خارشتر گیاهی است که بیشتر در بخشهای جنوبی کشور پیدا میشود و بر درمان بواسیر، پاکسازی مثانه، تسهیل استفراغ، برطرف کردن قولنج و … تاثیرگذار است.
گیاه خارشتر نام علمی Alhagi persarum Boiss. & Buhse شناخته شده است. خارشتر گیاهی است منشعب با برگ های ساده، کوچک و تک، ساقه ها و شاخه های خاردار. گل های این گیاه تک رنگ و ارغوانی است و میوه ای ساقه ای با ظاهری منظم دارد. گونه های مختلفی از این گیاه وجود دارد و برخی از آنها در مناطق جنوبی ایران یافت می شود.
به گزارش ایسنا، بر اثر فعالیت حشره ای از خانواده سخت بالپوشان، نوعی ماده قندی حاوی ساکارز به نام ترنجبین روی این گیاه تشکیل می شود. گیاه ترنجبین یا عرق به دست آمده از اندام های هوایی گیاه برای مصرف انسان استفاده می شود.
بر اساس اعلام سازمان پزشکی ایران و پیوست وزارت بهداشت، این گیاه در طب سنتی به همین نام شناخته می شود. گفته می شود ریختن عصاره برگ های خشک گیاه در بینی در رفع سردرد موثر است. همچنین تصور می شود که گل این گیاه برای بواسیر بسیار مفید است. تصور می شود که دانه های آن پادزهر سموم و باز کردن مجاری مسدود شده است. علاوه بر این، عصارههای سایر قسمتهای گیاه برای درمان زخمهایی که در محل بهبود مییابند، اما در جاهای دیگر نیز مفید هستند. روغن تهیه شده از آب تازه برای درد مفاصل موثر است.
خواص درمانی «خارشتر » از دیدگاه طب سنتی
قسمت ترنجبین این گیاه نیز ملین ملایمی است. این ماده نیازی به پختن ندارد و پس از یک شب ماندن در محل معمولی کپک نمیزند. آن را در آب حل می کنند و می خورند. همچنین گفته می شود که برای رفع تشنگی و رفع گلودرد و تب می باشد. با پاکسازی مثانه، استفراغ را تسهیل کرده و قولنج را برطرف می کند.
این ماده یک صفراآور خفیف است و گفته می شود برای افزایش وزن استفاده می شود. ترنجبینِ گیاه خارج کننده اخلاط سوزاننده است و مصرف آن همراه با آب پنير و روغن گاو در مشكل ادرار موثر است. اما برای طحال مضر است. عرقی که از شاخه های این گیاه به دست می آید به عنوان ادرارآور و برای کاهش سنگ کلیه استفاده می شود.
هیچ مطالعه علمی در مورد نحوه استفاده از خارشتر وجود ندارد، اما بهتر است از گیاهان یا نارنگی هایی که می توانند خاک را آلوده کنند استفاده نکنید. با این حال، عرق گیاهی به طور کلی از زمان های قدیم استفاده می شده است. تقریباً 15 تا 20 گرم ترنجبین در کودکان و 50 تا 100 گرم در بزرگسالان استفاده می شود، اما در کل تحقیقات زیادی در مورد این گیاه انجام نشده است.