دست مادرش را محکم گرفته و هر دو منتظر نوبت خود هستند. دیده می شود که افراد زیادی روی صندلی های ردیف شده در راهروی منتهی به اتاق دکتر منتظر هستند. آنها از التهاب کبد یا هپاتیت رنج می برند. هپاتیت به عنوان یکی از بیماری های کشنده زندگی مدرن تعریف می شود و متاسفانه هنوز درمان قطعی نشده است. بیماری که هنوز به دلیل علائم مزمن آن جدی گرفته نمی شود و تنها بر اساس توصیه رسانه ها راه حل هایی برای پیشگیری از آن ارائه می شود.
زندگی مدرن باعث افزایش شیوع باکتری ها و بیماری های محیطی می شود و عدم توجه به قوانین بهداشت فردی در محیط های عمومی باعث مراجعه افراد زیادی به بیمارستان ها می شود و هپاتیت یکی از مهم ترین بیماری ها در این محیط ها است. بهداشت می تواند به راحتی ما را درگیر کند و زندگی ما را مختل کند. دکتر متخصص داخلی برای آشنایی بیشتر با هپاتیت، انواع آن، روش های پیشگیری و درمان. با شیرین حاتمی به گفت و گو نشستیم.
هپاتیت دقیقاً چه تعریفی دارد و چرا آن را یک بیماری مهم می دانند و درمان و پیشگیری به موقع مورد تاکید پزشکان است؟
همه ما اهمیت و نقش کبد در زندگی را می دانیم. جایگاه و اهمیت این عضو که فرآیندهای ضروری و حیاتی را در بدن انجام می دهد در حد قلب است و زندگی بدون آن برای انسان غیر ممکن است. اولین تعریف کلی هپاتیت التهاب و تورم سلول های کبدی است. زمانی که فردی به هپاتیت مبتلا می شود، کبد بلافاصله متورم و ملتهب می شود و ممکن است فرد دچار زردی شود.
حتی ممکن است آسیب شدیدتر باشد و کبد از کار بیفتد. همچنین باید توجه داشت که باکتری ها و ویروس ها از طریق مواد شیمیایی به عنوان عامل هپاتیت وارد بدن می شوند.
هپاتیت انواع مختلفی دارد که مهمترین آنها هپاتیت نوع (A)، هپاتیت نوع (B) و هپاتیت نوع (C) است. در حالی که این بیماری از همان روزهای اول تولد نوزاد را تهدید می کند، احتمال ابتلا به این بیماری تا پایان عمر نیز وجود دارد. به این معنی که برای این بیماری نباید محدودیت سنی وجود داشته باشد. همانطور که می دانید بیش از 3 میلیون و 500 هزار نفر در کشور ما به این بیماری مبتلا هستند.
مهم ترین علائمی که می توانید از طریق آنها متوجه ابتلای خود به این بیماری به خصوص هپاتیت B شوید، چیست؟
در روزهای اول ممکن است با علائمی مانند بی اشتهایی، ضعف، خستگی، تهوع، استفراغ و درد مبهم در قسمت فوقانی و راست شکم مواجه شویم، گاهی اوقات بیماران تب نیز دارند، اما بعداً زردی پیشرونده بر همین اساس ایجاد می شود. آن ناحیه ملتحمه (غشای داخلی چشم)، غشاهای مخاطی و پوست تمام قسمت های بدن زرد می شود.
با توجه به اینکه محل زندگی و تکثیر این ویروس کبد انسان است و فرآورده های آن پس از تولید به نقاط مختلف بدن می رود، بدن انسان در برابر این عفونت ویروسی از خود دفاع کرده و آنتی بادی های لازم را در برابر آن تولید می کند.
در بیشتر موارد، بدن عفونت را با دفاع خود پاک می کند و تنها آثاری به عنوان آنتی بادی مثبت شناسایی می شود. 30 تا 40 درصد افراد مبتلا به این بیماری علائم خاصی را نشان نمی دهند. بیشتر علائم حدود یک ماه یا بیشتر پس از ابتلا به ویروس ظاهر می شوند. کمتر از یک درصد افراد مبتلا به این بیماری بسیار شدید و سریع مبتلا می شوند که منجر به نارسایی کبد و مرگ می شود.
چگونه این ویروس در زمان بروز بیماری می تواند اتفاقات خطرناکی در بدن ایجاد کند؟
اگر پس از شش ماه سیستم ایمنی نتواند با بیماری کنار بیاید، بیمار علائم مزمن و البته گاهی اوقات علائم حاد را نشان می دهد. معمولاً افرادی که چندین سال به این بیماری مبتلا بوده اند، دارای مجموعه ای از علائم اضافی هستند. این علائم شامل کهیر، بثورات پوستی، آرتریت، سوزش یا سوزن سوزن شدن در بازوها و پاها (پلی نوروپاتی) است.
