سوسن سیرجانی | این روزها «خیانت» جدیدترین ساخته مسعود کیمیایی در سینماها اکران شده است. فیلمی که داستان آن در کانون حوادث کودتای 28 قرار دارد مرداد روایت شده است. کیمیایی هیچ گاه از مشکلات سیاسی کشور دور نبوده و از همان سال های ابتدایی در آثار خود با جسارت یا کنایه به حوادث سیاسی کشور پرداخته است.
تاریخ معاصر ایران مملو از رویدادهای سیاسی است که هزاران داستان نمایشی از آن روایت می شود. برخی کارگردان ها مانند مسعود کیمیایی در طول سال های فعالیت خود هرگز نتوانستند نسبت به این مسائل سیاسی بی تفاوت بمانند. کیمیایی از دهه 50 و از زمان ساخت «گوزنها» تا به امروز دیدگاه سیاسی خود را حفظ کرده است. البته در همان زمان با ممیزی، دستگیری و مشکلات دیگر مواجه شد. این بازده سیاسی و پذیرش این باور که تاریخ تکرار می شود را می توان در بیشتر فیلم های الخیمایی دید.
حادثه آهو سیاهکل | 1353
تنها سه سال از حادثه سیاهکل و کشتار فداییان خلق می گذشت. در آن زمان حکومت پهلوی نه چندان رزمنده ها را دوست داشت و نه روایت مبارزه را. مسعود کیمیایی ابتدا نام «تیرباران» را برای فیلمش انتخاب کرد. اما این نام مورد توافق قرار نگرفت. در داستان یک مبارز و شخصیت فراری به نام قدرت نیز حضور داشت که در نهایت توسط ساواک کشته شد. اگرچه پایان فیلم برای اکرانش تغییر کرد. اما پیام «آهو» به گوش مخاطبان رسید. از سوی دیگر، ادعایی مبنی بر این وجود دارد که حتی کیمیایی نام آهو را از آهوی معروفی گرفته که توسط فداییان به زندان کشیده شده است. اما او آن را تایید نکرد.
انقلاب خط قرمز | 1360
مسعود کیمیایی مدتی پس از پیروزی انقلاب، فیلم «خط قرمز» را متاثر از روزهای قبل از انقلاب ساخت. این فیلم درباره زندگی خصوصی یک مامور ساواک است که همسرش از کار او چیزی نمی داند. آقای امانی مامور ساواک حتی برادر شوهرش را نبخشید و او را قربانی کرد. این فیلم وضعیت روحی مبارزان سیاسی انقلاب و وحشیگری ساواک را نشان می داد. اما به دلیل بی حجابی بازیگران زن به مدت 40 سال بازداشت شد.
شکل گیری رهبری صهیونیسم | 1367
در اواخر دهه 1940 که مصادف با اواخر دهه 1320 بود، پس از پایان جنگ جهانی دوم، اسرائیلی ها اسرائیل جدید را در سرزمین موعود تشکیل دادند و این واقعه اساس صهیونیسم در جهان بود. اما بسیاری از یهودیان جهان از صهیونیسم جدا شدند. مسعود کیمیایی در اواسط دهه 60 با تحلیل این ماجرا فیلم «سرب» را ساخت. فیلمی درباره انتقال یهودیان از ایران به سرزمین موعود. «سرب» با تصور دهه 1930 و تفاوت یک یهودی و صهیونیست، اثری تأمل برانگیز و قابل ارجاع از کیمیایی بر جای گذاشت.
وقایع دانشگاه اعتراض 1378
1378 یکی یکی از پر حادثه ترین سال ها برای دانشجویان ایرانی بود. اتفاقات دانشگاه و دستگیری و اخراج تعداد زیادی از دانشجویان و فعالان سیاسی ایران را به آتشفشان تبدیل کرده بود. در همان سال کیمیایی قطعه «پروتستا» را اجرا کرد. فیلمی که مضمونش فرزندسالاری بود. اما روایت مربوط به دانشجویانی بود که پس از حادثه دانشگاه در زندگی شخصی خود دچار فشار و مشکلات زیادی شدند. پسری را می بینیم که باید عشقش را رها کند. دانش آموزی را می بینیم که به خاطر خوردن باتوم همچنان به سرش می خندد و اینها همه واکنش یک جامعه جوان به موج وحشتناکی است که برایشان اتفاق افتاده است.
خیانت نخست وزیری دکتر مصدق | 1400
مسعود کیمیایی در مصاحبه ها و صحبت های خود بارها از میهن پرستی صحبت کرده است. اگر وضعیت ایشان را دنبال کنید، عکس بزرگ دکتر مصدق را در دفتر کارش در عکس های منتشر شده از منزلش دیده اید. نیم قرن پس از شروع سینما، کیمیایی سرانجام تصمیم گرفت داستانی درباره دوران نخست وزیری مصدق در سال 1400 بنویسد. دوره ای پرتلاطم در تاریخ معاصر ایران که در نهایت به کودتای 28 ختم شد. مرداد پایان یافت داستان «خیانت» در سال 1330 می گذرد. زمانی که دولت مصدق برای جبران مشکل خزانه دولت اقدام به فروش اوراق قرضه می کند. گروهی از سارقان از جمله دزد معروفی به نام مهدی (معروف به مهدی بلیغ در چندین بررسی) برای کمک به خرید اوراق به بانکی دستبرد می زنند. سرقت موفقیت آمیز است، اما مشکلات بیشتری برای این گروه از دزدان پیش می آید و از سوی دیگر، دولت مصدق در نهایت منحل می شود. البته داستان در نهایت به تخیل کیمیاگری گره خورده است، زیرا در واقعیت هیچ ارتباطی بین دزد و دولت مصدق وجود نداشت، اما این کارگردان در آخرین کار خود به قلب یک دوره از تاریخ رفته است که او بسیار است. علاقه مند است. ، با فضا و تصاویر قابل توجه.