ایسنا: صداوسیما به عنوان بزرگترین تولیدکننده سریال کشور، سالانه به طور متوسط 30 سریال تلویزیونی داستانی پخش می کند که از نظر ابعاد موضوعی و موضوعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تعداد زیادی از این آثار محصولی با مضامین ملی و استراتژیک هستند که گاهاً فقط در سازمان صدا و سیما امکان تحقق دارند و برخی از این آثار ملودرام یا کمدی با مضامین سنتی هستند که در پلتفرم های VOD نیز یافت می شوند.
در سه سال اخیر حدود 90 سریال تلویزیونی از شبکه های سیما دیده می شود که از اواسط دهه 1400 و تغییر مسیر رسانه ملی از این رسانه پخش می شود.
تحلیل این آثار نشان می دهد که مجموعه مضامین انقلاب، دفاع مقدس و مقاومت با 22 اثر برجسته ترین مقوله موضوعی در بین سریال های تلویزیونی به شمار می رود که موضوع قهرمانان ملی با هشت سریال «آتش در گلستان»، «ترور» از جمله آنهاست. ، «خط» مقدم، «راز نطامم»، «رزخون»، «سنجرخان»، «عاشورا» و «نام ها» بیش از سایر موضوعات در تلویزیون حضور داشته اند.
همچنین نوع دفاع مقدس با 6 سریال «تنکخورها»، «خط مقدم»، «روزی روزگاری برادر»، «زیرخاکی 3»، «عاشورا» و «مسافران شهر» دومین موضوع فرعی این دسته است. از دیگر سریال های قابل توجه این دسته می توان به «سوران» و «حبیب» اشاره کرد. اکثر این آثار از شبکه یک و تعداد کمی از آنها از شبکه دو، سه یا پنج پخش شد.
البته برخی از محصولات این رده موضوعی، سریال های اپیزودیک مانند «جورچین» هستند که در هر قسمت به یک موضوع می پردازند و به طور کلی در گروه سریال های اجتماعی قرار می گیرند.
طیف مضامین پلیسی و امنیتی سومین موضوع پرتکرار سریال های تلویزیونی است. در این دسته بندی می توانید گروه بزرگی از سریال های جاسوسی را مشاهده کنید که در سال های اخیر رشد کمی داشته اند.
11 سریالی که از توطئه های مختلف امنیتی پخش شد عبارتند از: «ترور»، «تمام رخ»، «راز ناتمام»، «خانه»، «روز خون»، «عملیات رعد»، «غریبه»، «گروهبان»، «شهباز» ، «مهرمانه» و «اژدهای هفت سر». در این گروه می‌توانید آثار دیگری مانند «اختاپوس» و «محقق» را نیز ببینید. با یک تفاوت قابل توجه، اکثر سریال های پلیسی و امنیتی به شبکه سه رسیده است.
مشاهده می شود که برخی از آثار مانند «روز خون»، «ترور» و «راز ناتمام» در دو مضمون قرار گرفته اند که جسورانه دو مضمون را دنبال می کنند.
در این بخش جدول مربوط به پربازدیدترین موضوعات سریال های تلویزیونی را مشاهده می کنید:
موضوعات مربوط به خانواده، ازدواج و مادری با 10 اثر از پرتکرارترین موضوعات سریال های تلویزیونی در سه سال اخیر است. از جمله این آثار می توان به «تب و تب»، «برف بی صدا می بارد»، «دردسرهای شیرین»، «پشت پرده» و «تازه وارد» اشاره کرد.
جالب اینجاست که در سه سال گذشته رسانه ملی هفت سریال با موضوع پدیده های طبیعی پخش کرده است که البته پنج سریال آن مختص شیوع ویروس کرونا است. «رعد» درباره سیل نوروز 2018، «طعم طمع» درباره خشکسالی اصفهان و پنج سریال «آزادی مشروط»، «باران می‌بارد»، «بیست کووید»، «موج اول» و «همه‌گیری» درباره کرونا این آثار را تشکیل می‌دهند.
پس از این آثار می توان به مضامین عاشورایی که در هفت مجموعه تلویزیونی دیده می شود اشاره کرد. این روزها سه عنوان «جرس»، «کاتب اعظم» و «اشق کوفی» بر متن وقایع عاشورا، دو عنوان «رحیل» و «شب آخر» در عزاداری محرم و دو عنوان «طوبی» و « نجلا 2» درباره اربعین. منتقل شدند.
از دیگر موضوعات نسبتا پرتکرار در سریال های تلویزیونی می توان به موضوع اقوام اشاره کرد که شامل سه سریال «پشت صحنه» و فصل چهارم و پنجم «نون خا» می شود.
نکته جالب اینکه بیمه نیز مورد توجه سه مجموعه تلویزیونی «پلاک 13» و دو فصل از سریال «چشمبندی» بوده است که البته این محصولات با حمایت اسپانسرها ساخته شده است.
به جز مضامین ذکر شده، دیگر مضامینی که در مجموعه های تلویزیونی سه سال اخیر بوده اند، زیاد تکرار نشده اند. از جمله این آثار می توان به «رستگاری» با موضوع آگاهی از مرگ، «خانه روشنا» با موضوع وقف و «قصه های صندوق» با موضوع بازتاب آنلاینات اشاره کرد.