گزارشی تحلیلی از آثار فریدون جیرانی که فیلمنامه اش را شخص دیگری به بهانه نگارش فیلمنامه فیلم جدیدش توسط امیر عربی نوشته است | ایستادن در پای یک امضا

فریدون جیرانی یکی از کارگردانانی است که بیشتر آثارش را بر اساس فیلمنامه خودش ساخته است. در واقع نویسندگی این کارگردان باعث شده که فیلم های او رنگ منحصر به فردی داشته باشد و امضای او در آنها دیده شود. اما در کارنامه او فیلم‌ها و سریال‌هایی بوده است که فیلمنامه‌شان توسط شخص یا افراد دیگری نوشته شده یا جیرانی در نگارش آن‌ها با نویسنده‌ای همکاری کرده است. جیرانی در جدیدترین اثر خود تصمیم گرفته است که تنها بر روی کارگردانی و توسعه فیلمش بر اساس فیلمنامه ای از امیر عربی تمرکز کند.

به گزارش بازتاب آنلاین، خبر بازگشت فریدون جیرانی پس از شش سال به عرصه کارگردانی منتشر شد. بر اساس این خبر، جیرانی در حال آماده شدن برای تولید یک درام عاشقانه به نام «اسم من مینا استاین فیلم بر اساس فیلمنامه امیر عربی ساخته شده است. از این رو مروری داریم بر فیلمنامه نویسانی که با جیرانی همکاری داشته اند.

اولین فیلم فریدون جیرانی.صعوددر سال 1366 بر اساس فیلمنامه علی صمیمی زاده و مسعود میمی کارگردانی کرد. این فیلم شباهتی به کارهای بعدی جیرانی نداشت و درباره دو کوهنورد بود که یکی شان در یک صعود مجروح شد و از طرف دیگر قصد صعود داشت. این فیلم در میان آثار موفق جیرانی ثبت نشده است تا آرزوی دوستش را برآورده کند.

در واقع می توان گفت اولین فیلم بزرگ کارنامه فریدون جیرانی یازده سال پس از «سعد» ساخته شد. “قرمزاو توانست جایگاه فریدون جیرانی را به عنوان یک کارگردان شیک سینما تثبیت کند. این فیلم توسط خود جیرانی نوشته شده و به دلیل شخصیت پردازی صحیح شخصیت هایش و همچنین تلفیق یک درام جذاب و پیچیده با مضامین اجتماعی و روانشناختی مورد استقبال قرار گرفت.

بعد از “قرمز“فیلمنامه های درخشان جیرانی”آب“و”شام آخرخودش هم نوشته. او در فیلمنامه این آثار بار دیگر مسائل و مشکلات جامعه را با بحران های روانی شخصیت ها در هم آمیخت و امضای خود را بر این آثار گذاشت. در واقع می توان گفت فیلمنامه مهم ترین آثار فریدون جیرانی را خود او نوشته و موفقیت این آثار کاملاً به او بستگی دارد.

جیرانی در سال ۱۳۸۱ تمرکز خود را تغییر داد و شروع به ساخت یک فیلم کمدی کرد. فیلمنامهصورتیاو خودش آن را نوشته و کارگردانی کرده است. فیلمی که شاید با سه اثر موفق قبلی متفاوت بود اما به عنوان کمدی اثری موفق به حساب می آمد و در زمان خود بسیار مورد توجه قرار گرفت. این فیلم در بیست و یکمین جشنواره فیلم فجر و خانه فیلم نامزد دریافت سیمرغ شد.

سال 1393 فیلمنامه جیرانیسالاد فصلنوشت “؛ فیلمی که شکیبایی در آن نقش یک عاشق جوان حرفه ای جنوب شهر به نام عادل مشرقی را بازی می کرد و همراهی او با لیلا حاتمی و مهناز افشار موقعیت قابل توجهی را رقم زد. فیلم با کیفیت “سالاد فصل” یکی نبود اما با صبر برای ایفای این نقش، سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از بیست و دومین جشنواره فجر دریافت کرد.

فیلم بعدی او به نامخیاباناو این کار را بر اساس فیلمنامه خودش انجام داد. فیلمی که تجربه ای جدید در کارنامه این کارگردان به حساب می آمد و در سینمای ترسناک محک طبیعت به حساب می آمد.

جیرانی برای سه گانه ادامه می دهدستاره هااو به آهنگسازی و توسعه آن سه فیلم بر اساس فیلمنامه خودش بازگشت. اگرچه بسیاری معتقدند سه گانه جیرانی نتوانسته محتوای آثار قبلی او را تکرار کند، اما هنوز ردپایی از تفکر جیرانی در این آثار دیده می شود.

او پس از این سه گانه به سراغ ساخت سریال تلویزیونی رفت.مرگ تدریجی یک رویا.سریالی بود که در سال 1394 پخش شد و مخاطبان زیادی را به خود جذب کرد و به گفته آرمان زرین کوب، تهیه کننده آن، این سریال در ابتدا قرار بود یک اثر چند قسمتی بر اساس طرح های شادمهر راستین، نغمه ثمینی، فرهاد علیزاده و … باشد. و ابراهیم حاتمی کیا هم تصمیم می گیرد که طرح فرهاد علیزاده را به صورت سریالی تولید کند، اما در آن زمان فیلمنامه به جیرانی داده شد عوضش کن و اینجاست که علیرضا محمودی وارد کار شد و فیلمنامه را از ابتدا می نویسد و جیرانی کارگردانی می کند.

پس از آن بود که جیرانی چندین اثر را با همکاری فیلمنامه نویسان مختلف کارگردانی کرد. دو فیلمافسانه“و”من یک مادر هستمبر اساس فیلمنامه مشترک رحمان سیفی زاد و لیلا لاریجانی. فیلم هایی که آثار موفقی بودند و در زمان خود بسیار حاشیه ساز شدند. “من یک مادر هستم“هنوز می توان آن را انجام داد یکی یکی از پرمخاطب ترین فیلم های سینمای ایران به شمار می رود. همسایه ها درمن یک مادر هستماو امضای خود را روی کار گذاشت و این فیلم شباهت زیادی به آثار موفق دوران کاری او داشت. پس از این فیلم پرمخاطب، در سال 2012 ساخت دومین فیلم کمدی خود را آغاز کرد.خوابیده هافیلمی بر اساس فیلمنامه رحمان سیفی آزاد و لیلا لاریجانی بود که یک فیلم کمدی ضعیف و شکست خورده بود و با استقبال خوبی مواجه نشد.

گیرانی در فاصله تولید «سویا مادره» و «دورمیندو» دو فیلم تلویزیونی را نیز کارگردانی کرد. فیلم هامسافر بهشت“و”داستان عوضی.هر دو بر اساس فیلمنامه خود جیرانی ساخته شده اند.

جیرانی، سری دوم آن در سال 1393تعبیر معکوس خوابکارگردانی سریالی که جزو کارهای شکست خورده کارنامه اش بود، فیلمنامه این سریال را با حضور مرتضی اصفهانی نوشت. اصفهانی مدت ها به عنوان ناظر کیفی در فیلم ها و سریال هایی که محتوای امنیتی داشتند حضور داشت. او برای اولین بار در سریال «تعبیر وارونه» به عنوان نویسنده ایفای نقش کرد انتقادات زیادی وجود داشت و انتظارات را نه از نظر ساختاری و نه محتوایی برآورده نکرد.

جیرانی دوباره در سال 1394 به نگارش فیلمنامه پرداخت.خفگیو تولید او به اوج خود بازگشت. این فیلم پس از مدت ها خیال سینماگران، منتقدان و مخاطبان جیرانی را راحت کرد. این فیلم هم در داستان و هم در اجرا موفق بود و بازی درخشان الناز شاکردوست و نوید محمدزاده نقطه قوت آن شد.گیجی» بر اساس فیلمنامه خودش؛ این فیلم شاید به جایگاه کار ویژه کارگردان نرسیده باشد اما در کارنامه کاری او فیلمی قابل دفاع بود.

جیرانی در سال ۱۳۹۶ وارد نمایش خانگی شبکه و سریال «نهنگ آبیاو به عنوان اولین تجربه کاری خود در این زمینه بر اساس فیلمنامه بهرام توکلی کارگردانی کرد. اگرچه با توجه به سوابق بهرام توکلی می توان مطمئن بود که با اثری قابل دفاع روبرو خواهیم بود، امانهنگ آبی» سریال موفقی از آب درنیامد. اگرچه این سریال بر اساس موضوعی جذاب ساخته شده بود و پتانسیل زیادی برای تبدیل شدن به اثری قدرتمند داشت، اما مجموعه شرایط باعث شد که جایگاهی به خود نگیرد.

جیرانی حالا پس از گذشت شش سال از ساخت آخرین اثرش تصمیم گرفته است فیلم جدیدش را به نام «اسم من مینا استبر اساس فیلمنامه ای از امیر عربی; نویسنده ای که تجربه نگارش فیلمنامه های «سادات آباد»، «یک عاشقانه ساده»، «سارا و آیدا»، «ایده معال» و… را دارد، باید دید همکاری غیرقانونی با این نویسنده چه اثری بوده است. .