بیایید در مورد شایع ترین نوع این بیماری در جهان صحبت کنیم.
طبق آمار، بیماری هپاتیت B امروزه در کشورهای مختلف رایج است.
یکی از خطرناک ترین انواع ویروس ها هپاتیت (B) است، فرد مبتلا به این بیماری ممکن است احساس خستگی، ضعف و بی اشتهایی داشته باشد. فقط 30 درصد از بیماران دچار زردی یا زردی می شوند.
ادرار ممکن است غلیظ تر از حد معمول و مدفوع سبک تر به نظر برسد. در مواردی که ممکن است فرد علائمی نداشته باشد، تنها راه تشخیص بیماری آزمایش خون است. حدود 10 نفر از هر 100 نفر مبتلا به هپاتیت B ویروس را برای چندین سال در خون خود نگه می دارند. این افراد سالم به نظر می رسند و حتی ممکن است از آن اطلاعی نداشته باشند، اما به راحتی می توانند دیگران را آلوده کنند.
از چه راه هایی می توانیم به این بیماری مبتلا شویم؟
تماس با قطره خون آلوده می تواند باعث ابتلای فرد سالم به این بیماری شود، استفاده مشترک از سوزن ها و سرنگ های آلوده، تماس جنسی با شریک آلوده، فرزند متولد شده از مادر آلوده، سوراخ کردن گوش و خالکوبی و ختنه غیربهداشتی (ساخت تزئینی و غیربهداشتی). مهم ترین راه های انتقال این بیماری استفاده متداول از ابزار (و همچنین مواد) آلوده، استفاده مشترک از تیغ ها و مسواک های آلوده و استفاده از ابزارهای دندانپزشکی ناسالم و آلوده است.
راه های محافظت از این بیماری چیست؟
شروع بیماری در سنین پایین، احتمال و احتمال شیوع آن بین افراد را افزایش می دهد. بدین منظور واکسیناسیون تمامی نوزادان در بدو تولد، 1.5 ماهگی و 9 ماهگی در تمامی مراکز بهداشتی درمانی انجام می شود که از شما می خواهم اطلاعات جامعی در این زمینه ارائه دهید.
زنان مبتلا باید از بارداری اجتناب کنند و در صورت بارداری، قبل از زایمان با پزشک خود مشورت کنند تا درمان های پیشگیرانه بیشتری برای جلوگیری از انتقال به نوزاد دریافت کنند. علاوه بر این، این افراد باید از به اشتراک گذاشتن وسایلی که باعث ایجاد خراش روی پوست می شوند، خودداری کنند.
امروزه با واکسیناسیون و تزریق ایمونوگلوبولین می توان از هپاتیت B پیشگیری کرد. واکسن هپاتیت B به صورت عضلانی در سه دوز (صفر، یک ماه بعد از اولین دوز و شش ماه بعد از اولین دوز) تزریق می شود. در بیشتر موارد، این شکل از واکسیناسیون فرد را تا 10 سال در برابر هپاتیت B محافظت می کند. تزریق این واکسن در این مدت در سیستم واکسیناسیون کودکان گنجانده شده است اما این واکسن باید به بزرگسالان نیز تزریق شود.
آیا درمان خاصی برای این بیماری شناخته شده است؟
وقتی به صورت علمی به این موضوع نگاه می کنیم، مشاهده می شود که این داروها به دلیل عدم درمان دارویی برای هپاتیت و بی اثر بودن این داروها در بسیاری از بیماران و یا عوارض نامطلوب این داروها (به ویژه اینترفرون) در میزان بالایی استفاده می شوند. . در درمان هپاتیت بیماران به روش های دیگری متوسل می شوند و از درمان های غیردارویی به عنوان درمان های جایگزین استفاده می شود. اکثر این درمان ها به طور محدود آزمایش شده اند و در بسیاری از موارد استفاده از آنها عمدتاً بر اساس گزارش های خود بیمار یا تحقیقات ناکافی است.
استفاده از ترکیبات گیاهی، مکمل های غذایی و ترکیبات هورمونی از جمله روش های درمانی جایگزین است.
ممکن است در مورد چند روش درمانی گیاهی در این زمینه توضیح دهید؟
امروزه با پیشرفت تکنولوژی های علمی روش های درمانی جدیدی برای درمان این بیماری در حال بررسی است.
