بعدی- هیپرآلدوسترونیسم یک بیماری غدد درون ریز است که در اثر تولید بیش از حد آلدوسترون توسط غدد فوق کلیوی ایجاد می شود. آلدوسترون اضافی باعث احتباس سدیم و آب و دفع بیش از حد پتاسیم در بدن می شود. این اختلال می تواند هم در مردان و هم در زنان به خصوص در سنین 30 تا 50 سالگی رخ دهد.
علائم شایع هیپرآلدوسترونیسم:
خستگی و ضعف
گاهی اوقات فلج موقت
بی حسی در دست ها، پاها، بازوها و پاها
تکرر ادرار به خصوص در شب
تشنگی بیش از حد
گرفتگی عضلات شدید
اختلالات بینایی
افزایش فشار خون
کاهش سطح پتاسیم خون
افزایش سطح سدیم خون
علل هیپرآلدوسترونیسم:
وجود تومور در غده فوق کلیوی (شایع ترین علت)
فشار خون بالا یا بیماری کلیوی که منجر به تولید بیش از حد هورمون رنین می شود. رنین در تنظیم سطح آلدوسترون نقش دارد.
عوامل تشدید کننده هیپرآلدوسترونیسم:
مصرف زیاد شیرین بیان سیاه
بیماری کلیوی
نارسایی احتقانی قلب
سیروز کبدی
مصرف قرص های ضد بارداری
مصرف داروهای ادرار آور
بارداری
تشخیص هیپرآلدوسترونیسم:
تشخیص این بیماری با بررسی موارد زیر انجام می شود:
آزمایش خون برای اندازه گیری سطح الکترولیت (پتاسیم و سدیم) و آلدوسترون
سی تی اسکن یا ام آر آی کلیه ها و غدد فوق کلیوی
آزمایش رنین پلاسما
درمان هیپرآلدوسترونیسم:
درمان بستگی به علت اصلی بیماری دارد:
جراحی: در صورت وجود تومور در غده فوق کلیوی، جراحی برای برداشتن تومور انجام می شود.
داروها: داروهایی مانند اسپیرونولاکتون، آمیلوراید و تریامترن برای کنترل فشار خون و سطح پتاسیم تجویز می شوند. ممکن است داروهای ضد فشار خون نیز تجویز شود.
رژیم غذایی: رژیم غذایی کم سدیم و سرشار از پتاسیم توصیه می شود.
رژیم غذایی مناسب برای هیپرآلدوسترونیسم:
مصرف نمک را کاهش دهید
مصرف غذاهای غنی از پتاسیم مانند زردآلو، هلو خشک، کشمش، مرکبات، عدس و غلات کامل
از شیرین بیان سیاه اجتناب کنید
پیشگیری از هیپرآلدوسترونیسم:
کنترل فشار خون
مراقبت از سلامت کلیه ها
پایبندی دقیق به برنامه های درمانی در صورت بیماری کلیوی یا فشار خون بالا
عوارض احتمالی هیپرآلدوسترونیسم:
نارسایی احتقانی قلب
آترواسکلروز
نارسایی کلیه
چه زمانی باید با پزشک مشورت کرد؟
اگر علائم هیپرآلدوسترونیسم رخ دهد
در صورت بروز علائم جدید و غیر قابل توضیح
اگر سابقه خانوادگی بیماری کلیوی یا فشار خون بالا دارید
نکات برجسته:
- ثبت وزن روزانه و اطلاع پزشک در صورت افزایش وزن ناگهانی (1.5 کیلوگرم یا بیشتر در 24 ساعت)
- حمل دستبند یا گردنبند حاوی اطلاعات بیماری و داروها
با توجه به نکات ذکر شده و اعمال درمان زیر نظر پزشک می توان عوارض هیپرآلدوسترونیسم را کنترل کرد و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید.