تحلیل ها و تفسیرهای رسانه های خارجی از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران حاوی نکات مختلفی بود که حکایت از سیاست های رسانه ها و نگرش آنها به حوادث داشت. در این میان، آمریکا و شوروی سابق نیز به خاطر منافع خود در این راستا واکنش نشان دادند.
به گزارش ایسنا، در بخشی از تحلیل رسانه های آن زمان می خوانیم: در خاورمیانه، جنگ ایران و عراق منجر به اختلافات بیشتر در جهان عرب شد. کشورهای مصر، اردن، مراکش، قطر، کویت، عربستان سعودی و یمن شمالی از عراق حمایت می کنند و کشورهای یمن جنوبی، سوریه و لیبی در کنار ایران هستند.
در سطح بین المللی، آمریکا رایزنی با متحدان خود را برای جلوگیری از عواقب شکست عراق آغاز کرده است. آمریکا به دنبال ایجاد نیروی دریایی مشترک برای حفاظت از تنگه هرمز است.
اتحاد جماهیر شوروی که نگران حضور ناوگان اضافی آمریکایی در کنار ناتو در خلیج فارس است، واشنگتن را به تدارک تهاجم علیه ایران و سایر کشورهای منطقه متهم می کند.
رادیو آمریکا:
شواهد و دلایل جنگ ایران و عراق: 1 هر دو کشور خواهان کنترل کامل خلیج فارس هستند. 2 جنگ نتیجه اختلافات تاریخی بین ایرانیان شیعه و اعراب سنی است. 3 عراق با اشتراک در حاکمیت شط العرب مخالف است و مدعی حاکمیت مطلق بر آن است. 4. سقوط رژیم شاه و متلاشی شدن ارتش قدرتمند ایران که در خاورمیانه دست برتر را داشت و اکنون عراق به قدرت بلامنازع منطقه تبدیل شده است.
رادیو مسکو:
آمریکا مدعی است که خواهان همکاری با کشورهای اسلامی بر اساس برابری حقوقی و احترام به حاکمیت ملی است، اما در عمل از کشورهای اسلامی می‌خواهد که یا کاملاً تسلیم دستورات واشنگتن شوند یا حداقل رویکرد خیرخواهانه داشته باشند و اگر این امر کشور اسلامی و سیاست مستقل کاهش سرعت را دنبال می کند، از همه ابزارهای خشونت آمیز و ابزارهای اقتصادی و دیپلماتیک اعم از مداخله نظامی استفاده می کند.
به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران مورد باج‌گیری و فشار بی‌سابقه‌ای قرار گرفت و در فروردین ماه گذشته ناوگان بزرگ خود را در نزدیکی ساحل مستقر کرد و عملیات تهاجمی مستقیم علیه ایران انجام داد.
رادیو لندن:
واقعیت این است که شوروی با نگرانی بین ایران و عراق موضع گرفت. اتحاد جماهیر شوروی نمی خواهد روابط خود را با هیچ یک از این دو کشور قطع کند. اما ادامه جنگ نه تنها هر دو کشور را به خطر می اندازد، بلکه بی طرفی اتحاد جماهیر شوروی را نیز زیر سوال می برد. اتحاد جماهیر شوروی یا باید تجهیزات نظامی بیشتری به عراق بدهد و خطر قطع روابط خود با ایران را بپذیرد یا درخواست عراق را رد کند و ترتیبی دهد که قرارداد دوستی 1972 لغو شود. بنابراین، تشویق شوروی و نگرانی از ادامه جنگ واقعی است.
آسوشیتدپرس:
منافع صدام در این جنگ چیست؟ عراقی ها آرزوی رهبری منطقه و به دست گرفتن رهبری کشورهای غیرمتعهد را دارند، اما سرنگونی رژیم آیت الله خمینی و تسلط بر خوزستان و شط العرب از اهداف اولیه رهبری عراق است.
رادیو امان:
روزنامه کویتی الانباء می نویسد: اگر خمینی از سیاست توسعه خود دست نکشد، صلحی بین ایران و عراق برقرار نخواهد شد. تهران باید سرزمین های غصب شده عربی و سه جزیره ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را پس دهد.
منبع:
مهدی انصاری، حسین یکتا، مجله جنگ ایران و عراق: حمله سراسری (کتاب چهارم)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ دوم 1375، ص 120، 121، 126، 127، 128.