به گزارش خبرنگار مهر، نخستین کنفرانس تازه‌های علمی آلاینده‌های زیست محیطی و تأثیر متقابل آن بر سلامت جامعه روز پنجشنبه یکم آبان به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با حضور استاندار، مدیرکل مدیریت بحران، مدیرکل محیط‌زیست، شماری از اعضای هیئت علمی دانشگاه، مجمع خیران سلامت و فعالان محیط‌زیست برگزار شد. در این نشست ۶ ساعته کارشناسان و اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی به تشریح آخرین پژوهش‌های انجام شده در حوزه آلودگی هوا و راهکارهای کنترل آن پرداختند. امروز همچنین دبیرخانه دائمی کنفرانس سلامت و محیط‌زیست استان اصفهان آغاز بکار کرد.
توجه به سلامت و محیط زیست از اولویت‌های اصلی توسعه استان است
مهدی جمالی نژاد استاندار اصفهان ضمن قدردانی از تلاش‌های خیران و برگزارکنندگان این برنامه، بر اهمیت سلامت شناختی و روانی به‌عنوان یکی از ارکان اصلی کیفیت زندگی تأکید و اظهار کرد: ما باید دست خیران را ببوسیم و از تلاش‌های داوطلبانه‌ای که بار سنگین مراقبت‌های اجتماعی را به دوش می‌کشند، قدردانی کنیم.
وی با اشاره به محورهای توسعه استان شامل گردشگری، هوش مصنوعی، انرژی‌های نو و خانواده‌محوری، تأکید کرد: سلامت افراد در خانواده نقش کلیدی در تحقق این اهداف دارد.
استاندار افزود: اگر فردی در خانواده دچار بیماری شود، تمام عرصه‌های زندگی خانوادگی تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
جمالی‌نژاد به اهمیت مسائل زیست‌محیطی برای مردم اصفهان اشاره کرد و گفت: بر اساس نظرسنجی اخیر، دغدغه اصلی مردم استان، مسائل زیست‌محیطی از جمله آلودگی هوا، آب و خاک است.
وی با اشاره به تلاش‌های سازمان محیط زیست، بر لزوم تشدید اقدامات برای کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی تأکید کرد و گفت: حذف تدریجی نیروگاه‌ها و صنایع آلاینده، توسعه انرژی‌های نو، استفاده از فناوری‌های کم‌کربن و گسترش حمل‌ونقل پاک از جمله اولویت‌های ماست.
استاندار افزود: توسعه ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی، استانداردسازی خودروها با معیار یورو ۶، نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و ترویج فرهنگ دوچرخه‌سواری از جمله اقدامات در حال اجرا هستند.
جمالی‌نژاد با اشاره به چالش‌های موجود در حوزه آب و محیط زیست، از پروژه‌های انتقال آب دریا و بازچرخانی پساب‌های صنعتی و شهری به‌عنوان گام‌های مهم برای کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی یاد کرد و گفت: در تلاش برای تبدیل نیروگاه منتظری به نیروگاه سیکل ترکیبی هستیم که این مهم بزودی اجرایی شود.
استاندار اصفهان با تأکید بر ضرورت آموزش همگانی، ترویج تغذیه سالم و توسعه فضاهای ورزشی ایمن، از برنامه‌ریزی برای غربالگری گسترده بیماری‌ها با همکاری دانشگاه علوم پزشکی و صنایع خبر داد و افزود: این طرح بی‌سابقه در کشور، گامی بزرگ در تشخیص زودهنگام بیماری‌ها و ارتقای سلامت عمومی خواهد بود.
ارتباط معنادار آلودگی هوا با بیماری پارکینسون
در ادامه رضا امانی متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، به بررسی ارتباط تغذیه با سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها پرداخت و اظهار کرد: آلودگی‌های محیطی از جمله فلزات سنگین و ذرات معلق می‌توانند به DNA سلولی آسیب رسانده و خطر بیماری‌هایی نظیر پارکینسون و ام‌اس را افزایش دهند.
وی همچنین به تأثیر آلاینده‌ها بر پیری زودرس سلول‌ها و کاهش توان یادگیری و کارکرد ذهنی اشاره کرد و با استناد به مطالعات اخیر گفت: قرار گرفتن در معرض آلاینده‌هایی مانند ذرات PM۲.۵ می‌تواند خطر ابتلاء به بیماری‌های نورولوژیک را تا ۱۳ درصد افزایش دهد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی به مطالعه‌ای با جامعه آماری ۲۴ میلیون نفر اشاره کرد و افزود: این نشان‌دهنده ارتباط معنادار بین آلودگی هوا و افزایش ریسک بیماری‌هایی مانند پارکینسون است. همچنین، تحقیقات انجام‌شده در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نشان می‌دهد که حدود ۱۱ میلیون نفر در ایران تحت تأثیر آلودگی‌های محیطی قرار دارند که می‌تواند سلامت نورونی آن‌ها را تهدید کند.
