ایرنا: جمعی از هنرمندان و چهره های سینمایی با حضور در مراسم بزرگداشت مسعود کیمیایی به ذکر خاطراتی از این سینماگر و آثار او «بخش مهمی از سینمای ایران» پرداختند.
مراسم بزرگداشت تاریخ سینمای عصر حاضر 10. دی این ماه با حضور فریدون جیرانی، جمشید گرگین، حامد بهداد، محمد کارت، تهمینه میلانی سیروس الوند محسن امیر یوسفی جواد طوسی بهاره رهنما و دیگر چهره های سینما در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.
محسن امیریوسفی رئیس سابق کانون کارگردانان در این مراسم درباره مسعود کیمیایی گفت: نام استاد کیمیایی بخش مهمی از تاریخ سینمای ایران است.
و افزود: همان روز اولین نمایش فیلم «قیصر» او برگزار شد. اکران قیصر شباهت جالبی با امروز دارد و سینمای ایران را از قبل و بعد متحول کرده است.
امیریوسوفی با اشاره به دیگر چهره های سینمای ایران که در این مراسم حضور نداشتند، گفت: جای خیلی از دوستان شما در این مراسم خالی است. داریوش مهرجویی عزیز می دانم که چقدر او را به یاد می آوری و اتفاقی که برایش افتاده چقدر تو را آزار می دهد. عباس کیارستمی، علی حاتمی، ناصر تقوایی و همکارانشان در فیلم «قیصر»; از مازیار پرتو تا ناصر ملک مطیعی، جمشید مشایخی و بهروز ووشوقی.
میلانی: ۱۴ فیلمم را مدیون استاد کیمیایی هستم
در ادامه این مراسم تهمینه میلانی گفت: چهل سال پیش این افتخار را داشتم که دستیار کیمیایی باشم و هفت سال با او همکاری داشته باشم. روزگار عجیبی که کمتر از آن صحبت می شود. سینما نخواندم و 14 فیلم ساختم که همه را مدیون کیمیایی هستم.
این کارگردان ادامه داد: کیمیایی فقط برای ساخت «قیصر» یا «آهو» باید تمام عمر بخورد و بخوابد و از زندگی لذت ببرد. تاثیر این دو فیلم در تاریخ سینمای ایران بی نظیر است. در هر کجای دنیا که زندگی می کرد، بی شک او را به عنوان استاد سینمای ایران می خواندند.
میلانی در ادامه به ذکر خاطراتی از رابطه خود با کیمیایی پرداخت و گفت: شما همیشه معلم من هستید و 40 سال رابطه محترمانه بین من و استادم وجود داشته است.
در ادامه مجری برنامه یادداشتی از فرمرز هاروکان را قرائت کرد.
فرهادی: عاطفه سینمای کیمیا فیلمسازان زیادی را تربیت کرد
اصغر فرهادی نیز در کلیپی گفت: فیلم قیصر پس از اکران مسیر سینمای ایران را تغییر داد. بازتاب آنلاین آن شب و آن بهانه، به موازات اولین نمایش قیصر در سینماهای ایران، برای من بسیار معنا دارد.
وی ادامه داد: با گذشت قریب به 60 سال هنوز فردی که آن قدم های اولیه را برداشته، حضوری پویا و زنده است و با وجود همه فراز و نشیب های مسیری که طی کرده و قولی که به خود داده است، جای تقدیر دارد. .
فرهادی با اشاره به اینکه کیمیایی نسل بعدی فیلمسازان او را تشکیل داد، گفت: هیچ فیلمسازی به اندازه کیمیایی در ایجاد درصد زیادی از سینماگرانی که پس از او فیلمساز شدند، مشارکت نداشته است. بسیاری از جوانان وقتی فیلم کیمیایی را دیدند و علاقه به فیلم های او را حس کردند، پس از ترک سینما تصمیم گرفتند که سینماگر شوند. بسیاری از آنها فیلمسازان تأثیرگذاری شدند.
این فیلمساز در خصوص سبک سینمایی کیمیایی افزود: فیلم های او علاوه بر سبک و سیاق منحصر به فرد، از هوش و شور و شوقی جذابی برخوردار است که کمتر دیده می شود. شور کار شما باید ابتدا احساس و درک شود. تنها فیلمساز دیگری که این علاقه را داشت داریوش مهرجویی بود. این شور و شوق بسیاری از مردم را به فیلمساز شدن علاقه مند کرد.
وی ادامه داد: احساس می کنم فیلم های کیمیاگری را که می بینم ساخته یک نقاش یا داستان نویس است. من تلفیقی از نقاشی و ادبیات را در سینمای او که مخاطب عام دارد در کمتر سینمایی دیدم. کیمیایی آدم با دانشی است و این را در رابطه شخصی ام با او دیدم. این موضوع او را به جایگاهی ستودنی و قابل احترام می برد.
بهداد: خوشحالم که دیالوگ های کیمیاگری به لبم رسیده است.
حامد بهداد نیز در این مراسم روی سن آمد و در این مراسم گفت: من هر پلان و صحنه‌پردازی کوچکی از فیلم‌های کیمیا را نه با مارکس که به شاهنامه پیوند می‌دهم. نام مسعود کیمیایی با تاریخ پیوند خورده است، عمر سینما طولانی نیست. شما یک هزاره با ادبیات روبرو بودید. از حافظ و مولانا و سعدی و … می گویید.
و افزود: عمر سینما طولانی نیست، اما ناصر تقوایی می گوید شعر امروز با سینما گفته می شود. چه شاعری در این زندگی کوچک صد ساله متولد شده است، قهرمانان فیلم های او چگونه متولد می شوند و می میرند و صحنه های آنها چگونه بازنمایی می شود.
