بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است و اصطلاحی است که برای توصیف از دست دادن حافظه و مهارت های تفکر استفاده می شود. یکی از ویژگی های بارز آلزایمر از دست دادن تدریجی حافظه است و مطالعات نشان داده است که مصرف زیاد گروه های غذایی خاص ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
آلزایمر شایع ترین بیماری است که در دسته بیماری های مغز قرار می گیرد. این بیماری باعث مرگ سلول های عصبی، تخریب بافت و انقباض می شود. در ابتدا، آلزایمر معمولاً با اختلالات خفیف در گفتار و حافظه همراه است، اما به مرور زمان می تواند باعث ناتوانی فرد در انجام فعالیت های روزانه شود.
آلزایمر 32 درصد از بزرگسالان 85 سال و بالاتر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. جالب است بدانید که حدود پنج درصد افراد مبتلا به این بیماری زیر 65 سال سن دارند.
با وجود پیشرفت های فراوان در علم پزشکی، متاسفانه هنوز دارو یا روش درمانی موثری برای درمان بیماری آلزایمر مشخص نشده است. بنابراین شناخت راه های محافظت در برابر بیماری آلزایمر در کنترل این بیماری در جوامع بسیار حائز اهمیت است. کارشناسان معتقدند اصلاح سبک زندگی با استفاده از روش هایی مانند فعال نگه داشتن مغز، یادگیری مداوم، تمرکز، فعالیت بدنی و تغذیه مناسب می تواند در پیشگیری و کنترل بیماری آلزایمر موثر باشد.
به گفته اداره توسعه تغذیه عمومی وزارت بهداشت، تغذیه مناسب می تواند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را تا 35 درصد کاهش دهد. علاوه بر این، تحقیقات نشان می دهد که ویتامین های گروه B مانند امگا 3، B6، B9، B12 و ویتامین های A، C، E، بتاکاروتن، سلنیوم و غیره. مطالعات نشان داده اند که مصرف یک رژیم غذایی غنی از آنتی اکسیدان می تواند تا حد زیادی خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد. ایجاد یا توسعه بیماری آلزایمر.
چه غذاهایی برای پیشگیری از آلزایمر مفید است؟
ماهی: ماهی حاوی مقادیر زیادی امگا 3 است. امگا 3 یکی از اسیدهای چرب ضروری برای بدن است و فواید زیادی به خصوص برای مغز و قلب دارد. امگا 3 تا حد زیادی خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش می دهد.
بنابراین توصیه می شود که انواع ماهی ها از جمله ماهی خال مخالی، قزل آلای دریاچه ای، شاه ماهی، ساردین، ماهی تن و سالمون را در رژیم غذایی خود بگنجانید. متخصصان مصرف انواع ماهی را حداقل یک بار در هفته توصیه می کنند. در دراز مدت، با گنجاندن ماهی در رژیم غذایی، ممکن است شاهد کاهش خطر بیماری هایی مانند سکته مغزی، آلزایمر و حتی افسردگی باشیم.
فندق: مغزها و دانه ها، به ویژه گردو، حاوی چربی های سالم مانند امگا 3، ویتامین E، فیبر و آنتی اکسیدان هایی مانند سلنیوم هستند. مصرف منظم و مداوم می تواند در کاهش خطر ابتلا به بیماری های مختلف به ویژه بیماری های قلبی، بیماری های مرتبط با مغز و آلزایمر موثر باشد. چندین مطالعه مصرف فندق را با کاهش خطر زوال عقل مرتبط دانسته اند.
میوه ها: مصرف میوه های مختلف به ویژه توت فرنگی، شاه توت، زغال اخته و تمشک به دلیل داشتن آنتی اکسیدان بالا، ویتامین های A و C و فولات می تواند به محافظت از سلامت مغز و کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر کمک کند.
رادیکال های آزاد در بدن باعث بیماری های مختلفی از جمله آلزایمر می شوند. آنتی اکسیدان ها موادی هستند که با رادیکال های آزاد واکنش داده و اثرات منفی آنها را از بین می برند. انواع مختلف میوه ها با رنگ های مختلف آنتی اکسیدان های متفاوتی دارند. برای تامین انواع آنتی اکسیدان های مورد نیاز بدن، میوه ها باید به طور منظم و متنوع در برنامه غذایی روزانه مصرف شوند.
