تحلیل قابل تأملی از استاد دانشگاه جان هاپکینز
عصر ایران؛ محمد حسن گودرزی– بازگشت دونالد ترامپ به قدرت، واکنشهای متنوعی را در سراسر جهان به همراه داشته ادر حالی که کشورهای غربی به دلیل سیاستهای او نگراناند بعید نیست برخی از کشورها مانند چین و روسیه از این تغییر سود ببرند.
بلومبرگ گزارش داده هال برندز (Hal Brands) استاد دانشگاه جان هاپکینز در یادداشتی به موضوع تفاوت نگاه جهان به دومین دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ پرداخته است:
زمانی که دونالد ترامپ برای اولین بار به ریاست جمهوری رسید، جهان کمی غمگین بود ولی سفیر فرانسه در آمریکا در شبکههای اجتماعی به شدت ناراحتی خود را نشان داد. آنگلا مرکل صدر اعظم وقت آلمان نگران بود واشنگتن نظام بینالمللی را که ساخته بود کنار بگذارد.
نخبگان جهانی داووس از شی جین پینگ چین رهبر تمجید کردند، زمانی که او به طرز عجیبی قول داد مدافع جهانی باز و همکار باشد. اکنون، ترامپ بازگشته و او مطمئناً آرام نشده است. با این حال، این بار بسیاری از جهانیان با آرامش بیشتری، حتی خوش بینانه، در انتظار اتفاقات متفاوت در دومین دوره ریاست جمهوری او هستند.
این واکنش تعدیل شده گویای این است که چگونه انتظارات جهان از آمریکا در هشت سال گذشته تغییر کرده است و چگونه خود جهان ترامپیتر شده است. به نظرسنجی جدید شورای اروپا در روابط خارجی نگاه کنید. اکثر مردم اروپا هنوز ترامپ را دوست ندارند. با این حال، ترامپ کمتر با فشار آشکار یا دیپلماسی مقاومتی که مشخصه اولین دوره ریاست جمهوری او بود، مواجه شده است.
در عوض، رهبران اروپایی – از جمله امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه و مارک روته، دبیر کل ناتو – حتی قبل از مراسم تحلیف ترامپ برای تعامل با ترامپ عجله کردهاند.
اگر بیشتر نخبگان اروپایی به نظر میرسد که نسبت به بازگشت ترامپ تسلیم شدهاند، بخشهای دیگر جهان از او به طور کامل استقبال میکنند. ( بر اساس ادعای نویسنده)
افکار عمومی در کشورهای کلیدی – از جمله هند، عربستان سعودی، چین، روسیه، برزیل، ترکیه و اندونزی – فکر میکنند ترامپ برای کشورهایشان بیشتر خوب خواهد بود تا بد.
به طور متعادل، جهان انتظار دارد او به جای آسیب رساندن، به بیشتر شدن شانس صلح در اوکراین و خاورمیانه کمک کند.حتی خود اوکراینیها نیز بیشتر از آن که بدبین باشند، خوش بین هستند. دقیقا چه خبر است؟
منتقدان ترامپ استدلال میکنند روسیه و چین رئیسجمهور آینده را دوست دارند زیرا او توپ ویرانگری را به سمت نظم تحت رهبری ایالات متحده خواهد برد، در حالی که نزدیکترین متحدان آمریکا در قاره اروپا، بریتانیا و کره جنوبی به همین دلیل از او میترسند.
این درست است البته تا حدی. چین میتواند هر زیانی را در جنگ تجاری با ترامپ جبران کند، زیرا آسیب به اتحادهای آمریکا میتواند به سود چین باشد. با این حال این تنها یکی از چندین پویایی در کار است.
از برخی جهات، رهبران خارجی به خاطر تجربهای که دارند بیشتر احتیاط میکنند. رهبران متفقینی که پس از سال 2017 آشکارا با ترامپ درگیر شدند، به ندرت سود بردند: مرکل تقریباً شاهد خروج یک سوم از نیروهای آمریکایی از آلمان بود.
