آیا تا به حال احساس گزگز یا بی حسی در پاهای خود داشته اید؟ هر فرد سالمی می تواند به طور طبیعی گاهی اوقات احساس سوزن سوزن شدن یا بی حسی در پاهای خود کند. گاه به گاه احساس سوزن سوزن شدن در دست و پا در بدن انسان طبیعی است. اما برخی از افراد دچار سوزن سوزن شدن مکرر در این نواحی از بدن می شوند، بنابراین بهتر است هر چه زودتر علت آن را بیابید و درمان کنید.
در چنین مواردی، این عارضه ممکن است نشانه آسیب عصبی باشد که در نتیجه عواملی مانند آسیب های تروماتیک، استرس، عفونت های باکتریایی یا ویروسی، قرار گرفتن در معرض سموم و مواد شیمیایی یا بیماری های سیستمیک مانند دیابت رخ می دهد. این آسیب به اعصاب به عنوان نوروپاتی محیطی شناخته می شود. در این گزارش به بررسی برخی از علل و روش های درمان گزگز پا می پردازیم.
علت گزگز پا چیست؟
سوزن سوزن شدن مکرر دست و پا می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که هر کدام از این دلایل درمان خاص خود را دارد. آسیب های عصبی و نخاعی مانند ام اس، سکته، لیز خوردن و شکستگی دیسک کمر، پارگی نخاع، تنگی کانال نخاعی، تومورهای نخاعی، ویتامین ها و غیره می تواند از علل به خواب رفتن مکرر و گزگز پاها باشد. .
اما سوزن سوزن شدن دست ها و پاها به این عوامل محدود نمی شود و می تواند ناشی از تعدادی بیماری دیگر یا واکنش های طبیعی یا غیر طبیعی بدن باشد. برخی از این عوامل عبارتند از:
دیابت: یکی از دلایل اصلی گزگز و سوزش در کف پا، نوروپاتی دیابتی ناشی از دیابت است. نوروپاتی دیابتی معمولاً در یک قسمت از پا شروع می شود که ممکن است اولین علائم دیابت باشد. با تنظیم نکردن قند خون، جریان خون به اعصاب و بافتهای بدن کاهش مییابد و میتواند باعث گزگز در پاها و سایر عوارض شود.
اضطراب: افراد مضطرب خیلی سریع نفس می کشند. تنفس خیلی سریع یکی از علائم رایج اضطراب است که باعث عدم تعادل در سطوح دی اکسید کربن و اکسیژن می شود و در نتیجه باعث گزگز در پاها می شود. علاوه بر این، ارتباط بین اضطراب و گزگز در پا ممکن است به دلایل روانی باشد. به این ترتیب زمانی که فرد مضطرب است نسبت به احساسات بدن خود هوشیارتر و حساس تر است.
بارداری: سوزش کف پا و درد پا در دوران بارداری یکی از مشکلات شایع در زنان باردار است که زنان باردار اغلب با آن مواجه می شوند. با رشد جنین، رحم به اعصاب پا فشار می آورد و باعث گزگز و ضربان در ساق پا می شود.
کم کاری تیروئید: کم کاری شدید تیروئید و تولید ناکافی هورمون می تواند باعث آسیب عصبی، بی حسی، بی خوابی، سوزن سوزن شدن دست ها و پاها، ریزش مو و خشکی پوست شود.
آیا کم خونی باعث گزگز پا می شود؟
در پاسخ به این سوال که آیا کم خونی باعث گزگز دست و پا می شود یا سوزن سوزن شدن در بدن، باید گفت که اختلالات خونی می تواند باعث کاهش گلبول های قرمز و خواب رفتن دست و پا شود. برای رفع گزگز پاها به دلیل کم خونی باید مقادیر زیادی مواد غذایی حاوی آهن مانند اسفناج، سبزیجات برگ سبز، پسته، جگر و غذاهای خون ساز مصرف کرد تا مشکل کمبود آهن در پاها برطرف شود. همچنین در کنار این غذاها باید جذب ویتامین C و کلسیم را در بدن افزایش داد تا از مشکلات استخوانی جلوگیری شود.
چه ویتامین هایی برای رفع گزگز پا لازم است؟
برای رفع سوزن سوزن شدن دست و پا استفاده از مکمل های ویتامین C، آهن و ویتامین B ضروری است، همچنین افرادی که بیش از حد در دست و پا احساس سوزن سوزن شدن دارند از خوردن غذاهای نشاسته ای مانند پیتزا، پاستا، نان سفید یا سیب زمینی خودداری کنند.
چگونه سوزن سوزن شدن دست و پا را کنترل و درمان کنیم؟
در برخی موارد با رعایت رژیم غذایی و انجام برخی اقدامات می توان عارضه گزگز دست و پا را کنترل و درمان کرد. اما اگر با رعایت رژیم غذایی و رعایت یک سری موارد، دچار گزگز و بی حسی مکرر در دست و پا شدید، حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. برخی از روش های کنترل و درمان گزگز دست و پا که باید زیر نظر پزشک انجام شود عبارتند از:
1- رژیم غذایی خود را تغییر دهید و برای جبران کمبود ویتامین، برای درمان بیماری های خودایمنی و دیابت از مکمل ها استفاده کنید.
2- استفاده از داروهای ضد اضطراب، ضد التهاب، داروهای کنترل قند خون مانند انسولین، داروهای قلبی عروقی، داروهای ترومبولیتیک «به تجویز پزشک».
3- فیزیوتراپی برای درمان بیماری های با منشاء اسکلتی و عصبی
4- کنترل بیماری های خودایمنی مانند لوپوس، روماتیسم مفاصل، سندرم گیلن باره که در آن سیستم ایمنی به خود بدن حمله می کند.
5- تمرینات پویا و حرکات کششی و تمرینات سر خوردن عصب.
6- برای کنترل استرس و اضطراب فعالیت هایی مانند یوگا و مدیتیشن انجام دهید
درمان های خانگی برای سوزن سوزن شدن پا
البته با برخی روش های خانگی می توانید مشکل گزگز پا را کنترل کنید. برخی از این روش ها عبارتند از:
1- استراحت برای کاهش درد در ناحیه آسیب دیده
۲- زمانی که احساس سوزن سوزن شدن می کنید پای خود را بالا بیاورید
3- ماساژ با تحریک خارجی «در سیستم گردش خون جریان خون افزایش می یابد و فشار وارده بر عصب را از بین می برد. زمانی که احساس سوزن سوزن شدن شروع می شود، ماساژ پا بیشترین تاثیر را دارد.
البته باید گفت که هر نوع گزگز در دست و پا به طور مکرر و به مدت طولانی باید پیگیری شود، اما گاهی اوقات احساس گزگز در دست و پا یا هر دو می تواند شدید، مزمن یا اپیزودیک باشد. یا با علائم دیگری مانند درد، خارش همراه با بی حسی و آتروفی عضلانی همراه باشد.