بازتاب آنلاین، حضور زنان در سینمای ایران در تمام این سال ها با محدودیت هایی همراه بود، اگرچه در سال های اخیر کمی بهتر شده است، اما همواره مشکلات و مسائل مختلفی بر سر راه فعالیت زنان وجود داشته و دارد. زمینههای مختلف. .
حضور زنان در سینمای ایران در تمام این سال ها با محدودیت هایی همراه بود، هرچند در سال های اخیر به دلیل باز شدن فضا، شرایط برای فعالیت زنان در عرصه های مختلف اجتماعی، ورزشی، فرهنگی و سینمایی کمی بهتر شده است، اما همیشه مشکلات و مسائل مختلفی در مسیر فعالیت زنان در عرصه های مختلف وجود داشته است.
فعالیت زنان در سینمای ایران قبل از انقلاب محدود نبود و بازیگران زیادی قبل از انقلاب وارد عرصه سینما شدند، اما تصویر زن در سینمای آن زمان بیشتر زیر سایه قهرمان یا به قول خودشان بود. سوپراستارهای مرد فیلم های آن زمان و آنچنان که باید دیده نشدند. . در واقع زنان در بیشتر فیلمهای قبل از انقلاب نقشهای منفعل داشتند که به عنوان نیروی محرکه داستان فیلمها به حساب نمیآمدند.
در سالهای اولیه پس از انقلاب به دلیل تغییراتی که به ویژه در زمینه حجاب و حجاب ایجاد شده بود، فضای کمی برای فعالیت بازیگران قدیمی وجود داشت. نبود و حتی بسیاری از فیلم ها به دلیل این محدودیت ها هرگز اکران نشدند که آثار بهرام بیضایی و چند فیلم مسعود کیمیایی از مهم ترین آنهاست.
از اواسط دهه 60 اما وضعیت کمی بهتر شد و مخاطبان سینما در فیلم ها با زنانی مواجه شدند که اراده و تصمیم خود را دارند. بازیگران زنی که در فیلمهای مختلف شخصیتهای مستقل یا نوعی کنشگر را به تصویر میکشیدند و تصویر زنان را نسبت به فیلمهای قبل از انقلاب کاملاً در ذهن تماشاگر تغییر میدادند.
مثلاً در بیشتر فیلمهای مسعود کیمیایی، قهرمانان فیلم مرد بودند، اما با حضور بازیگران کاریزماتیکی چون فریماه فرجامی و حدیث تهرانی در فیلمهای او، در چند فیلم این کارگردان، شاهد حضور شخصیتهای زن قوی و با اراده بودیم. نمی توان به راحتی از آنها گذشت. در سالهای بعد بازیگران دیگری مانند فاطمه معتمد آریا، گلاب آدینه و کمی بعد لیلا حاتمی و ترانه علیدوستی توانستند با نقشهایی که بازی کردند چهره جدیدی از یک زن با اراده و مستقل خلق کنند.
در سالهای اخیر با باز شدن فضا برای فعالیت زنان در سینما، علاوه بر کارگردانان زن که پا به عرصه سینما گذاشتند، بازیگران زن نیز در نقشهای مختلف با ویژگیهای فعال یا جسورتر ظاهر شدند. زنان دیگر از آن شخصیت های منفعل و تکراری فاصله گرفتند و جای خود را به زنان مستقل، تصمیم گیرنده، متفکر و با اراده دادند.
در دهه 60 و 70 با وجود محدودیت هایی که وجود داشت، تعدادی از بازیگران زن بودند که علاوه بر زیبایی ظاهری، زنانی با اراده، قوی، مستقل و تاثیرگذار را به تصویر می کشیدند و آنها را در سینمای ایران ماندگار کردند. زنانی که منفعل و در حاشیه نبودند، اهل مطالعه و مطالبه گری بودند و در دنیای مردانه ای که در فیلم ها ساخته می شد، حرفی برای گفتن داشتند. در این گزارش سعی کردیم به بررسی نقش هایی بپردازیم که این بازیگران ایفا کردند و به نمادی از زن مدرن امروزی با ایده تبدیل شدند و در تحقق این اتفاق نقش محوری داشتند.
سوزان تسلیمی
سوسن تسلیمی با بازی در فیلمهای بهرام بیضایی، چهره زنی را که در فیلمهای قبل از انقلاب وجود داشت تغییر داد و بیشتر به یک زن فریب خورده یا یک زن اغواگر ختم شد. بهرام بیضایی در آثارش جایگاه ویژه ای به زنان داد و سوسن تسلیمی در چند فیلم او از جمله «چریک تارا»، «مرگ یزدگرد» و «باشو غریبه کوچوک» با بازی متفاوتش درخشید.
البته برخی از این فیلم ها به دلیل مشکلات و محدودیت های مربوط به حجاب هرگز اجازه نمایش داده نشد. تسلیمی یکی از رهبران تحول چهره زن در سینما است. او در قالب زنی سرکش و پرشور زنانی را خلق کرد که پس از سال ها هنوز جایشان در سینما خالی است. اوج بازی تسلیمی در سه فیلم «شیریک تارا»، «مرگ یزدگرد» و «باشو غریبه کوخوک» بود. او با استفاده از چهره و تکنیک های بازیگری خود توانست زنی را با اراده و تفکر به نمایش بگذارد.
