ایسنا: نشست «آسیب شناسی موسیقی در سال های پس از انقلاب»، ساعت 28. فروردین ماه با حضور رضا مهدوی (آهنگساز و پژوهشگر موسیقی) و دکتر مسعود کوثری (استاد دانشگاه تهران) به همت سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد.
مسعود کوثری در ابتدای این نشست به بیان وضعیت موسیقی در سال 57، موسیقی کاباره، موسیقی بازاری، موسیقی ملی و پاپ پرداخت و اذعان داشت: در سال‌های اخیر شاهد سقوط موسیقی سمفونیک بوده‌ایم.
وی ادامه داد: بازار اقتصادی و سیاست های هنری دولت های بعد از انقلاب اسلامی چندان رونق ندارد و در این زمینه مقصر بوده است. در مدیریت موسیقی ایران نتوانستیم اقتصاد موسیقی را مدیریت کنیم و به دلیل همین اقتصاد کوچک، بسیاری از استعدادها فرصت ظهور پیدا نمی کنند. در موسیقی هم فامیل گرایی و مهاجرت پنهان زیادی داریم، به همین دلیل گاهی برخی از هنرمندان ما مجبور به پذیرش مهاجرت و ترک وطن می شوند.
صدا و سیما میلیون ها پول به خواننده هایی می دهد که حتی به خود زحمت خواندن نمی دهند
رضا مهدوی در ابتدای سخنان خود با اشاره به عملیات «وده صادق» در روزهای اخیر اظهار داشت: نوازنده باید در این واکنش مهم نظام کار خود را به نمایش بگذارد; چرا هنرمند ما الان سکوت کرده؟ اگر هنرمندان مانند ارتش پاسخ صریح ندهند، قافیه را از دست داده اند. منظورم واکنشی مثل کارهای فرهنگی شهید آوینی است که کارستان انجام داد.
وی ادامه داد: امروز صدا و سیمای ما میلیون ها پول به قاریانی می دهد که حوصله خواندن و بازی را هم ندارند. اگر شهید آوینی زنده بود این وضعیت را نمی دیدید. او در واقع یک موسیقی شناس بود.
این هنرمند در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: دهه 60 پرباری برای موسیقی بعد از انقلاب اسلامی داشتیم. ارقام آمدند و با وجود محدودیت ها سخت کار کردند. هر چند برخی محدودیت ها را انعکاس ندادند و رفتند و برخی از خودی ها که بدتر از خارجی ها هستند با آنها ظلم کردند. آقای استاد میرزاده یک نابغه موسیقی بود. او بیش از 70 درصد موسیقی جنگ و انقلاب را تنظیم کرد، اما هرگز نامش نیامد و دستمزدی به او نرسید، اما هرگز تجلیل نشد. اسفندیار قره باغی قرار بود قبل از انقلاب در ایتالیا اپرا بخواند اما چون انقلابی بود ماند و جز سرودهای انقلابی نخواند اما هرگز در جشنواره فجر از او تقدیر نشد. این بی تفاوتی ها باعث شد بعد از دهه 70 راه را گم کنیم.
مهدوی تاکید کرد: نوازندگان قبل از انقلاب اسلامی وفادارترین نوازندگان بعد از انقلاب اسلامی بودند اما بی تفاوتی دیدند. بعد از اینکه دولت ساخته شد، ما به موسیقی وابسته شدیم که مردمش با ابروهای بالا انداختن و پاره کردن شلوارشان درآمد میلیاردی داشتند.
این پژوهشگر با اشاره به کم کاری امروز متولیان موسیقی، تصریح کرد: گروه تنبور که با اذن امام (ره) آهنگ «مردان خدا» را اجرا کردند، اکنون به صورت زنده از تلویزیون کجا هستند؟ چه اتفاقی برای این گروه افتاد؟
ما نسل جوان را از دست دادیم.
بخشی دیگر از این نشست به عوامل حذفی برخی از انواع موسیقی از جمله موسیقی گل اختصاص داشت که مسعود کوثری در این خصوص توضیح داد: یکی یکی از دلایل آن این است که مرکز حفظ و اشاعه با جنبه ای عجیب و غریب و موزه گونه ایجاد شده و این روحیه در مردم وجود داشته است. نکته دوم اینکه در سبک تدریس مرکز حفظ و نشر نوعی شخصیت خانقاهی وجود داشت و روحیه برادری در این افراد دیده می شد که در نهایت بسیاری مانند زنده لطفی نتوانستند از عهده آن برآیند و مرکز را ترک کردند. . نکته سوم اینکه تعریف روشنی از سنت وجود نداشت. سنت خود با مدرنیته در ارتباط است. تعریف درستی از موسیقی سنتی وجود نداشت و مردم در مرکز حفظ و اشاعه نتوانستند رونق بگیرند.