وی در ادامه به نقش آنتی‌اکسیدان‌ها در مقابله با آسیب‌های ناشی از آلودگی‌ها تأکید کرد و افزود: تغذیه مناسب می‌تواند به کاهش اثرات مخرب این عوامل کمک کند.
امانی همچنین به پروژه‌های تحقیقاتی در حال انجام در دانشگاه اصفهان که بر بررسی غلظت آلاینده‌ها و تأثیرات آن‌ها بر سلامت متمرکز است، اشاره و خاطرنشان کرد: توجه بیشتر به این موضوع و همکاری بین‌رشته‌ای برای کاهش اثرات منفی آلودگی‌های محیطی ضروری است.
لزوم اتخاذ راهبردهای تلفیقی برای کنترل آلودگی هوا
در ادامه یعقوب حاجی‌زاده، عضو گروه مهندسی بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به ارتباط آلودگی هوا با طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها اشاره و اظهار کرد: آلودگی هوا، به‌ویژه از طریق آلاینده‌های خطرناکی مانند هیدروکربن‌های چندحلقه‌ای آروماتیک (PAHs)، ترکیبات آلی فرار (VOCs) و دی‌اکسین‌ها و پلی‌کلروبی‌فنیل‌ها (PCBs)، تهدیدی جدی برای سلامت عمومی به شمار می‌رود.
وی افزود: این آلاینده‌ها که به طور عمده از احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی، دود اگزوز وسایل نقلیه، صنایع پتروشیمی، سوزاندن زباله‌های صنعتی و دود دخانیات منتشر می‌شوند، اثرات مخربی بر سلامت جسم و روان دارند.
استاد گروه مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: به عنوان مثال، PAHs که سرطان‌زا هستند، می‌توانند باعث بیماری‌های تنفسی، اختلالات تولیدمثل، تحریک پوست و حتی تأخیر در رشد جنین در اثر مواجهه پیش از تولد شوند. مطالعات معتبر همچنین ارتباط این آلاینده‌ها با زوال شناختی و افزایش ریسک بیماری‌های آلزایمر و دمانس را تأیید کرده است.
حاجی زاده ابراز کرد: از سوی دیگر، VOCs مانند بنزن و فرمالدهید با ایجاد سمیت عصبی، آسیب به کبد و کلیه، و افزایش احتمال سرطان مرتبط هستند و می‌توانند سیستم دوپامینرژیک را مختل کرده و خطر پارکینسون و التهاب عصبی مرتبط با ام‌اس را تشدید کنند.
به گفته وی، دی‌اکسین‌ها و PCBs نیز به دلیل پایداری بالا و نفوذ به سد خونی-مغزی، در بافت‌های عصبی تجمع یافته و با ایجاد اختلالات غدد درون‌ریز، سمیت کبدی، سرکوب سیستم ایمنی و افزایش ریسک سرطان، به‌ویژه در کودکان و جنین‌ها، اثرات مخربی بر جای می‌گذارند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تصریح کرد: این آلاینده‌ها می‌توانند به بروز بیماری‌های مانند آلزایمر، پارکینسون، ام‌اس و اوتیسم منجر شوند، به‌ویژه اگر مواجهه در مراحل اولیه زندگی رخ دهد.
حاجی زاده تاکید کرد: برای کنترل این معضل، راهبردهای تلفیقی شامل تدوین برنامه ملی جامع برای پایش و کنترل آلاینده‌های خطرناک، انجام غربالگری‌های منظم سلامت عصبی در گروه‌های حساس مانند کودکان، سالمندان و کارگران صنایع پرخطر، و توسعه زیرساخت‌های فناوری برای کاهش آلودگی در مبدأ پیشنهاد شده است.
وی اضافه کرد: همچنین نصب سیستم‌های تصفیه پیشرفته با حمایت مالی و الزامات قانونی، افزایش آگاهی عمومی و اطلاع‌رسانی هدفمند و تقویت تحقیقات بین‌رشته‌ای برای درک مکانیسم‌های سلولی و مولکولی اثرات نوروتوکسیک آلاینده‌ها از دیگر اقدامات ضروری است.
استاد گروه مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: این راهبردها با هدف کاهش اثرات مخرب آلودگی هوا و حفاظت از سلامت عمومی به‌ویژه در مناطق با بار آلودگی بالا، باید به‌طور جدی دنبال شوند.
به گزارش خبرنگار مهر، در پایان این کنفرانس از پوستر دبیرخانه دائمی کنفرانس سلامت و محیط‌زیست در استان اصفهان رونمایی شد.
گردآوری شده از:مهر