طبق قانون، وراث مشمول سهام می توانند از طریق تشریفات قانونی و اداری، سهام متوفی را دریافت کنند. اما زیرساخت های لازم در این زمینه به دلیل عدم اطلاع رسانی فراهم نبود. در واقع سال ها بود که واگذاری سهام متوفی به دلیل عدم اطلاع کامل در این زمینه متوقف شده بود.
موضوع این است که بر اساس آیین نامه اجرایی آزادسازی سهام، شرکت سپرده گذاری مرکزی باید ضمن دریافت خدمات اطلاع رسانی لازم از سوی قوه قضائیه و سازمان خصوصی سازی، نسبت به واگذاری سهام متوفیان اقدام می کرد، اما پس از تشکیل جلسات متعدد، این موضوع به نتیجه رسید. واضح است که اطلاعات دقیق متمرکز بوده و به نحوی که امکان انجام فرآیند واگذاری سهام متوفی بدون نیاز به مراجعه حضوری وجود ندارد.
به همین دلیل مقرر شد به شرکت سپرده گذاری مرکزی اجازه داده شود تا با استفاده از ظرفیت شرکت های کارگزاری نسبت به واگذاری سهام متوفیان اقدام لازم را انجام دهد.
آنطور که اخیراً احسان خاندوزی وزیر اقتصاد اعلام کرده است، سهام این مرحوم به 3.5 میلیون نفر به زودی به صورت غیابی به وراث قانونی آنها واگذار می شود.
برای این کار نماینده وراث باید به سامانه هایی که به زودی برای دریافت سهام متوفی معرفی می شود مراجعه کند. برای این کار لازم است وراث قبل از اعلام رسمی نقل و انتقال سهام متوفی مدارک خود به ویژه گواهی محدودیت وراثت را دریافت کنند.
برای دریافت سهام از متوفی ثبت نام وراث در سامانه جامع اطلاعات مشتریان یا سجام الزامی است. متقاضیان باید با وارد کردن اطلاعات لازم از جمله کد ملی متوفی، تاریخ تولد متوفی و تاریخ فوت متوفی، در پرتال یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه DDN به آدرس ddn.csdiran.ir به بخش دارایی متوفی مراجعه کنند. از ارسال به شرکت های واسطه به منظور تشکیل اطلاعات مربوط به پرونده.
پس از این مرحله، وراث متوفی باید با در دست داشتن عکس کارت ملی و شناسنامه متوفی، اصل یا عکس برابر با اصل شناسنامه و صفحه اول شناسنامه. از همه وراث در گواهی انحصار وراثت مشخص شده است، اصل یا عکس برابر با اصل گواهی حصر متوفی و احتمالاً وصیت نامه متوفی باید به یکی از شعب کارگزاری منتخب ارائه شود.
پس از درخواست وراث متقاضی، نمایندگی منتخب پس از بررسی مدارک دریافتی، تحلیل ها و بررسی های قانونی لازم را انجام داده و طبق روال ابلاغی، اطلاعات مورد نیاز را در سامانه طراحی شده برای این منظور وارد می کند. ضمناً پس از طی مراحل انتقال سهام از کد سهامی متوفی به کد سهامی وراث، به شماره تلفن همراه وراث متقاضی پیامک ارسال می شود.
ضمناً وراث متوفی که هنوز سند انحصار وراثت دریافت نکرده اند باید با در دست داشتن گواهی فوت، شناسنامه متوفی، سند قرارداد یا رونوشت آن، گواهی نامه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنند. تولد ورثه و وصیت متوفی (در صورت وجود) و دریافت مراحل صدور گواهی حصر وراثت که یکی از مهمترین مدارک مورد نیاز در فرآیند انتقال سهام از متوفی به وراث می باشد.
وراث سهام متوفی نیز دقت داشته باشند که اخبار مربوط به سهام را فقط از طریق اطلاعیه های شرکت سپرده گذاری مرکزی منتشر شده در رسانه های موثق پیگیری کنند.