به گزارش خبرگزاری بازتاب آنلاین در ماه مهر و دلار تغییر کانال قیمت قابل توجهی را تجربه کرد. به این ترتیب در مهرماه هر دلار آمریکا در کانال 60 تا 65 هزار تومان بود. آبان ماه به کانال بین 65000 تا 70000 تومان رسید. البته گاهی وسط همه چیز آبان هر دلار آمریکا با قیمتی بیش از 70 هزار تومان مبادله شد که از ثبات بالایی برخوردار است نبود.
بیشتر بخوانید:
همه اینها در شرایطی رخ می دهد که به نظر می رسد دولت درصدد افزایش نرخ ارز ترجیحی مانند نرخ نیمایی است. این اقدام هر زمان که سفارش داده شود، به طور خودکار زمینه افزایش قیمت در بازار غیررسمی را فراهم کرده است. با این وجود، نقش دولت و بانک مرکزی در افزایش قیمت ارز همواره مورد بحث بوده است. مخالفان رویکرد دولت بر این باورند که هر گاه قوه مجریه در تنگنای مالی قرار می گیرد برای رفع بخشی از این نارضایتی به گرانی ارز حاصل از صادرات نفت متوسل می شود.
از سوی دیگر، مخالفان این دیدگاه معتقدند که دولت خود یکی از خریداران اصلی ارز کشور است و با افزایش قیمت ارز مجبور به هزینه بیشتر است. بنابراین منطقی نیست که دولت برخلاف منافع و منابع محدود خود عمل کند. در حالی که این گروه از کارشناسان منکر این نیستند که دولت‌ها گهگاه از این فرصت برای فروش ارزها با قیمت‌های بالاتر استفاده کرده‌اند، اما این صرفاً بهره‌برداری از تورم است و نباید به عنوان خواست دولت تلقی شود.
در همین رابطه سیدکمال سیدعلی، معاون اسبق ارزی بانک مرکزی در گفت و گو با بازتاب آنلاین با اشاره به تنش های اخیر منطقه ای در خاورمیانه گفت: در شرایط عادی شاخص های اقتصادی تاثیرگذار بر قیمت ها از جمله بورس وجود دارد. عواملی مانند نقدینگی یا تورم که تا حد زیادی تحت کنترل بانک مرکزی است، از عوامل اصلی تاثیرگذار بر ارزش پول ملی بود، اما امروز کشور ما با این وضعیت فاصله زیادی دارد.
وی ادامه داد: با توجه به تحریم‌ها و تنش‌های نظامی و منطقه‌ای که به ویژه در دو ماه اخیر تجربه کرده‌ایم، کشورمان با مشکلاتی روبه‌رو است که اقتصاد کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد به این ترتیب نرخ دلار در شرایطی افزایش یافت که در آن شاخص های اقتصادی تغییر محسوسی نداشتند که نشان از سیاسی شدن اقتصاد و تاثیر تنش های سیاسی دارد.
وی تصریح کرد: تحریم‌ها عامل مهمی در ناآرامی‌ها هستند، اما جنگ و تنش‌های مستقیم نظامی تأثیر بسیار مخرب‌تری خواهد داشت، به همین دلیل تشدید تحریم‌ها و به‌ویژه جنگ، دارایی‌های نقدشونده‌تر مانند طلا و ارز را گران‌تر می‌کند.
به گفته این کارشناس پولی، تنش های سیاسی عامل اصلی گرانی ارزهای معتبر بوده و دولت هیچ نقشی در آن نداشته است.
معاون اسبق بانک مرکزی درباره نقش دولت در افزایش قیمت دلار از طریق سیاست های مالی خاطرنشان کرد: نمی توان کتمان کرد که این اقدامات تاثیر خود را دارد و علاوه بر آن تاثیری که افزایش قیمت ارز خواهد داشت. در بودجه دولت داشته باشد. در واقع اینجا خود دولت است یکی این کشور یکی از بزرگترین خریداران ارز است و با افزایش قیمت دلار مجبور است بیشتر هزینه کند.
این کارشناس ارزی با نگاهی به مشکلاتی مانند کسری بودجه گفت: بر این اساس تاثیر افزایش نرخ ارز بر کسری بودجه بسیار زیاد است به همین دلیل معتقد نیستم که دولت دلار را گران کند. من نمی توانم به یاد بیاورم که هیچ دولت ایران برای تضعیف ارزش پول ملی تلاش کرده باشد. هر چند اقدامات او در این موضوع تأثیر داشت.
وی در پاسخ به سوالی درباره اقدامات سودآور دولت در بازار ارز معتقد است: دولت ها گاهی از این فرصت ها استفاده می کنند و با فروش ارزهای خارجی در بازار درآمد بیشتری کسب می کنند، اما این را نباید به این معنا دانست که خود دولت عمدا دلار را گران می کند.
وی هشدار داد: در واقع دولت ها وقتی فرصتی را برای بهره مندی از این فضا می بینند دست به کارهایی می زنند اما این به معنای تمایل دولت ها نیست.
سیدعلی با تاکید بر سیاسی شدن اقتصاد کشور تصریح کرد: در این شرایط تدابیر دستگاه دیپلماسی می تواند نقش مهمی در تثبیت اقتصاد داشته باشد پزشکیان چگونه انجام شد؟ هم در مورد مذاکرات هسته ای و احیای برجام و هم در مذاکرات اعلام شده با سه کشور اروپایی باید نقش این مذاکرات را برای شاخص های کلان اقتصادی بسیار مهم ارزیابی کرد.
وی در خصوص چشم انداز توسعه بازار ارز تا پایان سال گفت: دولت فعلی ایران نشانه ها و سیگنال های مثبت بسیاری داده است. با این حال دونالد ترامپ به زودی وارد کاخ سفید خواهد شد. اروپایی ها نیز به این سیگنال واکنش چندان مثبتی نشان ندادند. با توجه به شکاف احتمالی اروپایی ها و آمریکا در دوره ترامپ، باید دید در زمینه تنظیم روابط با ایران چه اقداماتی انجام خواهند داد. سیگنال های مثبت پزشکیان در صورت اجرا نتیجه خواهد داد. بنابراین تصمیمات طرف های دیگر بسیار حیاتی خواهد بود.»
سیدعلی تصریح کرد: بنابراین اگر مذاکرات ایران با کشورهای اروپایی مثمر ثمر باشد، نباید تا پایان سال نوسانات عمده ای در بازار ارز ایجاد شود، حداقل به دلیل افزایش قیمت دلار انتظار نخواهیم داشت تنش‌های سیاسی و تحریم‌ها و میزان سیاسی شدن اقتصاد و تأثیر آن بر سیاست کاهش می‌یابد.»
وی با تشریح نگرانی هایی که پیش از این از عملکرد دولت چهاردهم بیان کرده بود، گفت: دولت فعلی هیچ اقدام منفی انجام نمی دهد و در این مقطع معتقدم در مسیر درستی پیش می رود.
۲۲۳۲۲۹