امسال 13 کارگردان سینمای اول در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر حضور دارند. سال گذشته این تعداد 12 و سال قبل از آن 10 بود. در سال 1400 اولین فیلم های جشنواره 7 و سال قبل از آن 6 فیلم بود. حضور فیلم های اولین بار در جشنواره را می توان به موارد کلیشه ای ضمیمه کرد. تشبیه بذرهای امید، رشد، فخر فروشی و این گونه تعابیر. اما واقعیت این است که جشنواره های معتبر اعتبار خود را از کارگردانان صاحب نام می گیرند. هر سال که اسامی کارگردانان حاضر در جشنوارههایی مانند کن، ونیز و برلین اعلام میشود، هر چه این نامها مشهورتر و شناختهشدهتر باشند، اعتبار جشنواره بیشتر میشود.
به گزارش همشهری آنلاین؛ مدیران جشنوارههای بزرگ برای اولین نمایش فیلمهای کارگردانان مشهور در جشنواره خود با یکدیگر رقابت میکنند و با دعوت از کارگردانانی که مشتاق تماشای فیلمهای جدیدشان هستند، سعی میکنند به جشنواره خود رونق و اعتبار ببخشند. شنیدن نام هایی مانند وودی آلن، کوئنتین تارانتینو، جیم جارموش، ویم وندرس، نوری بیلگه گیلان، آندریا آرنولد، میا هانسن لاو، سلین سیاما، کاترین بری، ژاک اودیارد، نانی مورتی، مارکو بلوکیو، پائولو سورنتینو، لارس فون تریر، . ریفن و اصغر فرهادی در هر جشنواره ای مرکز توجه هستند. جشنواره ای که نه کارگردان بزرگی دارد، نه فرش قرمز، نه نام های ناشناس در آن می چرخد و بیشتر محصولاتش توسط نهادهای دولتی تهیه و تولید می شود، برای جذابیت به چه چیزی باید متوسل شود. مخاطبان بالقوه آن؟
نمی توان همه آداب و رسوم جشنواره را حذف کرد، از حدود آن خارج شد، ساختارها را به هم زد و انتظار داشت جشنواره ای استاندارد شبیه نمونه های موفق دنیا داشت. همین جشنواره فیلم فجر در چند دوره از بخش داخلی خود جدا شده است اردیبهشت ماه در ماه برگزار شد تا در صورت نداشتن جذابیت و اعتبار و امکان کافی برای اولین اکران فیلم های خارجی، حداقل نام های بزرگی که می توانند افزایش پیدا کنند، برای خود دست و پا کند و به عنوان یکی از جشنواره های معتبر مطرح شود. جذابیت ویترین این جشنواره، برای برگزاری کارگاه های آموزشی و دعوت از جلسات.
بیش از یک دهه است که جشنواره فجر دیگر جایگاهی را که تا پایان دهه 1380 در سینمای ایران داشت، ندارد. حضور اولین فیلم ها قطعا به خاطر بال دادن به جوانان نیست. در واقع جشنواره جذابیت خود را برای نام های بزرگ سینما از دست داده است و جوانان جویای نام که به دنبال عرصه ای برای مطرح شدن هستند، از فرصت جشنواره فجر برای این منظور استفاده می کنند. اگر این اتفاق در جشنواره فیلم کوتاه تهران می افتاد که جوانان و آماتورها می خواهند با نمایش آثارشان راه خود را به سمت سینمای حرفه ای هموار کنند، بد است. نبود. اما قطعاً وقتی مهم ترین جشنواره هنری کشور به بستری برای معرفی جوانان تبدیل می شود، قطعاً لازم است تصمیم گیران سینما در سازوکارهایی که منجر به چنین نتیجه ای شده است تجدید نظر کنند.