بهداد ادامه داد: ساختن چنین فیلمی در 24 سالگی نیاز به یک نابغه دارد. این را زمانی که با کیمیایی کار کردم متوجه شدم، هر چند آن موقع اعتماد به نفس داشتم، اما وقتی جلوی دوربین او می‌رفتم، صبح نمی‌توانستم بخوابم. هیچ اضطرابی برای اجرا ندارم اما تا صبح نتونستم بخوابم. با خودم گفتم اون اونجا هست و داره بهت میگه چیکار کنی چرا استرس داری؟
این بازیگر افزود: هر قهرمان، هر اسطوره ای عقده خودش را می خواهد. ترکیب شیمیایی بهروز و طوقی بود. «قیصر» بهروز را تحویل گرفت. تو این سالها تنها بودی خیلی خوشحالم که دیالوگ های کیمیاگری به لبم رسیده و سابقه کاری من شامل فیلم های «جنایت» و «قضاوت در خیابان» است.
سرویس الوند: نسل ما از مسعود یاد گرفت
سرویس الوند نیز در این مراسم گفت: «قیصر» مانند سیلی در گوش سینمای ایران بود و سینما را به خود آورد. ما همه بدهکار هستیم. نسل ما از مسعود یاد گرفت. این همچنان ادامه دارد و سایه برنامه همچنان بالای سر ما خواهد ماند.
جواد طوسی نیز متنی درباره مسعود کیمیایی خواند.
علی ربیعی معاون اجتماعی رئیس جمهور نیز در این مراسم گفت: بدون کیمیاگران ایران دچار فقر می شود.
اوجی: کیمیایی در حال ساخت یک فیلم جدید است
علی اوجی بازیگر نیز در این مراسم گفت: کیمیایی در فیلمسازان دیگر تکثیر شد و خیلی ها به عشق او فیلمساز شدند. چگونه می توانم در مورد کسی صحبت کنم که وقتی اسم فیلم هایش را می خوانیم باید یک نفس عمیق بکشیم؟ برای خواندن نام این 32 فیلم باید نفس عمیقی بکشیم. وقتی فیلم «خیانت» را تهیه کردم خدا مرا دوست داشت.
وی افزود: کیمیایی جوان ترین کارگردانی بود که فیلمش را تهیه کردم. هیچ راهی برای سر گذاشتن کلاه وجود نداشت. در فیلم بزرگی مثل «خیانت» همه چیز از دکوراسیون، دکور، نور، لباس و همه چیز زیر نظر او اتفاق افتاد.
اوجی همچنین از ساخت شصتمین فیلم بلند مسعود کیمیایی خبر داد و گفت: در این وضعیت فیلم های اجتماعی، فیلم «خیانت» یکی یکی از موفق ترین فیلم های سینمای اجتماعی در پنج سال اخیر است. برای من در بخش خصوصی مهم این است که کیمیایی فیلمی ساخته که در اقتصاد سینما موثر بوده است.
جیرانی: از «قیصر» فهمیدیم که تصویر زبان سینماست
فریدون جیرانی همچنین با متن خوانی به خاطرات خود از تماشای «قیصر» اشاره کرد و گفت: من از نسل اول جوانان سینمای شهرستان هستم. تاکید من روی نسل به این دلیل است که متولدین دهه 40 تا 70 بعد از ما با دیدن فیلم های کیمیایی به سینمای او علاقه مند شدند.
رئیس کانون کارگردانان ادامه داد: بعد از مدتی که به سینما رفتم احساس کردم باید افکار و عقایدم را با زبان سینما بیان کنم. از سزار یاد گرفتیم که تصویر زبان سینماست. فهمیدیم پشت هر چیزی در سینما یک فکر، یک مضمون و یک مکاشفه نهفته است. دیالوگ هایی می شنویم که تا به حال در سینمای ایران نشنیده بودیم. متوجه تاثیر موسیقی فیلم بر روی فیلم می شویم. با قیصر با سینمای کارگردانی آشنا شدیم که از سرگردانی در سینما به وجود آمد. فیلمسازی که تکامل فکری را دنبال می کرد و شعر می خواند. او با چپ نو آشنا شده بود و انقلاب کوبا بر او تأثیر گذاشته بود. ساعدی و منتقدان سینما با هم آشنا بودند.
کیمیایی: هنوز فکر می کنم کاری نکرده ام.
مسعود کیمیایی همچنین با اشاره به اینکه در سینمای ایران کارگردانان بصیر داریم، گفت: همه هنرمندان دنیا یک نفر هستند و آن شخص شما هستید. ما هنرهای دنیا هستیم، خودمان را بیان نمی کنیم. چقدر مدیر خوب در این انجمن مدیران داریم که اسمشان نیامده ولی خودشان رئیس هستند. آنها تفکر، درک، درک، درک، درک دارند.
و افزود: نوشتم، نقاشی کردم، فیلم ساختم و هنوز فکر می کنم کاری نکرده ام.
کیمیایی ادامه داد: دلم برای خیلی ها تنگ شده است. از داریوش مهرجویی گرفته تا احمدرضا احمدی و بیژن الهیامه دو نفر هستند که در حال حاضر در ذهن من هستند و دلم برایشان تنگ شده است. یکی پسرم که گم شده بود راه خودش را نرفت، پای من ایستاد و دیگری بهروز وستقی است.
کارگردان قیصر درباره رابطه خود با بهروز وثوقی گفت: رابطه من با بهروز رابطه بازیگر و کارگردان است. نبود. بهروز ترفندهایی داشت که باید یاد می گرفت تا خفتگان درونش را بیدار کند، سرشار از حس و استعداد بود.