به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در سال‌های اخیر رشد پرشتاب استیبل‌کوین‌ها به‌ویژه تتر (USDT) و یو‌اس‌دی‌سی (USDC) موجب شکل‌گیری پدیده‌ای تازه در نظام مالی جهان شده است؛ پدیده‌ای که بسیاری از کارشناسان از آن با عنوان «دلاریزه شدن دیجیتال» یاد می‌کنند.
پشتوانه این استیبل‌کوین‌ها، برخلاف تصور عموم، تنها یک کد رمزنگاری‌شده نیست، بلکه اوراق قرضه کوتاه‌مدت دولت آمریکا است؛ به این معنا که خرید هر واحد تتر یا یو‌اس‌دی‌سی، در واقع تأمین مالی غیرمستقیم بدهی‌های ایالات متحده به شمار می‌رود.
تداوم مسیر پترودلار در عصر دیجیتال
برای درک بهتر این روند، باید به توافق سال 1974 آمریکا و عربستان بازگشت؛ توافقی که طی آن ریاض در ازای تضمین امنیتی و نظامی، نفت خود را صرفاً به دلار فروخت. این سیاست به مرور به سایر کشورهای اوپک تسری یافت و اصطلاح «پترودلار» را وارد ادبیات اقتصادی جهان کرد.
امروز، پس از گذشت پنج دهه، استیبل‌کوین‌ها در بازار دارایی‌های دیجیتال نقشی مشابه ایفا می‌کنند و زمینه را برای گسترش سلطه دلار در شکلی نوین فراهم ساخته‌اند.
دلاریزه شدن؛ از اقتصادهای بحران‌زده تا دنیای رمزارزها
دلاریزه شدن معمولاً در کشورهایی رخ می‌دهد که با تورم افسارگسیخته یا محدودیت‌های شدید ارزی مواجه هستند. تجربه ترکیه، آرژانتین و ونزوئلا نشان می‌دهد که مردم این کشورها برای حفظ ارزش دارایی‌های خود، به جای پول ملی، از دلار آمریکا استفاده می‌کنند.
حال در دنیای رمزارز نیز روندی مشابه جریان دارد؛ به‌گونه‌ای که در صرافی‌های بزرگ مانند بایننس، عمده معاملات به جای ارزهای فیات با تتر انجام می‌شود و استیبل‌کوین‌ها به ستون اصلی بازار تبدیل شده‌اند.
اوراق خزانه؛ پشتوانه پنهان استیبل‌کوین‌ها
زمانی که کاربران در نقاط مختلف جهان تتر یا یو‌اس‌دی‌سی خریداری می‌کنند، وجوه آنان نزد شرکت‌های صادرکننده تجمیع و سپس صرف خرید اوراق خزانه‌داری آمریکا می‌شود. تنها در نیمه 2025، تتر بیش از 127 میلیارد دلار اوراق خزانه در اختیار داشته که سود سالانه‌ای معادل 6 میلیارد دلار برای این شرکت به همراه دارد. این سود اما نصیب کاربران نهایی نمی‌شود و عملاً یک مدل «بانکداری بدون بانک» شکل گرفته است. شرکت سیرکل نیز برای یو‌اس‌دی‌سی روند مشابهی را از طریق نهادهای مالی بزرگی مانند بلک‌راک دنبال می‌کند.
ریسک‌های پنهان در دل دلار دیجیتال/ارزش usdt به زیر 1 دلار رسید
با وجود ثبات نسبی این بازار، ریسک‌های قابل‌توجهی نیز وجود دارد. در مارس 2023، همزمان با ورشکستگی بانک سیلیکون‌ولی، ارزش یو‌اس‌دی‌سی برای مدتی از یک دلار فاصله گرفت و تا 88 سنت سقوط کرد؛ رخدادی که نشان داد حتی دارایی‌های به ظاهر ایمن نیز از خطرات بانکی و نقدینگی مصون نیستند. افزون بر این، اتهامات مکرر درباره فقدان شفافیت در ذخایر تتر و همچنین قدرت فریز کردن کیف‌پول‌ها، نگرانی‌ها از تبدیل این ابزار مالی به سلاح ژئوپلیتیکی در شرایط بحرانی را تشدید کرده است.
پیامدهای جهانی یک دلار جدید
در صورت بروز بحران اعتماد و تلاش همزمان میلیون‌ها دارنده استیبل‌کوین برای نقد کردن دارایی خود، احتمال فروش گسترده اوراق خزانه آمریکا وجود دارد؛ رخدادی که می‌تواند به بازارهای مالی سنتی نیز سرایت کند. در واقع، استیبل‌کوین‌ها تنها ابزار ساده‌ای برای معاملات دیجیتال نیستند، بلکه پلی میان نظام مالی سنتی آمریکا و اقتصاد بلاک‌چین به شمار می‌روند.
به این ترتیب، هر بار که یک دانشجو در تهران برای خرید بیت‌کوین تتر تهیه می‌کند یا یک کارآفرین در نیجریه از یو‌اس‌دی‌سی برای انتقال پول بهره می‌گیرد، بخشی از سرمایه‌اش به تأمین بدهی آمریکا اختصاص می‌یابد.
برای دولت ایالات متحده این روند به معنای صدور بدهی و تعمیق نفوذ مالی است و برای جهان، پذیرش نسلی جدید از دلار که کنترل آن نه در دست دولت‌ها، بلکه در اختیار شرکت‌های خصوصی همچون تتر و سیرکل قرار دارد.
گردآوری شده از:تسنیم