فتق یا فتق (علائم و روش درمان)

فتق یکی این مشکل شایعی است که به دلیل ضعف دیواره عضلانی یا بافت همبند رخ می دهد و به همین دلیل بخشی از اندام یا بافت داخلی بدن جای طبیعی خود را ترک می کند. این مشکل می تواند در قسمت های مختلف بدن رخ دهد و با علائمی مانند درد، تورم و ناراحتی همراه است. دانستن علائم و گزینه های درمان فتق بسیار مهم است زیرا تشخیص زودهنگام و مداخلات به موقع می تواند از عوارض جدی تر جلوگیری کند.

فتق اینگوینال یا فتق اینگوینال چیست؟

فتق بیرون زدگی چربی یا اندام های داخلی مانند روده از دیواره بافت همبند (فاسیا) است. ضعف در عضلات و بافت همبند اطراف ناحیه شکم و سایر قسمت ها می تواند منجر به این شود. این ضعف می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند افزایش فشار داخل شکم، چاقی، ورزش سنگین، یبوست مکرر و ضعف مادرزادی دیواره شکم باشد.

فتق می تواند در قسمت های مختلف بدن ایجاد شود. فتق مغبنی شایع ترین نوع فتق است و در مردان شایع تر از زنان است. جدا از کشاله ران، شایع ترین مکان هایی که فتق ایجاد می شود، شکم، ران، ناف و محل جراحی است.

علائم فتق چیست؟

شایع ترین علامت فتق، توده یا توده زیر پوست است که هنگام سرفه، عطسه یا بلند کردن اجسام سنگین بیشتر قابل مشاهده است. سایر علائم فتق می تواند شامل موارد زیر باشد:

• درد در ناحیه فتق، به ویژه هنگام سرفه، عطسه یا در حین فعالیت بدنی
• احساس سوزش در ناحیه مورد نظر
• احساس فشار، ضعف یا سنگینی در ناحیه فتق
• حالت تهوع یا استفراغ
• یبوست یا مشکل در دفع مدفوع
• نفخ شکم

کدام افراد بیشتر در معرض فتق هستند؟

افراد مختلف با شرایط پزشکی مختلف می توانند به فتق مبتلا شوند، اما برخی عوامل خطر را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:

• جنسیت: مردان به طور کلی بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به فتق مغبنی هستند. به طور خاص، فتق اینگوینال در مردان هشت تا ده برابر بیشتر از زنان است.
• سابقه خانوادگی: اگر یکی اگر خانواده شما سابقه فتق مغبنی را دارند، شما نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به فتق هستید.
• افزایش فشار داخل شکمی: شرایطی مانند بارداری، چاقی، یبوست مزمن، بلند کردن مکرر اجسام سنگین، سرفه یا عطسه شدید و بیماری انسدادی ریه که فشار داخل شکمی را افزایش می دهد، می تواند خطر فتق را افزایش دهد.
• ضعف عضلات دیواره شکم: ضعف در عضلات دیواره شکم به دلایل مختلف مانند زایمان، جراحی قبلی، سیگار کشیدن، آسیب دیدگی یا برخی بیماری ها می تواند خطر فتق را افزایش دهد.

فتق چگونه درمان می شود؟

روش اصلی درمان فتق، جراحی ترمیم فتق است. در این عمل جراح اندام یا بافت بیرون زده را به محل اصلی خود برمی گرداند و برجستگی را برمی دارد. علاوه بر این، عضله یا بافت ضعیف شده با مش جراحی تقویت می شود تا از بیرون زدگی مجدد اندام جلوگیری شود. این روش را می توان به صورت باز یا لاپاراسکوپی انجام داد.

مش جراحی چیست؟

همانطور که قبلا ذکر شد، فتق ناشی از ضعف در بافت همبند است. اگر این نقطه ضعف فقط با بخیه ترمیم شود، ممکن است بعد از مدتی عود کند. به همین دلیل در جراحی ترمیم فتق از مش جراحی برای تقویت فاسیا و جلوگیری از عود فتق استفاده می شود.

بنابراین، مش جراحی یکی است تجهیزات پزشکی این برای حمایت بیشتر و تقویت بافت آسیب دیده در محل فتق عمل می کند. در حین عمل، مش در ناحیه آسیب دیده، به عنوان مثال معده یا کشاله ران قرار می گیرد و با بخیه محکم می شود. با گذشت زمان، بافت بدن بیمار به طور طبیعی به داخل منافذ ریز مش رشد می کند و در عین حال دیواره عضلانی را تقویت می کند. این کار از بدتر شدن وضعیت بیمار و عود فتق جلوگیری می کند.

