صدف فاطمی از میان فیلمهایی که فردین در کارنامه خود دارد، یکی پسر «کوچه مردانه» است. فیلمی به نویسندگی فریدون گل و کارگردانی سعید ملابی که در سال ۱۳۴۹ اکران شد و طرفداران فردین را به سینما کشاند. ایرج قدری، پوری بنایی، امین امینی، ثریا بهشتی دیگر بازیگران «کوچه مردانه» بودند. فیلمی که زندگی دو دوست را روایت می کند و روایت آن مرم و معرفت است، درست مثل داستان های معمول فیلم های فارسی. داستان درامی که هدف آن سنجش دوستی این دو در هر لحظه با داستانی است که به ارمغان می آورد.
محمدعلی فردین در زمان خود پدیدهای بود و تأثیر خاصی بر سینمای ایران گذاشت، او در ارتباط با مردم فردی بینظیر بود و آن فیلمی که مردم آن را دوست داشتند و مردم با آن همذات پنداری کردند در دلشان بود. ایرج راد در مورد محمدعلی فردین می گوید.بازیگری که نامش خود سینما بود اگرچه برخی معتقد بودند فردین غرور خاصی دارد که زیر بار بازی در هیچ فیلمی نمی رود و شاید این خیلی خوب نباشد. برای خیلی های دیگر همین ویژگی بود که فردین را از هم عصرانش و از مردم متمایز کرد. آنها به او جور دیگری نگاه کردند. حساب کردند. واقعیت هم همین بود؛ همانطور که جمشید مشایخی پس از مرگ فردین گفت: «هیچ کس نمی تواند با او برابری کند. محبوبیت.» و حداقل در بین بازیگران آن زمان این اتفاق نیفتاد.
نام بزرگ فردین و ارتباط او با سینما دلیل قانع کننده ای بود تا هر فیلمی که نامش به نوعی در آن گره خورده باشد، چه به عنوان بازیگر، چه کارگردان و…، در گیشه برنده شود. کارنامه محمدعلی فردین پر از فیلم و جوایزی است که هر کدام داستانی دارند.
از بین فیلمهایی که فردین در کارنامه کاری خود دارد، یکی «آنها کوچه مردان هستند». فیلمی به نویسندگی فریدون گل و کارگردانی سعید ملابی که در سال ۱۳۴۹ اکران شد و طرفداران فردین را به سینما کشاند. ایرج قدری، پوری بنایی، امین امینی، ثریا بهشتی دیگر بازیگران «کوچه مردانه» بودند. فیلمی که زندگی دو دوست را روایت می کند و روایت آن مرم و معرفت است، درست مثل داستان های معمول فیلم های فارسی. داستان درامی که هدف آن سنجش دوستی این دو در هر لحظه با داستانی است که به ارمغان می آورد.
فردین که با بازی روان و لذت بخشش حسابش روشن است. اگر بگذریم، ایرج قدری در «کوچه مردانه» بازی بزرگی است یکی در همان زمان خیلی ها می گفتند تاثیر بازی در کنار فردین این است که قدری اینطور درخشیده است. به هر حال ایرج قادری پس از شکست در اولین فیلمش به نام «داغ ننگ» در «کوچه مردانه» ظاهر شد. بسیاری عدم موفقیت «داغ ننگ» را ناشی از کم تجربگی قدیری دانستند. گفته میشود شاملو در نگارش فیلمنامه با قادری همکاری کرده بود، اما به هر حال، کمتجربه بودن قادری همراه با ناآشنایی شاملو با مدیوم فیلم باعث شد «داغ ننگ» در گیشه شکست بخورد. اما قدری با «کوچه مرد» به بازی برگشت و جایگاه خود را در سینمای ایران تثبیت کرد.
«کوچه مردانه» به غیر از فردین و ایرج قدری، ساخت پوری منحصر به فردی هم دارد. سکانس ها آنقدر صمیمی، یکدست و بی آلایش هستند که مخاطب را با خود همذات پنداری می کند. او را می گیرد، او را در میانه داستان قرار می دهد و او را مجبور به تصمیم گیری می کند.
«کوچه مردان» سکانس های درخشان زیادی دارد. قطعاتی که برای مخاطب به یادگار مانده و تا مدت ها در پس ذهن خواهند ماند. آن لحظات حساسی که در آن افراد برای جلوگیری از از دست دادن دوستی ارزشمند خود، روی اراده خود قدم می گذارند، این تنها چیزی است که هر چقدر هم برای آن خرج کنید، خیلی دور نمی شود. مردم آن روزگار با این سیاست زندگی می کردند. شاید چون داستان «کوچه مردان» با دوستی عمیقی پیوند خورده است، بسیار دوست داشتنی است و در خاطره ها می ماند. شاید به این دلیل که مخاطب را به چالش می کشد تا خود را به جای شخصیت های مختلف بگذارد و ببیند در آن زمان و مکان چه می کنند. هر چه که هست، در میان فیلمهایی که امروز وقت نکردیم به آنها برویم، «کوچه مردان» است. یکی از آن فیلم های فارسی است که ارزش دیدن را دارد. اگر تلاش کردید، قوانین و محدودیت های آن دوران و بازی های آن دوران را نیز در نظر بگیرید. به گذشته سفر کن، به آن روزها برو و «کوچه مرد» آن دوران را که به دلت میآید بشناس؛ زیرا اگر امروز بخواهید از دریچه تعاریف به آن نگاه کنید، می تواند بر قضاوت شما تأثیر بگذارد. هر گونه توضیح بیشتر در مورد اینکه چرا تأثیر می گذارد و چه تأثیری ممکن است داشته باشد، داستان را از بین می برد.
نیمکت: قسمت بیستم فیلم: کوچه مردانه | کارگردان:سعید ملابی نویسنده: فریدون گل |تهيه كننده: عزیزالله کردوانی بازیگران: محمدعلی فردین، پوری بنایی، امین امینی، ایرج قدری، ثریا بهشتی و… |صبح دی ب: 6.2 از 10