فریماه فرجامی
بسیاری از طرفداران فریماه فرجامی همیشه از زیبایی مثال زدنی او می گویند اما چطور بازی های او در فیلم «خط قرمز» مسعود کیمیایی را به یاد نمی آورید. او در «خط قرمز» که به دلیل محدودیت بازیگران اجازه نمایش داده نشد، زنی پرهیاهو را مقابل دوربین کیمیایی به تصویر کشید که همچنان مثال زدنی است.
فرجامی به دلیل داشتن چهره های مینیاتوری و چشمانی تاثیرگذار و البته توانایی بازیگری در فیلم های زیادی بازی کرد، اما حضور در آثار متعددی از جمله “پرده آخر” واروژ کریم مشی و “نرگس” رخشان بنی اعتماد باعث شد. تصویر به عنوان یک زن او ثابت کرد که می تواند نقش های قدرتمند و تاثیرگذار را به راحتی از عهده بگیرد. جالب اینجاست که فریماه فرجامی اولین بازیگر زنی بود که پس از انقلاب بیش از بازیگران مرد در سینما دستمزد گرفت.
بیتا فرهی
کمتر کسی است که سینمای ایران را دنبال کند و به آن علاقه داشته باشد و نقش ماندگار بیتا فرهی را در فیلم های «بانو» و «هامون» به خاطر نداشته باشد. بیتا فرهی در «هامون» و نقش مهشید در مقابل حمید هامون چنان توانمند ظاهر شد که ایرادی ندارد که او را نماد زن روشنفکر و مدرن سینمای آن دوران بدانیم. در هامون، مهشید زنی متفکر بود، مقابل هامون ایستاد و روشنفکرانه صحبت کرد و همین کافی بود تا مهشید نقطه عطفی در کارنامه هنری بیتا فرهی در میان محدودیت هایی باشد که زنان و حضورش در سینما در این دوران داشت. آن سالها. بودن
این بازیگر خوش تیپ و همیشه خوش استایل در فیلم «بانو» مهرجویی خوش درخشید و با بازی مقابل خسرو شکیبایی بار دیگر زنی مصمم و متفکر را به تصویر کشید. زنی که حرفی برای گفتن دارد، مغرور اما در عین حال مهربان، درس می خواند و البته بی شباهت به خود واقعی بیتا فرهی نیست، حیف که سینمای ایران او را زود از دست داد.
گلچاره سجادیه
دهه 60 و 70 اوج درخشش گلچهرا سجادیه در سینما بود. در سال های بعد فعالیت های زیادی در سینما داشت اما هرگز نتوانست موفقیت هایی را که در آن سال ها کسب کرده بود تکرار کند. زیور در “دندان مار” یکی یکی از مهم ترین و خاطره انگیزترین نقش هایی است که سجادیه بازی کرد، نقش او در این فیلم کیمیایی تاثیر زیادی در درام داستان دارد، البته تجربه خوب همکاری این بازیگر با مسعود کیمیایی در کارهای بعدی تکرار شد. این کارگردان و سجادیه در «ردپای» «گرگ» نیز نقشی متفاوت و مستقل مقابل دوربین کیمیایی ایفا کردند. این بازیگر توانا که در اواخر دهه 60 با سریال رعنا به شهرت رسید، توانست چهره زنی مصمم و با اراده را در فیلم «سرزمین خورشید» ساخته احمدرضا درویش به یاد بیاورد.
هدیه تهرانی
ستاره سال های اخیر سینمای ایران در کارنامه هنری خود از ایفای نقش های خوب و درخشان کم نمانده است، اما اگر بخواهیم نام او را در فهرست زنانی که در این گزارش نوشتیم قرار دهیم، باید به سراغ نقش او در فیلم برویم. کاغذ بی خط». ناصر تقوایی بریم.
ههیده تهرانی به خاطر چهره اش همیشه شبیه یک زن قوی به نظر می رسد. این صلابت و استقلال هدیه تهرانی در رویای «کاغذ سفید» به اوج خود می رسد، آنجا که برای زنانگی خود تلاش می کند، در مقابل جهانگیر، شوهرش می ایستد و برای افکارش می جنگد و ثابت می کند که حرفی برای گفتن دارد. . او در «شوکران» ساخته بهروز افخمی نقش زنی با ویژگی های متفاوت سینمای آن زمان را بازی کرد. نبود.
نیکی کریمی
نیکی کریمی با فیلم «عروس» ساخته بهروز افخمی به عنوان یک بازیگر تازه وارد خوش درخشید و بازی او در این فیلم مورد توجه بسیاری قرار گرفت. ولی یکی یکی از متفاوت ترین شخصیت هایی که در سینما با این بازیگر خوش تیپ همبازی شد پری در فیلم پری ساخته داریوش مهرجویی بود. پری دختری خواستار بود، به ادبیات علاقه داشت و درس می خواند و پس از این مطالعات شخصیت مستقلی پیدا کرد. او در فیلم «سارا» نقشی با ویژگی های متفاوت مقابل دوربین مهرجویی ایفا کرد.
نیکی کریمی در دهه 70 با بازی در این فیلم چهره زنی را به تصویر کشید که به دنبال رشد معنوی است و برای رسیدن به آن تلاش می کند. او موفق به بازی در این دو فیلم داریوش مهرجویی شد و نام خود را به عنوان زنی که دارای ویژگی های مدرن است و می توان این ویژگی ها را در رفتار و تصمیماتش ثبت کرد، مطرح کرد.