مش جراحی از چه موادی ساخته شده است؟

یکی یکی از رایج ترین مواد مورد استفاده برای ساخت مش جراحی پلی پروپیلن است. شبکه های ساخته شده از پلی پروپیلن را توری پرولین می نامند. شبکه پرولین این یکی از رایج ترین و مقرون به صرفه ترین انواع مش های جراحی است.

پلی پروپیلن یک ماده مصنوعی قوی و بادوام است که به خوبی در برابر عفونت ها مقاومت می کند. این ماده کمترین حساسیت بافتی را ایجاد می کند و به خوبی توسط بدن تحمل می شود. به طور کلی پلی پروپیلن از نظر خواص شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی گزینه مناسبی برای ساخت مش جراحی است.

علاوه بر پلی پروپیلن، از موادی مانند پلی گلیکولیک اسید، پلی کاپرولاکتون، پلی اتیلن، کلاژن و … نیز می توان برای ساخت مش های جراحی استفاده کرد. این مواد بسته به نوع و مقدار مش جراحی، آن را قابل جذب (تا حدی قابل جذب یا کاملاً قابل جذب) می کنند.

تفاوت مش تک لایه و دو لایه چیست؟

توری های پرولین به دلیل استحکام و خواص منحصر به فردشان، اغلب در جراحی های ترمیم فتق استفاده می شوند. ساختار متخلخل این مش ها از نفوذ و رشد سلول ها در بافت میزبان پشتیبانی می کند و در نتیجه به طور موثر فتق را ترمیم می کند.

با این حال، مش های تک لایه پرولین دارای ساختار متخلخل در دو طرف هستند که می تواند منجر به چسبندگی مش به احشاء مجاور شود. این عارضه در برخی از قسمت های بدن می تواند باعث درد، یبوست و سایر مشکلات بعد از جراحی شود. برای حل این مشکل، یک محصول مشبک دوگانه طراحی و تولید شد که می تواند در مناطقی که جلوگیری از چسبیدن به پارچه اهمیت دارد، استفاده شود.

محصول توری دوگانه شرکت آسیا جراح فوراد از طریق دو لایه مجزا، مزایای مش های تک لایه را حفظ کرده و از چسبندگی آن ها (به ویژه به دیواره شکم) جلوگیری می کند. لایه اول این تار دارای ساختار متخلخلی است که به دیواره بافت میزبان می چسبد و آن را تقویت می کند. این لایه با ایجاد بستر مناسب برای رشد سلولی به ترمیم سریع و موثر فتق کمک می کند.

اما لایه دوم از موادی ساخته شده که نچسب بوده و از چسبیدن ناخواسته توری به اندام های داخلی شکم جلوگیری می کند. این لایه علاوه بر نچسب بودن، قابلیت تنفس دارد و امکان تبادل آسان اکسیژن و گازها را فراهم می کند.

چه زمانی جراحی ترمیم فتق ضروری است؟

درک این نکته مهم است که فتق به خودی خود بهبود نمی یابد و هر چه مدت طولانی تر درمان نشود، احتمال ایجاد و ایجاد عوارض خطرناک بیشتر می شود. به عنوان مثال، فتق گاهی اوقات می تواند جریان خون را به بافت های اطراف قطع کند و باعث درد شدید، حالت تهوع، استفراغ، ناتوانی در اجابت مزاج و التهاب شدید روده شود.

بنابراین اگر فتق باعث ایجاد علائم شود یا شما را در معرض خطر عوارض قرار دهد، ممکن است پزشک جراحی ترمیم فتق را تجویز کند. تاخیر در جراحی فتق باعث می شود که فتق به رشد خود ادامه دهد و روند بهبودی را دشوارتر کند.

آیا جراحی ترمیم فتق بی خطر است؟

اگرچه جراحی ترمیم فتق مانند هر جراحی دیگری دارای خطرات و عوارضی است، اما میزان موفقیت این جراحی بسیار بالا بوده و به طور کلی روشی ایمن و موثر است. اکثر افرادی که تحت این روش قرار می گیرند بهبودی کامل پیدا می کنند و می توانند به فعالیت های عادی خود بازگردند.