متحدانی که عملکرد بهتری داشتند، مانند ژاپن و لهستان، معمولاً تملق ترامپ را گفتند و توانایی خود را برای حمایت از برنامه سیاسی و ژئوپلیتیک او تبلیغ کردند. این تفسیری است درباره تمایل تقریباً نوجوانانه ترامپ برای شخصی کردن روابط کلیدی. با این حال، این واقعیتی است که شرکای ایالات متحده نمی توانند نادیده بگیرند.
همچنین ناامیدی جهانی از دنیایی که جو بایدن پشت سر گذاشته است وجود دارد. اگر اوکراینیها کنجکاو دیدن عملکرد ترامپ هستند، به این دلیل است که بایدن کشورشان را از شکست سریع در سال 2022 نجات داد فقط برای اینکه در سالهای بعد با سرعت کمتری در جنگ به شکست نزدیک شوند.
سعودیها امیدوارند ترامپ بتواند سرانجام به جنگ منطقهای غزه پایان دهد و آتشبس نوپایی که در میانجیگری آن کمک کرد، میتواند این باور را تقویت کند.
به طور کلی، سیاست خارجی بایدن بدون تنش و عمدتاً درست بود، با این حال جهان همچنان خشنتر و آشفتهتر از چهار سال پیش است. بنابراین همانطور که رای دهندگان تقریباً در همه جا در سال 2024 مقامات فعلی را مقصر این اوضاع دانستند، به نظر میرسد جهان به دنبال تغییر در واشنگتن است.
علاوه بر این، تغییری که در راه است، این بار چندان غافلگیرکننده نخواهد بود. در سال 2016، برای بسیاری از رهبران باورش سخت بود آمریکایی که مدتها حافظ نظم لیبرال بود، رئیسجمهوری را انتخاب کرده بود که آشکارا از این پروژه متنفر بود.
اکنون، احتمالاً، آنها بازگشت ترامپ را بخشی از یک تغییر بزرگتر میدانند که در آن ایالات متحده مسئولیت کمتری در قبال نظم جهانی بر عهده میگیرد و در معاملات خود با جهان به صورت آشکارتری عمل میکند. هرچند پیامدهای این تغییر ممکن است ناخوشایند باشد، اما دیگر نمیتوان ترامپ را یک استثنا در نظر گرفت.
اساساً، جهان کمتر از ترامپ وحشت دارد زیرا بیشتر شبیه او شده است. ایدههایی که ترامپ با آنها به قدرت رسید – خصومت با مهاجرت و جهانی شدن، تاکید بر هویت ملی و حاکمیت – اکنون بحثهای سیاسی را در چندین قاره زنده کرده است. پوپولیستها و قدرتمندان در حال لذت بردن از لحظهای جهانی هستند: ترامپ همتایانی مانند نارندرا مودی از هند، محمد بن سلمان از عربستان سعودی، ولادیمیر پوتین از روسیه، شی جین پینگ از چین، جورجیا ملونی از ایتالیا و ویکتور اوربان از مجارستان دارد.
علاوه بر این، یک حس عمومی وجود دارد: مردم احساس میکنند که نهادهای قدرتمند به آنها خیانت کردهاند، و به همین دلیل در بسیاری از کشورهای دموکراتیک، ضعف سیاسی و آشفتگی وجود دارد.
یک هشدار: کسانی که به ریاست جمهوری ترامپ امیدوارند، اگر او با رها کردن اوکراین، نابودی سیستم تجاری جهانی که به بسیاری از کشورها سود میرساند، و تشدید به جای مهار کردن آشفتگیهای ژئوپلیتیکی، حکومت کند ممکن است از طرفداری او پشیمان شوند. اما برای حال حاضر، واکنش بینالمللی به این تغییر نشان میدهد که ما در حال حاضر در جهانی زندگی میکنیم که تحت تأثیر ترامپ است.
منبع:عصرایران