به گزارش بازتاب آنلاین و به نقل از خبرگزاری تسنیم، دنیای امروز با چالش‌هایی مواجه است که نیازمند تعامل و همکاری‌های چندجانبه و ائتلاف‌ها من جمله ائتلاف‌های اقتصادی است. می‌توان از سازمان همکاری‌های شانگهای و گروه بریکس به عنوان بستری برای مقابله با سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه نام برد، چرا که این دو نهاد، با ظرفیت‌های گسترده اقتصادی و جمعیتی خود، توان بالایی دارند تا نظم جدیدی را در اقتصاد جهان شکل دهند. چنین مشارکت‌هایی می‌توانند به کشورهایی مثل ایران کمک کنند تا از انزوای احتمالی اقتصادی دوری کنند و جایگاه مناسبی در عرصه بین‌المللی کسب کنند.
چین امروز به عنوان یک قدرت بزرگ اقتصادی در جهان مطرح است؛ موضوعی که حتی آمریکا و کشورهای غربی نیز به آن اذعان دارند و حتی خود رئیس جمهور آمریکا بارها نسبت به قدرت اقتصادی چین و نفوذ این کشور در عرصه جهانی اظهار نگرانی کرده است.
اجلاس اخیر شانگهای در چین گام مهمی برای مقابله با نظام تک قطبی غرب به رهبری آمریکاست. از طرفی با توجه به شرایط موجود کشور انتظار می‌رود در این نوع اجلاس‌های بین‌المللی مشکلات اصلی ما در حوزه تجارت خارجی، فروش نفت و صادرات و واردات مورد توجه قرار گرفته و تسهیل شود چرا که دستاورد اصلی برای ما موقعی اتفاق می‌افتد که بتوانیم از طریق شانگهای ارتباطات بیشتری با کشورهای عضو برقرار کنیم و نفت را راحت‌تر بفروشیم.
برگزاری اجلاس شانگهای، یک دستاورد است زیرا کشورهای عضو شانگهای به این مسأله توجه نکنند که ممکن است طبق قطع‌نامه 1929 با خرید نفت از ایران، مشمول تحریم شوند به جای آن، به راهکارهایی برای شکستن تحریم‌ها برسند. از طرفی باید به این نکته اشاره شود که بسیاری از کارشناسان امور بین الملل و مسائل راهبردی و دیپلمات‌ها اظهارات رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر از دست دادن روسیه و هند و پیوستن این دو قدرت بزرگ به محور تحت رهبری چین را اعتراف به نقش آفرینی و تاثیر اجلاس شانگهای دانستند.
معاهده 25 ساله ایران و چین در قالب یک سند جامع همکاری در حوزه‌های اقتصادی، صنعتی، انرژی، امنیتی و فرهنگی، در سال 1399 به تصویب هیئت دولت ایران رسید اما از آنجایی که چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان و بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران، در دهه گذشته بخش عمده‌ای از تبادلات کالایی و سرمایه‌ای ایران را به خود اختصاص داده است انتظار می رود با اجرایی شدن کامل معاهده حجم سرمایه گذاری مستقیم چین در ایران طی پنج سال آینده تا چند برابر افزایش یابد.
ایران با برخورداری از موقعیت ژئوپلیتیکی ممتاز، می‌تواند به حلقه‌ای کلیدی در طرح کمربند و جاده چین تبدیل شود. این طرح، که اتصال شرق آسیا به اروپا و آفریقا را دنبال می‌کند، در صورت عبور از خاک ایران، امکان ایجاد ده‌ها میلیارد دلار درآمد ترانزیتی و توسعه زیرساختی برای کشور به همراه خواهد داشت. تحقق این هدف مستلزم سرمایه‌گذاری گسترده در شبکه ریلی، بنادر، و کریدورهای حمل ونقل بین المللی خواهد بود.
عضویت دائمی ایران در سازمان شانگهای نقطه عطفی در سیاست خارجی است که می‌تواند زمینه‌های همکاری‌های گسترده به ویژه در حوزه اقتصادی و خنثی‌سازی تحریم‌ها را به دنبال داشته باشد.
حجم اقتصاد 12 کشور عضو سازمان شانگهای بیش از 20 تریلیون دلار است و این سازمان سهم 22.9 درصدی از اقتصاد جهانی را در اختیار دارد. چین به تنهایی با سهم بیش از 70 درصدی جایگاه کاملاً مسلط را در این سازمان دارد. هند، روسیه، ایران، پاکستان و قزاقستان به‌ترتیب با سهم 15.2، 8.5 ، 2.6 ، 1.3 و 0.9 درصد و سهم 6 کشور عضو دیگر نیز کمتر از 1 درصد است. کل حجم تجارت کالایی کشورهای عضو سازمان در سال 2020، حدود 6 هزار میلیارد دلار بوده است (17.3 درصد تجارت کالایی جهان). بر اساس این داده‌ها حدود 14.4 درصد از کل واردات و 8.4 درصد از کل صادرات کشورهای عضو سازمان از طریق تجارت درون گروهی تأمین می‌شود.
براساس اطلاعات سال 2018، تجارت ایران با اعضای سازمان شانگهای حدود 28 میلیارد دلار (حدود 20 درصد از کل تجارت ایران) بوده است؛ به طوری که کشورهای مذکور، در صادرات ایران 13.6 درصد و در واردات ایران 35.7 درصد نقش داشته‌اند.
سازمان همکاری شانگهای متشکل از ایران، چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، هند، پاکستان، بلاروس و ازبکستان از جمله سازمان‌های بین‌المللی قدرتمندی است که در کنار سایر ائتلاف های هم‌نظیر مانند «بریکس» نظم تک قطبی موجود در دنیای پس از جنگ سرد و یکجانبه‌گرایی را به نحوی جدی به چالش کشیده و بازتعریف نظم بین‌الملل با محوریت قطب‌ها و قدرت‌های نوظهور را دنبال می‌کند.
حجت عابدی‌اصل، فعال رسانه
گردآوری شده از:تسنیم