این استاد دانشگاه درباره وضعیت فعلی موسیقی پاپ نیز گفت: موسیقی در دنیا وارد مراحل جدیدی شده است که بسیار متفاوت از گذشته است. ما تا سال 57 از نوازندگان بهره بردیم، اما نتوانستیم از آنها استفاده کنیم. ما نسل جوان را از دست دادیم. آمدیم، موسیقی ساختیم و میانسالان را جذب کردیم. نسل جوان گم شد و ذائقه آنها تغییر کرد. در حوزه موسیقی مدیران شایسته ای داشتیم که شیوه مدیریتی آنها را ناکارآمد می کرد. محدودیت های اعمال شده برای آنها اجازه کار کامل را به آنها نمی داد.
به یاد داشته باشید که «پول» هنر تولید نمی کند.
رضا مهدوی نیز در این زمینه مثالی زد و گفت: آقای سراج در دهه 60 کاری با حوزه هنری تولید کرد که مدت زمان آن 15 دقیقه بود و سال ها به طور مستمر از رسانه ملی پخش می شد، اما رسانه ها دیگر آن را ندارند. آن را منتقل کند. آیا دست درگیر است یا نمی دانند؟ شاید به اشتباه فکر می کنند زمان گذشته است! اگر چنین افکاری دارید پس باید مطالعه مولانا را رها کنید. سنت یعنی اصول! در این حوزه هنری زمانی که هیئت مدیره آن را اداره می کرد کارهای خوبی از آب درآمد اما از زمانی که به یک سازمان اداری تبدیل شد سازوکار آن تغییر کرد. به یاد داشته باشید که «پول» هنر تولید نمی کند.
مهدوی تصریح کرد: به دنبال دانلود غیرقانونی هستیم; ما هم دعا می کنیم!
مدیران ما برده ستاره ها شده اند!
وی در بخشی دیگر از سخنان خود درباره مدیریت فعلی موسیقی گفت: مدیران ما برده ستاره ها شده اند. در ایام نوروز ستارگان سینما با میلیون ها پول دعوت می شوند، اما در این برهه تاریخی و پس از عملیات مهم «عوده صادق» که بیانگر اقتدار نظامیان و مهندسین ایرانی است، «باز هاوایی وطنم آرزوست» را پخش نمی کنند! “!
مهدوی معتقد است: برنامه های تخصصی را تعطیل کرده ایم، اما جشنواره هایی را جشن می گیریم که رسما «نمایش» است. الان فقط شرکت ها و مؤسسات موسیقی می آیند و می گویند که خواننده روی صحنه چه بخواند و بپوشد. کنسرت های آنها نیز فروخته شده است. چون در جاده ها برای خواننده هایشان بیلبورد می گذارند اما هیچکس این کار را با موسیقی دستگاهی انجام نمی دهد. متأسفانه کارگردانی موسیقی در ایران «پول» را بازتاب آنلاین کرد.
مسعود کوثری نیز در بخشی دیگر از این نشست درباره رابطه موسیقی روز با انقلاب اسلامی گفت: بهتر است از رابطه موسیقی با فرهنگ ایرانی صحبت کنیم تا نسبت موسیقی و انقلاب. ما تصوری از رابطه موسیقی و فرهنگ نداریم. بهتر است این را بررسی کنید.
نسبت به ایرج «بی ادب» بود
رضا مهدوی نیز در این خصوص گفت: ما با برخی از هنرمندان خود مهربانی نکردیم. مثلا با ایرج کمتر مهربانی می شد. اگر سال ها منزوی نبود زودتر وارد عرصه می شد، سوم راهنمایی نمی شد کلاس اول. مدیریت یکپارچه راه حل ما است. آنقدر وقت گذاشتند و سند موسیقی نوشتند که حالا عده ای می گویند اجرا نمی کنیم. برخی از پیشکسوتان موسیقی می گویند چرا درباره سند با ما مشورت نشد؟ پس چرا مشورت نکردند؟
مسعود کوثری درباره سند موسیقایی نیز گفت: سند نویسی فایده ای ندارد. ما صدها سند و توصیه تهیه کردیم و هرگز به جایی نرسیدیم. اول از همه باید به صداهای مختلف در ایران گوش داد و آنها را در نظر گرفت.