شهرستان ساوه دارای بیش از 400 اثر تاریخی است که از این تعداد 130 اثر در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
به گزارش ایسنا، این شهرستان از نظر تعداد و تنوع آثار تاریخی رتبه اول استان مرکزی را به خود اختصاص داد. در واقع این شهر مجموعه ای از ساختمان ها، تپه ها و مکان های تاریخی را در دل خود جای داده است. تاریخ تاریخی و فرهنگی ساوه نشان می دهد که قدیمی ترین و تاریخی ترین شهر استان مرکزی به شمار می رود.
ساوه در لغت به معنای طلای کوچک است و یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران به شمار می رود.
ساوه را باید یکی از شهرها و قلعه های مادی دانست. در کتب تاریخ و دولت های پس از اسلام به این شهر با عناوین کوه ها، کوه ها یا عراق عجم اشاره شده است. ابن حوقل در کتاب سوره ارض در مورد صوه می گوید: «صوه شهری است در 30 فرسنگی همدان، بسیار تمیز و سالم، در راه عراق است».
مغولان در سال 617 میلادی شهر ساوه را غارت کردند و کتابخانه بزرگ آن را که حاوی آلات نجومی نیز بود به آتش کشیدند. پس از آن خواجه ظهیرالدین علی بن مالک شرف الدین ساواجی و پسرش برج و دیوارهای شهر را در قرن هشتم میلادی تکمیل کردند.
ساوه دارای سه دشت حاصلخیز شامل دشت مرکزی با آب و هوای نیمه گرمسیری، دشت لوین با آب و هوای معتدل و دشت بیات با آب و هوای سرد و کوهستانی است. همین تنوع اقلیمی باعث تنوع در تولیدات کشاورزی در روستاها شده است که علاوه بر مزیت های کشاورزی، جاذبه های گردشگری را نیز فراهم می کند و می تواند به مقصد گردشگری و مسافرتی تبدیل شود.
در همین رابطه کارشناس میراث فرهنگی شهرستان ساوه در گفتگو با خبرنگاران گفت: قرار گرفتن ساوه در کریدور اصلی و مسیر تردد شمال به مرکز، غرب و جنوب کشور، این شهرستان را به شهری ویژه تبدیل کرده است. گردشگری این شهر دارای شاخص صنعتی و کشاورزی است و پایتخت انار ایران نامیده می شود.
محسن نبوی با اشاره به اینکه قرار گرفتن برخی از آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری ساوه در مناطق روستایی از دیگر ویژگی های این منطقه است، گفت: روستاهای ساوه به دلیل تنوع جاذبه ها و ویژگی های خاص می توانند مقصد گردشگری باشند. طبیعت دلپذیر و آب و هوای خاص روستاها جذاب است و قرار گرفتن برخی روستاها در طبیعت کوهستانی باعث شده است که در فاصله 25 تا 30 کیلومتری مرکز شهر تغییر دما محسوس باشد.
وی با بیان اینکه روستاهای کوهپایه ساوه که در مسیر جاده دسترسی به روستای یولق قرار دارد به عنوان منطقه خوش آب و هوا و تفریحی از جمله مقاصد گردشگری هستند، تصریح کرد: این روستاها علاوه بر کوهستانی بودن، در فصل تابستان و در زمستان ها به دلیل شرایط آب و هوایی متفاوت به مقصد گردشگری تبدیل می شوند.
وی با اشاره به برخی از روستاهای شهرستان ساوه، مراکز مهم در حوز ه، تاریخی می‌شوند، گفت: روستای شاخص باغ شیخ به دلیل تعدد و آثار تاریخی از جمله روستاهای مقصد گردشگری هستند و مراکز گل سرسبد تا ریخی این روستای کاروانسرای «عبدالغفارخان» هستند. است که به تنهایی یکی یکی از مهم ترین کارگاه های ایران است و اخیرا در فهرست آثار جهانی قرار گرفته است.
نبوی افزود: کاروانسرای باغ شیخ یا کاروانسرای عبدالغفارخان دومین اثر ثبت شده استان مرکزی در فهرست جهانی پس از قنات ابراهیم آباد است. وی گفت: کاروانسرای باغ شیخ مربوط به دوره قاجاریه است. یکی این کاروانسرا از نظر فرم پلان، تزئینات، رعایت تناسبات و الگوی چیدمان فضاهای کاربردی در پلان یکی از کامل ترین و جامع ترین کاروانسراهای ایران است.
وی گفت: این کاروانسرا با مساحتی حدود 4800 متر مربع از نظر معماری یکی از کاروانسرای چهار ایوانی در اقلیم گرم و خشک ایران است که علاوه بر اتاق کاروانسرا دارای آب انبار، حسینیه و محراب نیز می باشد. که در چهاردهم قرار دارد مهر در سال 1354 به ثبت ملی رسید و در چهل و پنجمین اجلاس کمیته یونسکو در ریاض در شهریور 1402 به ثبت جهانی رسید.
وی ادامه داد: علاوه بر این بنای تاریخی در روستای باغ شیخ، بافت تاریخی روستا نیز وجود دارد. یکی از جمله شاخص های تاریخی، جذابیت خاصی برای گردشگران دارد و قدم زدن در خیابان های این روستا یادآور سال های دور و زیبایی های معماری اصیل ایرانی است.
این کارشناس میراث فرهنگی به برخی از روستاهای این شهرستان در بخش نوبران و در محدوده شهرستان های قرق آباد و نوبران اشاره کرد و گفت: روستای چمران در محدوده شهرستان قرق آباد از توابع دهستان نوبران است. ساوه. با توجه به اینکه زادگاه و زادگاه شهید دکتر دکتر می باشد. مصطفی چمران بود. توجه مردم
وی گفت: همچنین قلعه بزرگ کلبلی خان خلج، تپه تاریخی، آب انبار و سایر آثار تاریخی در کنار خانه تاریخی پدر شهید دکتر دکتر. چمران به عنوان یک میراث تاریخی و معنوی مورد توجه گردشگران مسافران قرار می گیرد. معماری قلعه کلبلی خان خلج شبیه معماری خانه بروجردی کاشان است. یکی از ویژگی های این قلعه استفاده از هنر چوبی در آن است.
وی تصریح کرد: نام قبلی این روستا «چمرم» بوده اما به دلیل اینکه این روستا زادگاه پدر شهید سردار دکتر دکتر است. مصطفی چمران این روستا به افتخار این شهید والامقام «چمران» نامگذاری شد. خانه پدری شهید چمران همچنان در این روستا پابرجاست و مسافران و گردشگران هنگام سفر به این روستا از این خانه تاریخی دیدن می کنند.
نبوی در ادامه گفت: علاوه بر این سه روستای معرفی شده به عنوان روستاهای هدف گردشگری، روستاهایی مانند بالقلو، کوهک، سنگستان، خلیفه کندی و… در این شهرستان دارای ویژگی های طبیعی خاصی هستند.
آب جاری در جوی های خیابان ها، قنات های متعدد و رودخانه های پرآب از جمله مزیت های این مکان هاست. آنها نه تنها مقصد و مقصد گردشگران و مسافران هستند، بلکه اهالی روستا و مسافرانی از مناطق همجوار تعطیلات خود را در این روستاها می گذرانند.
وی با اشاره به راه اندازی اقامتگاه بوم گردی در روستای «مار» در بخش مرکزی ساوه گفت: با راه اندازی این اقامتگاه بوم گردی مسافران و گردشگران ضمن بازدید از جاذبه های گردشگری این روستا در این اقامتگاه اقامت خواهند داشت.
وی با اشاره به ویژگی های طبیعی، تاریخی و معنوی روستاهای شهرستان ساوه به عنوان ظرفیت گردشگری بیان کرد: این ویژگی ها تکمیل کننده تامین زیرساخت های گردشگری از جمله سفره خانه، رستوران و … و همچنین تولیدات و محصولات روستایی در حوزه است. صنایع دستی، لبنیات و… باعث اشتیاق مسافران و گردشگران برای سفر به روستاهای ساوه شده است.
کارشناس میراث فرهنگی شهرستان ساوه همچنین مزیت های کشاورزی و تولید انار در پایتخت انار ایران را برشمرد و گفت: گردشگران و مسافران زیادی برای بازدید از انارستان ها به ساوه می روند که فرصت خوبی برای توسعه کشاورزی و کشاورزی است. گردشگری سلامت.
ساوه از نظر گردشگری کشاورزی و سلامت می تواند محور صنعت گردشگری باشد و تقویت زیرساخت ها و امکانات گردشگری برای خیل عظیم گردشگران و مسافران ضروری است.
شهرستان ساوه به دلیل تولید محصولات مهمی مانند انار، خربزه، پسته و … قطب کشاورزی کشور محسوب می شود. سرزمین روستاهاست و جاذبه های زیادی در زمینه گردشگری روستایی و طبیعت گردی دارد.
به همین دلیل برای کسانی که قصد سفر به نوروز را دارند، بهتر است از روستاهایی با قدمت تاریخی طولانی و گاه ویژگی‌های منحصربه‌فرد دیدن کنند که گاه در منطقه یاقوت سرخ شهرت جهانی دارند.