مورخ 7 دی ماه 1402 است که توسط اداره کل مقررات بانکی، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ابلاغ شده است.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران آیین نامه انسداد موجودی حساب های بانکی صادرکننده چک های نقدی و همچنین نحوه آزادسازی وجوه بلوکه شده را ابلاغ کرد.
این بخشنامه از سوی مدیریت کل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی معاونت مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اجرای دستورات، نظرات و دستورات اجرایی واصله از مراجع قضایی ذیربط صادر شده است. و مراجع ثبتی با نامه شماره 02/321463 از 7 دی 1402
متن بخشنامه:
بخشنامه ضوابط انسداد موجودی های بانکی صادرکننده چک های نقدی و نحوه آزادسازی وجوه بلوکه شده در اجرای دستورات، نظرات و اجرای احکام واصله از مراجع قضایی و ثبتی ذیربط.
سلام
با احترام، دفتر بخشنامه شماره 02/62078 مورخ 30 اسفند 1402 این سوال را مطرح می کند که چگونه می توان کسری مبلغ چک را توسط صادرکننده چک برگشتی تامین کرد؟ با بررسی های انجام شده و مکاتبات واصله، در حال حاضر در مرحله اجرای تعهدات قانونی در خصوص مسدود شدن موجودی حساب های بانکی صادرکننده چک های نقدی و نحوه آزادسازی وجوه بلوکه شده در اجرای دستورات هستیم. نظرات/ مدیران صادره از مراجع قضایی ذیربط – و مراجع ثبتی یک رویه اخذ شده است، در شبکه بانکی کشور وجود ندارد. بر این اساس و برای معرفی رویکردی یکسان در این حوزه، لازم است الزامات و فرآیندهای اجرایی به شرح زیر اجرا شود:
1- در صورت مسدود شدن مبلغ حساب بانکی صادرکننده چک نقدی از طریق سامانه چک و متعاقبا وصول دستور/حکم/اجرای مراجع قضایی یا ثبتی ذیربط مبنی بر آزادسازی وجوه بلوکه شده در رابطه. به چک خاصی، اثر بد رفع نشد و پرداخت آن. ذینفع ( دارنده نهایی چک بانکی در مؤسسه اعتباری غیربانکی ) باید مبلغ مسدود شده را بدون دخالت سامانه چک رفع انسداد کند و طبق مفاد دستور / رأی / مجری به حساب بانکی به ذینفع واریز کند. توسط این مقامات ایجاد شده است. . متعاقباً به درخواست صادرکننده چک به بانکی که دارای حساب جاری است، در حدود موارد مندرج در ماده (5) تبصره (3) قانون صدور چک مکرر، اثر سوء. باید از چک برگشتی حذف شود.
2- چنانچه در دستور/حکم/اجرای مراجع قضایی و ثبتی مبنی بر رفع بلوک وجود بلوک نسبت به چک خاصی رفع نشده باشد، ذینفع مشخص نشده باشد یا شخص باشد. غیر از نهایی دارنده چک. بر اساس موازین قانونی مربوط از جمله قانون اجرای احکام مدنی، بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی با هماهنگی حوزه قضایی ذی ربط به این مراجع اعلام می کند که «موجودی حساب…» در اجرای ماده (( 5) بند (ب) قانون صدور چک و برای تامین حقوق ذینفع، چک شماره …. مسدود شده است.
3- در صورت تقدم انسداد حساب از طریق سامانه ماهچک بر دستور/حکم/مجری واصله از مرجع ذیصلاح، با توجه به زمان وصول دستور/حکم/مجری توسط بانک با غیر. بانک اگر موسسه اعتباری به سیستم های مربوطه اطلاع دهد که حساب مسدود شده است، باید تا آن زمان این کار انجام شود. بانک باید با هماهنگی حوزه قانونی مربوطه با مراجع ذیربط به عنوان مؤسسه اعتباری غیربانکی اعلام شود.
4- با توجه به بندهای دو و سه، در صورت اصرار و اصرار مقام قضایی بر اجرای دستور/حکم/مدیرعامل بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی، باید مستقیماً و بدون دخالت سامانه ماهچک اقدام کند. در اجرا دستور/حکم/اجرا. هماهنگی حوزه حقوقی مربوطه باید به اطلاع مراجع ذیربط برسد.
5- در صورت آزاد شدن وجه مسدود شده در حساب های بانکی به شرح بندهای فوق به استثنای پرداخت کل مبلغ چک به ذینفع به شرح بند اول مبلغ واریز شده از این حساب. در سامانه ماهچک همچنان مسدود خواهد بود. اما در زمان رفع اثر بد چک برگشتی، پس از تماس با سرویس بازگشایی قفل توسط ماهچک، اپراتور بانک خطای شماره 14 را با عنوان «مشخصات کلیدی به صورت آفلاین اعمال شد» ارسال می کند. در این صورت سامانه ماهچک با این فرض که حساب بر اساس دستور/حکم/مجری دریافتی از مرجع قضایی یا ثبتی رفع انسداد و مبالغ مسدود شده در سایر حساب‌های صادرکننده جک رفع انسداد می‌شود، به روند برنامه‌ریزی شده ادامه می‌دهد.
لازم به ذکر است اجرای الزامات فوق و سایر مقررات مقرر در بخشنامه شماره 02/62078 مورخ 30 اسفند 1402 باید به نحوی انجام شود که منافع ذی نفعانی که نظام اعتباری به نفع آنهاست تامین شود. قبلاً مبلغ موجود در حساب جاری را مسدود کرده بود تا آن را نگه دارد، علاوه بر این، مؤسسه اعتباری باید بلافاصله بدون دخالت سیستم چک، مبلغ مسدود شده توسط سیستم چک را آزاد کند و در عین حال کل مبلغ چک را برای یک فقره مسدود کند. سال و سپس اثر بد چک را از بین ببرید.
با عنایت به مراتب فوق، خواهشمند است دستور فرمایند موارد فوق را در اسرع وقت و بر اساس مفاد بخشنامه شماره 96/169153 مورخ 1396/05/16 در سامانه های اطلاعاتی و عملیاتی مربوطه این موسسه اعتباری اعمال نمایند. واحدهای مربوطه این بانک ابلاغ شده است و باید بر اجرای آن نظارت دقیقی صورت گیرد. ضمناً در صورت داشتن هرگونه سوال و یا شبهه در خصوص مفاد این بخشنامه، مقتضی است با واحد اطلاعات بانکی بانک مرکزی و اداره تدوین و تدوین مقررات نظام پرداخت این بانک تماس حاصل فرمایید.