از جمله، دانشمندان در حال تحقیق برای یافتن محیط کشت سلولی مناسب برای رشد هپاتیت C هستند تا داروهایی را کشف کنند که از تکثیر ویروس ها جلوگیری می کند. در این میان دو داروی ضد ویروسی به نامهای آدفوویر و لوباکاویر که حاوی پروتئینهای DNA و RNA هستند و ساختار آنها بسیار شبیه به بخشی از ویروس هپاتیت است، در حال بررسی است.
به دلیل این شباهت، دانشمندان فکر می کنند که ویروس هپاتیت به اشتباه از آدفوویر و لوباویر به جای DNA و RNA برای تکثیر استفاده می کند و باعث مرگ ویروس می شود. از سوی دیگر، آدفوویر می تواند جهش های ویروسی را که به سایر داروها مقاوم هستند، از بین ببرد.
علاوه بر این، برخی از دانشمندان در روشهای درمانی این بیماری بر «چند درمانی» تمرکز کردهاند و معتقدند به دلیل جهش مکرر و سریع ویروس هپاتیت و مقاومت سریع آن در برابر داروها، باید از ترکیب چند داروی ضد ویروسی استفاده کرد. باید مانند مواردی که در درمان ایدز استفاده می شود استفاده شود.
در چین از داروهای گیاهی به عنوان درمان اصلی این بیماری استفاده می شود.
گیاه خرشیری بیش از هر داروی گیاهی دیگری در درمان هپاتیت استفاده می شود. این گیاه که اولین بار در روم باستان مورد استفاده قرار گرفت، به کبد کمک می کند تا با اثرات مضر سموم مبارزه کند و بازسازی کبد را تسریع کند و در عین حال تجمع چربی در کبد را کاهش دهد. این اثر احتمالاً به دلیل وجود مقادیر زیادی آنتی اکسیدان و مواد شیمیایی آنتی سمی در گیاه است. این مواد شامل “گلوتاتیون” است که از کبد در برابر آسیب های ناشی از سموم محافظت می کند.
بعلاوه در دانه های خار مریم ماده ای به نام «سیلیمارین» وجود دارد که کبد را تقویت می کند. این گیاه RNA را تقویت می کند و در نتیجه به بازسازی کبد کمک می کند.
گزنه علائمی مانند خستگی، بی اشتهایی و درد کبد را کاهش می دهد، می تواند عملکرد کبد را بهبود بخشد و طول عمر بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن و سیروز را افزایش دهد.
در سال 1986، وزارت بهداشت آلمان اثرات درمانی در درمان آسیب کبدی ناشی از هپاتیت را تایید کرد. بیشتر این گیاه به صورت کپسول و ۲ تا ۳ بار در روز مصرف می شود.ریشه شیرین بیان حاوی مقدار زیادی اسید گلیسیریزیک است که می تواند التهاب کبد را کاهش دهد.کارشناسان معتقدند که این اثر ریشه شیرین بیان به دلیل افزایش طبیعی کبد است. . در تولید اینترفرون در بدن.
دانشمندان چینی از مخلوطی از گیاهان برای درمان هپاتیت استفاده کردند. در میان این داروهای گیاهی ترکیبی، یکی به نام “Binggan Ling” است که از مخلوطی از 10 تا 15 گیاه مختلف چینی برای درمان هپاتیت C استفاده می کند. استفاده از مکملهایی مانند ویتامینها و مواد معدنی میتواند به درمان هپاتیت الکلی با افزایش مواد تخلیهشده به دلیل اختلال عملکرد کبد و همچنین از بین بردن ویروس کمک کند. ویتامین B کمپلکس، ویتامین E، ویتامین C، ویتامین K، کلسیم، روی، کبالت و منگنز از جمله این موارد هستند و اغلب به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند.
باید دانست که داروهای گیاهی ممکن است عوارضی مانند استفراغ، فلج، بیماری های قلبی، آلرژی، سردرد، قرمزی و تورم پوست ایجاد کنند. توسط بسیاری از محققان ارزیابی شده است که استفاده از هورمون ترشح شده از غده تیموس در درمان هپاتیت موثر است. تیموس غده کوچکی است که در قسمت بالایی قفسه سینه قرار دارد که در دوران کودکی بزرگ است اما با افزایش سن کوچک شده و از بین می رود.
ترکیبی از مواد شیمیایی و آنزیم های به دست آمده از غده تیموس گاو به صورت کپسول یا آمپول ساخته شده و در برخی تحقیقات به ویژه در درمان هپاتیت B و C مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج همه این مطالعات یکسان نیست و نمی توان تاثیر درمان مورد نظر را با قطعیت تایید کرد. استفاده از حجامت و خونگیری برای درمان این بیماری روشی است که موافقان و مخالفان زیادی دارد.
منبع: همشهری آنلاین