قابل توجه متقاضیان خرید خودرو: نقشه سیستم یکپارچه خودرو روشن شد.

در همین راستا، منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت در گفت وگو با ایسنا، با تکذیب خبر حذف سامانه یکپارچه اظهار کرد: ایجاد شفافیت، تخصیص عادلانه و ارتقای رضایت مصرف کنندگان، نظارت بر عرضه و تقاضا؛ علاوه بر این، تنظیم بازار از جمله دستاوردها و کارکردهای این سامانه یکپارچه تخصیص خودرو است که با همکاری شورای رقابت، سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، معاونت صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت؛ همچنین شرکت‌های صنایع خودروسازی حاصل شده است.

وی یادآور شد: عرضه قطره ای خودرو، عدم امکان ایجاد رویه واحد برای خودروسازان و تخصیص انتخابی خودرو برای گروه خاصی از مشتریان بخش خصوصی، عدم امکان کنترل روند فروش خودروسازان بر اساس مجوزهای صادر شده، عدم اجرای دقیق استانداردهای تعیین شده توسط کمیته خودرو برای تحویل (مانند کنترل اطلاعات هویتی) و به طور کلی عدم اجرای شفاف روند تخصیص خودرو در چند سال اخیر که با نبود ضمانت اجرایی لازم همراه بود، روند نظارتی وزارت صنعت، معدن و تجارت را مختل کرده بود.

معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: در این میان چندین شرکت خودروسازی بخش خصوصی اقدام به فروش محصولات خود کرده و نتوانسته‌اند آن را در موعد مقرر به مشتریان تحویل دهند که نارضایتی گسترده بین خریداران را به همراه داشته و گاهاً پرونده‌های حقوقی نیز برای آن شرکت ها تشکیل شده است. بر این اساس از اواخر سال 1400 با تذکرات و تبصره های متعدد نهادهای قضایی و نظارتی منجر به ابلاغ بخشنامه هشت ماده ای رئیس جمهور با تاکید بر شفاف سازی، افزایش رضایتمندی مردم و ارتقای وضعیت خودروسازی کشور شد بنابراین پس از آن وزارت صمت ملزم به ایجاد سامانه نظارت بر عرضه و تقاضا شده است. این سامانه باید به گونه ای ایجاد شود که هر خودروساز با توجه به قطعات خریداری شده اقدام به فروش کند.

منطقی افزود: بنابراین بنا به دستور وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت، به مدیرعامل وقت سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان دستور داده شد تا هماهنگی های لازم برای قرعه کشی متمرکز خودرو توسط آن سازمان و تمامی خودروسازان انجام شود. هر خودرویی باید با هماهنگی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ارائه شود و فقط قرعه‌کشی‌ها از طریق سامانه متمرکز انجام می‌شود تا با ایجاد شفافیت مطلوب، امکان ارائه منصفانه‌تر برای تمامی خودروهای تولیدی فراهم شود.

مزایای تامین از طریق سیستم یکپارچه

معاون وزیر صنعت خاطرنشان کرد: سیاست گذاری و ارائه محصول شرکت های خودروسازی در سامانه تخصیص یکپارچه خودرو به منظور ارتقای رضایت مصرف کنندگان و تنظیم بازار می تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:

1- تخصیص خودرو عادلانه

2- افزایش امکان دسترسی به مصرف کنندگان به گونه ای که در آخرین راه اندازی یکی از خودروسازان داخلی (قبل از راه اندازی در قالب سامانه یکپارچه)، 11.5 میلیون نفر برای عرضه 50 هزار خودرو ثبت نام کرده بودند. . ! در حالی که با عرضه یکپارچه خودرو، تعداد ثبت نام محصولات آن خودروساز به سه میلیون و 600 هزار خودرو به ازای هر 100 هزار دستگاه عرضه شده کاهش یافت، یعنی احتمال دسترسی مصرف کنندگان به خودرو برای یک محصول محبوبیت یک خودروساز داخلی. هشت برابر افزایش یافت.

3- شفاف سازی و ایجاد رویه واحد در عرضه برای تمامی خودروسازان

4- حل مشکل مهندسی عرضه با عرضه قطره چکانی خودرو  یا عرضه خودرو در بازارهای غیر شفاف توسط خودروسازان.

5- شفافیت در تبلیغات لیست رزرو در سامانه برای جلوگیری از سوء استفاده احتمالی از این لیست

6- افزایش تنوع و انتخاب برای مصرف کنندگان در هر دوره پیشنهاد

در ادامه معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: در پی ایجاد سامانه یکپارچه تخصیص خودرو، اجرای سه نوبت فرآیند قرعه کشی بر روی این بستر متمرکز و تعادل عرضه و تقاضا انجام شد. در اواخر سال 1401 با انتقال «قرعه کشی» فرآیند «نوبت دهی» که یکی ازسازوکارهای تجربه شده جهانی در زمینه فروش خودرو است، از ابتدای سال 1402 با دو فراخوان شرکت های خودروسازی شکل گرفت.

