این کارشناس اقتصاد سلامت با تاکید بر اینکه شیوع HPV در ایران کم است، ارزیابی کرد: واکسن جهانی گارداسیل به دلیل هزینه بالای آن و امکان جایگزینی با روش های موثرتر مانند غربالگری باید مورد بازنگری قرار گیرد.
محمد احسانی کیا کارشناس اقتصاد مهرسلامت گفت: واکسن گارداسیل، یکی تحقیقات انجام شده برای پیشگیری از ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم، یکی از موضوعات مطرح شده در حوزه سلامت در کشور، سال هاست که توجه محافل علمی و رسانه ای را به خود جلب کرده است. پس آیا این واکسن باید به صورت جهانی در کشور تزریق شود؟ برای پاسخ به این سوال باید ابعاد مختلف علمی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی موضوع بررسی شود.
نگاهی به جنبه درمانی واکسن گارداسیل
وی افزود: طبق تحقیقات علمی، واکسن گارداسیل در پیشگیری از برخی انواع پرخطر HPV که می تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود، تاثیر بسزایی دارد. با این حال، متخصصان تاکید می کنند که تنها تعداد محدودی از سویه های این ویروس (کمتر از 10 مورد) سرطان زا هستند و همه سویه های HPV لزوما خطرناک نیستند. علاوه بر این، حتی در انواع پرخطر، ویروس باید 10 سال یا بیشتر در بدن باقی بماند تا سرطان ایجاد کند.
اسکن؛ راه حل موثرتر و ارزان تر
احسانی کیا ادامه داد: یکی یک نکته کلیدی در سیاست درمانی استفاده از روش های غربالگری و مداخلات درمانی ساده تر به جای تمرکز بر واکسیناسیون جهانی است. غربالگری سالانه زنان از طریق پاپ اسمیر و تست HPV می تواند به تشخیص زودهنگام موارد مثبت کمک کند. هزینه این روش ها بسیار کمتر از واکسیناسیون عمومی است و با درمان های رایجی مانند لیزر، انجماد یا برداشتن نواحی آسیب دیده می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.
موضوع مقرون به صرفه بودن واکسن گارداسیل
وی ادامه داد: یکی یکی از چالش های کلیدی واکسن گارداسیل در ایران مقرون به صرفه بودن است. در شرایطی که کشور با محدودیت های بودجه مواجه است، باید بررسی شود که آیا هزینه های سنگین واردات و واکسیناسیون جهانی می تواند تاثیری متناسب بر کاهش نرخ سرطان دهانه رحم داشته باشد یا خیر. تحقیقات نشان داده است که میزان بروز HPV و سرطان دهانه رحم در ایران نسبت به بسیاری از کشورها به ویژه در منطقه خاورمیانه کمتر است. ایران طبق آمار یکی این یکی از کمترین میزان شیوع این ویروس است.
آمار شیوع و نقل قول های اشتباه
این کارشناس اقتصادی گفت: بسیاری از مطالعات نشان دهنده شیوع بالای HPV در ایران بر اساس داده های جمع آوری شده از دفاتر و آزمایشگاه های خصوصی است و نمی تواند معرف جمعیت عمومی کشور باشد. آمارهای جهانی و منطقه ای نشان می دهد که شیوع این ویروس در ایران بسیار کمتر از حد بحرانی است. بنابراین، تکیه بر آمارهای غلط می تواند منجر به سیاست های اشتباه شود.
جنبه های فرهنگی و اجتماعی واکسیناسیون
به گفته وی؛ اجرای واکسیناسیون همگانی مستلزم در نظر گرفتن ابعاد فرهنگی و اجتماعی و همچنین بعد اقتصادی است. در بسیاری از نقاط کشور، آگاهی عمومی از این واکسن پایین است و ممکن است پذیرش اجتماعی کافی برای تجویز واکسن وجود نداشته باشد. از سوی دیگر، بار مالی واردات واکسن و اجرای جهانی آن نیز ممکن است فشار مضاعفی را بر خانواده ها و سیستم بهداشت و درمان کشور وارد کند.
راه حل های جایگزین و اولویت بندی در سلامت
احسانی کیا ادامه داد: باید در سیاست های درمانی اولویت بندی درستی انجام شود. این منابع می‌تواند به‌جای صرف بودجه‌های کلان برای واکسن HPV جهانی، صرف کنترل سایر سرطان‌های شایع‌تر، مانند سرطان ریه و سینه شود که بار مالی و جانی بیشتری را بر کشور تحمیل می‌کند.
وی در خاتمه خاطرنشان کرد: اگرچه واکسن گارداسیل از نظر بالینی موثر است، اما برای کاربرد جهانی آن در کشور باید همه جنبه ها از جمله مقرون به صرفه بودن، شیوع واقعی بیماری، پذیرش اجتماعی و محدودیت منابع مالی کشور در نظر گرفته شود. در حال حاضر روش‌های ساده‌تر غربالگری و مداخلات درمانی گزینه‌های بهتری برای کنترل HPV و کاهش میزان سرطان دهانه رحم در ایران هستند.