کمبود برق به 17 هزار مگاوات رسید/ پاشنه آشیل امنیت برق در کشور چیست؟
بحران کمبود برق در ایران به ویژه در فصل تابستان مشکلی جدی است. اما آنچه در شرایط این بحران باید مورد بررسی قرار گیرد، میزان کمبود برق در ایران است.
به گزارش تجارت نیوز، بحران عدم تعادل نیرو در تابستان هر سال به عنوان یک معضل جدی تلقی می شود. هر بار که این بحران رخ می دهد، وزارت نیرو مصرف بالای شهروندان را دلیل آن عنوان می کند و از این رو برای مدیریت مصرف در زمان قطع برق به راهکارهایی متوسل شده است. با این حال، نکته اصلی در اینجا این است که بحران عدم تعادل نیرو عمدتاً ناشی از تاخیر در تولید این انرژی نسبت به میزان تقاضا و مصرف است.
برنامه کاغذ برای افزایش تولید برق
چیزی که کشور با آن دست و پنجه نرم می کند کمبود برق است نبود سرمایه گذاری در ساخت نیروگاه ها انجام شد. راندمان پایین نیروگاه ها و فرسودگی بسیاری از تاسیسات زیربنایی و همچنین راندمان پایین بسیاری از تاسیسات تولیدی و لوازم خانگی این بحران را تشدید کرده است که راه حل آن همگی مرهون اقدامات شهروندان و دولت است.
وزارت نیرو بارها از افزایش ظرفیت نیروگاه یا ساخت نیروگاه جدید صحبت کرده است، اما این افزایش نتوانسته بحران کمبود برق را حل کند. به گفته بسیاری از کارشناسان، سرمایه گذاری می تواند افزایش سالانه پنج هزار مگاواتی در نیروگاه ایجاد کند. با این حال، هنوز این اتفاق نیفتاده است.
بر اساس جدول ارائه شده در گزارش مرکز تحقیقات اتاق بازرگانی ایران، افزایش سالانه ظرفیت اسمی نیروگاه ها توسط سرمایه گذاران به شرح زیر است:
ایران 17000 مگاوات برق ندارد
بر اساس گزارش اتاق ایران در مورد میزان عدم تعادل برق و برنامه های احداث و راه اندازی نیروگاه ها، در دوره پیک از سال 1402 تا کنون، محدوده حداکثر توان قابل تولید در پیک مصرف تابستان سال جاری 1403 در سه محدوده کم، متوسط و زیاد، به ترتیب 60.9، 62.8 و 65.5 هزار مگاوات قرار دارد.
از سوی دیگر با توجه به افزایش مصرف کنندگان خانگی، صنعتی، کشاورزی و غیره و روند مصرف آنها در فصل تابستان، حداکثر تقاضای مصرفی بین 76.2 تا 79.2 هزار مگاوات (مقدار متوسط) برآورد شده است 77.7 هزار مگاوات است
اما میزان عدم تعادل با در نظر گرفتن حجم تولید، واردات و مصرف شبکه در زمان پیک مصرف در تابستان 1403 و همچنین ظرفیت صادرات و ذخیره سازی، حداقل 14.1 و حداکثر 17000 مگاوات است. و حد متوسط این کمبود برق 15.6 هزار مگاوات است.
راه حل برای کاهش عدم تعادل قدرت چیست؟
لازم به ذکر است که بخشی از این کمبود ممکن است ناشی از جایگزینی تجهیزات کم مصرف از طریق سرمایه گذاری در تولید یا واردات تجهیزات کم مصرف باشد. این مشکل نیز مستلزم سرمایه گذاری و رفع ممنوعیت واردات است و خود شهروندان با وجود این مشکلات بزرگ نمی توانند از جایگزینی این دستگاه ها دفاع کنند.
کاهش تورم و ممنوعیت واردات و همچنین سرمایه گذاری در تولید دستگاه های با تکنولوژی بالا و کم مصرف از اقداماتی است که قبل از هرگونه بحث در مورد کاهش مصرف باید مورد توجه قرار گیرد. با این حال، مابقی کسری برق با راهکارهایی که بر مدیریت مصرف متمرکز است، حل نخواهد شد.
افزایش ظرفیت نیروگاه ها، ارتقای بهره وری و احداث نیروگاه جدید از اقداماتی است که باید برای رفع کمبود برق در دستور کار قرار گیرد. همانطور که مرکز تحقیقات اتاق ایران خاطرنشان کرد، این موضوع پاشنه آشیل امنیت برق در دوران حساس اجتماعی و سیاسی کشور است.