منطقی به هنگام مراجعه به وظایف قانونی «دستورالعمل تنظیم بازار خودروهای سواری» شورای رقابت که از بهمن از ماه سال گذشته اجرایی شد، گفت: در این بخشنامه خودروسازان باید در ابتدای هر سال برنامه تولید ماهانه را به شورای رقابت و وزارت صمت اعلام کنند. این وزارتخانه به صورت مستمر بر میزان تحقق طرح تولید نظارت دارد و در صورت عدم رعایت، راهکارهای پیشنهادی برای رفع مشکلات و چالش های تحقق طرح تولید را به شورای رقابت اعلام می کند. همچنین سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به‌طور مستمر وضعیت عرضه و تعهدات خودروسازان را رصد و این گزارش را به شورای رقابت ارائه می‌کند.

وی افزود: برای ارتقای رقابت پذیری و تنظیم عرضه خودرو، شورای رقابت با همکاری وزارت صمت سالانه میزان و نوع واردات خودرو را تعیین می کند. ضمناً هرگونه تغییر در قیمت خودرو به دلیل نصب آپشن یا قطعات غیر اجباری (و بر اساس الزامات قانونی نباشد) باید به سازمان حمایت کننده اطلاع داده شود و تأثیر آن بر قیمت به شورای رقابت اعلام شود تا بررسی، تایید و اطلاع رسانی شود.

معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت اعلام کرد: بر اساس این دستورالعمل، عرضه کنندگان خودرو از طریق سامانه یکپارچه فروش خودرو اقدام به ثبت نام و فروش خودرو می کنند و عرضه کنندگان حق پیش فروش خودروهایی که قیمت آنها قطعی نشده است را نخواهند داشت.

این مقام صنعتی تصریح کرد: اکنون پس از ایجاد شفافیت، افزایش رضایتمندی و آرامش مردم در بازار خودرو کشور که با انجام سه نوبت فرآیند قرعه کشی و دو نوبت نوبت دهی محقق شد، سامانه یکپارچه تخصیص خودرو به اهداف خود برای انجام اصلاحات رسیده است. اظهار امیدواری کرد: با افزایش تولید و عرضه خودرو توسط خودروسازان، اجرای قانون واردات خودروهای فرسوده و حذف سازوکار تعیین قیمت توسط شورای رقابت، این سامانه در آینده تنها به نظارت بر اجرای تعهدات خودروسازان در قبال مشتریان فعالیت می کند و هیچ نقشی در فروش یا نوبت دهی نخواهد داشت.

وی تصریح کرد: این سامانه همچنین به عنوان پلتفرم اصلی وزارت صنعت، معدن و تجارت، علاوه بر نظارت بر رعایت تعهدات خودروسازان، وظایف دیگری مانند «پیگیری سبد مصرف سوخت در شرکت‌های صنایع خودروسازی»  همچنین “تعیین تقسیم بندی بازار برای برنامه ریزی تولید و واردات” و… را نیز انجام خواهد داد.

منطقی خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش تولید خودرو در شش ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته و همچنین اجرای فاز دوم تخصیص خودرو از ظرفیت های خالی و عدم تکمیل ظرفیت های موجود برخی از شرکت های خودروسازی در راستای اجرای مصوبات کارگروه خودروسازی  شورای رقابت و با هدف تسهیل شرایط برای متقاضیانی که در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو ثبت نام کرده و دارای  پروفایل کاربری هستند. در بازه های زمانی مختلف تا پایان سال مجددا ظرفیت های خالی موجود خودروسازان با شرایط جدید و از طریق سامانه عرضه می شود.

معاون صنایع حمل و نقل وزارت حمل و نقل صمت تصریح کرد: آن دسته از متقاضیانی که در دوره دوم سامانه یکپارچه تخصیص خودرو بر اساس نوبت دهی هیچ نوع خودرویی به آنها اختصاص داده نشده است و همچنین متقاضیان با تاریخ تحویل 1403، علاقه مندان به دریافت خودرو از سه ماه قبل از اعلام فصل، تا پایان سال 1402 می توانند در فراخوان های اعلام شده با مشاوره سامانه یکپارچه تخصیص خودرو از بین محصولات اعلام شده تولیدکنندگان، خودرو در طرح های فروش عادی، حمایت از خانواده و جوانان جمعیت و جایگزینی خودروهای فرسوده محصولات مورد نظر خود را انتخاب کنند.

وی همچنین به مجموعه برنامه های وزارت صمت برای تسهیل فضای کسب و کار شرکت های خودروسازی و قطعات یدکی برای افزایش تولید و عرضه خودرو، ارتقای کیفیت، خدمات پس از فروش، صادرات، یکپارچه سازی ارائه خدمات حاکمیتی و ارائه خدمات تامین ارز خارجی و نهاده های تولید و بسترسازی برای رقابت پذیری صنعت خودرو و بهبود رضایت مصرف کننده اشاره کرد.

گفتنی است از ابتدای سال جاری طرح یکپارچه عرضه خودروهای داخلی بر اساس نوبت دهی با هدف عرضه گسترده و شفاف خودروهای داخلی با توجه به روند افزایش و تثبیت جریان تولید خودرو. همچنین برنامه ریزی انجام شده برای افزایش مستمر تولید جریان اجرایی شد. از این پس تخصیص خودرو بر اساس ظرفیت های خالی شرکت های صنعت خودرو اعلام شده در سامانه در بازه های زمانی مختلف تا پایان سال جاری انجام می شود.