سبزیجات برگ سبز: کلم پیچ، اسفناج، چغندر، کلم بروکلی، کاهو و سایر سبزیجات حاوی ویتامین A و C، فولات و سایر مواد مغذی هستند. حداقل دو وعده در هفته ممکن است به پیشگیری از آلزایمر و بهبود حافظه کمک کند. محققان دریافتند که شش وعده یا بیشتر در هفته بیشترین فواید ممکن را برای مغز و سیستم حافظه دارد. علاوه بر خوردن سبزیجات خام در سالاد، می توان آنها را به سوپ و غذاهای آب پز نیز اضافه کرد تا تعداد وعده های سبزیجات افزایش یابد.
ادویه جات مخصوصا زردچوبه: زردچوبه حاوی یک ماده موثر موثر به نام کورکومین است. مطالعات ثابت کرده است که این ماده می تواند به پیشگیری و درمان انواع زوال عقل مانند آلزایمر کمک کند. دارچین، کاری و غیره مصرف ادویه های مختلف نیز ممکن است در کاهش خطر ابتلا به آلزایمر موثر باشد.
روغن های گیاهی به ویژه روغن زیتون: روغن های گیاهی مایع به ویژه روغن زیتون می توانند از ساختار غشای سلول های مغز محافظت کنند زیرا حاوی روغن های سالم و ویتامین E هستند. روغن زیتون همچنین فرآیند اتوفاژی را بهبود می بخشد. این فرآیند با توانایی سلول های مغز در از بین بردن ضایعات مغزی و در نتیجه حفظ یکپارچگی اتصالات سلول های عصبی و عملکرد بهتر مرتبط است و بنابراین ممکن است نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر داشته باشد.
هنگام پخت و پز از روغن زیتون و روغن کلزا، روغن سویا، روغن ذرت و … استفاده کنید. روغن های گیاهی دیگر می توانند جایگزین سالمی برای کره، مارگارین و انواع دیگر روغن ها باشند.
غلات کامل: غلات کامل، از جمله برنج قهوه ای، گندم سیاه، جو، جوانه گندم و نان های سبوس دار، سرشار از فیبر، پروتئین و ویتامین های گروه B هستند. تعدادی از ترکیبات موجود در غلات کامل به مغز فرصت بهتری برای عملکرد بهتر می دهد. بنابراین مصرف آن برای محافظت در برابر بیماری آلزایمر توصیه می شود.
کدام غذاها برای آلزایمر مضر هستند؟
گوشت قرمز: اگرچه مصرف گوشت قرمز در رژیم غذایی ضد آلزایمر کاملاً ممنوع نیست، اما نتایج تحقیقات نشان می دهد که محدود کردن مصرف گوشت قرمز می تواند یک ماده غذایی موثر در بیماری آلزایمر باشد. به همین دلیل مصرف گوشت سفید مانند مرغ و ماهی توصیه می شود.
مارگارین و کره: حذف کره و مارگارین صنعتی از سبد غذایی خانواده و استفاده از کره طبیعی و چربی های سالم به جای آن از جمله اقدامات مفیدی است که در صورت فعالیت مغز و آلزایمر باید مورد توجه قرار گیرد.
پنیر: اگرچه نتایج متناقضی در مورد تأثیر مصرف پنیر بر عملکرد مغز وجود دارد، اما ثابت شده است که مصرف بیش از حد پنیر می تواند مضر باشد و این بیشتر در مورد افراد مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر صادق است.
مصرف شیرینی و شکر: احتمالاً هشدارهای پزشکی و بهداشتی زیادی در مورد مصرف شیرینی جات شنیده اید. این هشدارها نه تنها برای تناسب اندام و سلامت قلب و عروق، بلکه برای سلامت مغز نیز اعمال می شود.
فست فود و غذاهای سرخ شده: امروزه مضرات فست فودها و غذاهای سرخ شده بر هیچکس پوشیده نیست. ثابت شده است که مصرف چنین غذاهایی سلامت مغز را به خطر می اندازد و بر حافظه و عملکردهای شناختی تأثیر منفی می گذارد.
نمک: مصرف نمک در رژیم غذایی بیماران آلزایمری باید به حداقل برسد. تحقیقات نشان می دهد که بین رژیم غذایی پر نمک و بروز بیماری آلزایمر رابطه معناداری وجود دارد.