود.

شاتون زدن در خودروهای توربوشارژ یا اسپرت

خودروهای توربوشارژ، برخلاف خودروهای معمولی، قدرت و گشتاور بیشتری دارند و طراحی موتور آن‌ها برای عملکرد بالا انجام شده است. اما این ویژگی‌ ها به این معنا نیست که آسیب‌ پذیر نیستند. در واقع، در خودروهای اسپرت یا توربوشارژ، احتمال شاتون زدن بیشتر هم هست اگر نکات نگهداری رعایت نشود.

در این موتورها، فشار داخلی سیلندر به‌ واسطه وجود توربو به شدت بیشتر است. این فشار زیاد باعث می شود شاتون و یاتاقان‌ ها در شرایط سخت‌تری کار کنند. اگر راننده در چنین خودرویی از روغن اشتباه استفاده کند، با گاز دادن‌ های ناگهانی و استفاده بیش از حد از شتاب‌ دهی شدید، شاتون به زودی آسیب می بیند.

همچنین سوخت نقش مهمی در سلامت موتورهای توربوشارژ دارد. استفاده از بنزین معمولی در این موتورها باعث ناک زدن موتور و افزایش دمای داخلی می شود. در نتیجه احتمال آسیب به شاتون و پیستون افزایش پیدا می کند.

در برخی خودروهای اسپرت مثل مزدا ۳، کیا سراتو توربو، دنا پلاس توربو و حتی بعضی مدل‌ های چینی مانند ام وی ام ۵۵۰ توربو، خرابی شاتون در اثر فشار زیاد دیده شده است.

نکاتی برای حفظ سلامت شاتون در این خودروها:

• همیشه از بنزین سوپر استفاده کنید.
• روغن موتور را طبق استاندارد شرکت سازنده انتخاب و به موقع تعویض کنید.
• موتور را در زمان سرد بودن تحت فشار قرار ندهید.
• از گاز دادن‌های ناگهانی در سرعت پایین پرهیز کنید.

راهنمای خرید خودرو کارکرده با بررسی شاتون

اگر قصد خرید خودروی دست دوم را دارید، یکی از مهم‌ترین مواردی که باید به آن توجه کنید، سلامت موتور و شاتون است. بسیاری از فروشندگان، شاتون زدن یا یاتاقان زدن را پنهان می کنند و بعد از خرید، شما با هزینه‌های چند ده میلیونی روبه‌رو می شوید.

برای بررسی شاتون هنگام خرید خودرو، این موارد را چک کنید:

• صدای موتور: موتور را روشن کنید و به صدای آن به‌ دقت گوش دهید. صدای تقه، کوبش یا ضربه می تواند نشانه خرابی شاتون باشد.
• روغن‌ریزی: اگر از پایین موتور روغن نشت می کند یا روغن سوخته استشمام می شود، ممکن است موتور قبلاً باز شده باشد یا مشکل داخلی داشته باشد.
• تست کمپرس: با یک تست ساده کمپرس می توان فهمید موتور چقدر سالم است. کمپرس پایین در یکی از سیلندرها می تواند نشانه خرابی شاتون یا پیستون باشد.
• مشاهده دود خروجی: اگر اگزوز دود آبی رنگ دارد، احتمال دارد روغن به سیلندر نشت کرده باشد که می تواند به دلیل خرابی پیستون یا یاتاقان باشد.
• پرس‌وجو درباره تاریخچه تعمیرات موتور: اگر فروشنده صادق باشد، می تواند اطلاعات مفیدی از تعمیرات موتور به شما بدهد. از او بپرسید که آیا موتور تاکنون باز شده است یا نه.

در صورت مشاهده کوچکترین نشانه از شاتون زدن، توصیه می شود از خرید خودروی مورد نظر منصرف شوید یا قیمت آن را به میزان هزینه تعمیر پایین بیاورید.

جمع بندی و توصیه های نهایی درباره شاتون زدن خودرو

شاتون زدن یکی از بدترین اتفاقاتی است که می تواند برای موتور خودرو رخ دهد؛ اتفاقی که اگرچه قابل پیشگیری است، اما بی توجهی به موارد ساده می تواند منجر به خرابی شدید موتور شود. از علت شاتون زدن خودرو گرفته تا نکات نگهداری در انواع مدل‌ ها، همگی نشان می دهند که ریشه مشکل معمولاً در نگهداری نامناسب یا عادات غلط رانندگی نهفته است.

اگر می خواهید هیچ‌ وقت با این مشکل مواجه نشوید، کافی است:

• روغن موتور را به موقع و با کیفیت مناسب تعویض کنید
• اجازه دهید موتور قبل از رانندگی گرم شود
• از رانندگی پر فشار و شتاب ناگهانی پرهیز کنید
• همیشه سطح روغن را چک کرده و نشت‌ها را جدی بگیرید
• به صدای موتور گوش دهید و تغییرات را نادیده نگیرید

یادتان باشد، پیشگیری همیشه کم‌ هزینه‌ تر و ساده‌ تر از تعمیر است. سلامت موتور خودرو ارتباط مستقیم با رفتار راننده دارد. پس اگر ماشین‌ تان را دوست دارید و نمی خواهید با هزینه‌ های سنگین تعمیر روبه‌رو شوید، همین حالا سبک رانندگی‌ تان را اصلاح کنید و در صورت نیاز به تعویض قطعه، از کیفیت آن مطمئن شوید.