حقوق کارگران روز شنبه دو برابر شد

میانگین دستمزد خانواده های کارگری حدود 17 میلیون و 600 هزار تومان است و فاصله زیادی بین هزینه زندگی و دستمزد وجود دارد. این شکاف بیش از 63 درصد است. حقوق کارمندان در سال گذشته تغییر بزرگی را تجربه کرد. از حقوق کارگران مالیات گرفته شد. دستمزد کارگران کفاف هزینه فعلی زندگی را نمی دهد. حقوق کارمندان به میزان قابل توجهی از نرخ تورم انحراف دارد. حقوق کارگران در سال 1402 اعلام شد.

قدرت خرید خانوارهای ایرانی به دلیل تورم مزمن کاهش یافته و به همین دلیل موضوع حداقل دستمزد در ایران به چالشی جدی در سال های اخیر تبدیل شده است. از این رو مرکز پژوهش های مجلس تغییراتی را در ساختار چانه زنی دسته جمعی پیشنهاد داده است.

اگرچه تعیین حداقل دستمزد یکی از موضوعات مهم برای بسیاری از شهروندان ایرانی است، اما در سال‌های اخیر تحریم‌های اقتصادی از یک سو و تورم از سوی دیگر بر کسب‌وکار کارفرمایان ایرانی نیز تأثیر گذاشته و تلاش می‌کنند حداقل حقوق را در به گونه ای که بهای تمام شده کالا و خدمات ارائه شده از حد خود فراتر نرود.

چالش تعیین دستمزد برای هر دو بخش فوق، یعنی کارمندان و کارفرمایان، موجب شده است که روش تعیین دستمزد سالانه کارکنان مورد انتقاد پژوهش‌های مجلس قرار گیرد. با توجه به آسیب شناسی تعیین حداقل دستمزد در ایران، این مرکز اعلام کرده است که علیرغم تلاش برای تعیین دستمزد بر اساس دو معیار تورم و هزینه معیشت در ساختار تعرفه ای برای حمایت از نیروی کار، این هدف محقق نمی شود.

طبق تعریف سازمان بین المللی کار در سال 2017، حداقل دستمزد عبارت است از میزان حداقل حق الزحمه خدمات کارگری که بر اساس توافق یا نظر طرفین در مدت قرارداد تعیین شده توسط کارفرما پرداخت می شود. امکان تغییر پرداخت از سطح تعیین شده وجود ندارد. به عنوان یک قاعده، نیازهای کارکنان، سطح عمومی دستمزد. خرج زندگی؛ مزایای تامین اجتماعی؛ هنگام تعیین حداقل دستمزد، استانداردهای زندگی نسبی سایر گروه های اجتماعی، عوامل اقتصادی، سطح بهره وری و سطح اشتغال در نظر گرفته می شود.

روش‌های تعیین حداقل دستمزد شامل مشورت با هیئت کارشناسی توسط دولت مرکزی بر اساس فرمول و از طریق مذاکره است. دقیقاً همان مشکلی که مرکز پژوهش های مجلس به آن پرداخت.

این مرکز پیشنهاد کرده است که تغییراتی در ساختار مذاکرات دستمزد و سایر روش‌های تعیین دستمزد به‌ویژه استفاده از متخصصان و کارشناسان به عنوان واحد مشورتی شورای عالی کار یا ایجاد فرمول تعیین دستمزد در دستور کار قرار گیرد. به عنوان تعیین دستمزد منطقه ای که در کشورهای دیگر وجود دارد استفاده می شود. اجرا شده است و در کشورهای دیگر قابل استفاده است.

در سال 1402 تعداد حقوق کارگران برای دومین بار تغییر کرد

نمایندگان کارمند در شورای عالی کار خواستار تعدیل دستمزد بر اساس نرخ تورم و هزینه زندگی بر اساس ماده 41 قانون کار هستند و این درخواست را به شورای عالی کار ارائه کرده اند.

کارگران خواستار تشکیل جلسه شورای عالی کار با دستور کار اصلاح دستمزد و تشکیل جلسه آتی این شورا در آینده شده اند. شهریور، به این موضوع اختصاص خواهد یافت. مبنای این درخواست افزایش هزینه های زندگی اعم از هزینه اقامت و غذا بود.

تصمیم 1402 دستمزد که در مارس گذشته توسط شرکای اجتماعی اتخاذ شد، خاطرنشان کرد که اگر دولت حقوق کارمندان خود را افزایش دهد، دستمزد کارگران نیز به همین ترتیب افزایش خواهد یافت. با این حال، بر خلاف این حکم، حقوق کارکنان تغییر نکرده است، بلکه با حمایت های اجتماعی و مشوق های مالی حمایت می شود. اگرچه این تبصره نقض نشد، اما نمایندگان کارگری درخواست تشکیل جلسه شورای عالی کار برای بررسی دستمزدها را بر اساس ماده 41 قانون کار که بر تعیین دستمزد بر اساس هزینه زندگی تاکید دارد، ارائه کردند. دبیرخانه نرخ تورم این شورا.

افزایش شکاف دستمزد و معیشت کارگران

اقدامات دولت سیزدهم تب تورم را شکست و رشد آن را نسبت به دوره های قبل شتاب بخشید. با توجه به افزایش قیمت مواد غذایی تحت تاثیر لغو ارز ترجیحی، افزایش تنش بین روسیه و اوکراین در رابطه با موضوع کریدور انتقال غلات و مشکلات تحریم واردات کالاهای اساسی و منابع مالی برای آنها. گروه غذایی با یک رشد قیمتی بیشتر از گروه غیرخوراکی در شاخص تورم قرار دارد.

این مشکل به طور مستقیم هزینه های زندگی خانواده های کارگر را افزایش داده است. زیرا بخش زیادی از درآمد خود را صرف تهیه کالاهای اساسی و مواد غذایی می کنند و مابقی را باید صرف مسکن کنند که از قضا به دلیل اختلال در بازار اجاره، رشد نجومی داشته است.

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، شاخص تورم مصرف کننده در مردادماه 2.4 درصد افزایش یافت و شاخص گروه مواد غذایی به 2.6 درصد افزایش یافت. این نرخ رشد نسبت به تورم 1.2 درصدی مواد غذایی در تیرماه حاکی از شتاب قابل توجه تورم در این گروه و فشار مضاعف بر معیشت کارگران است.

چندی پیش صولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی درباره افزایش دستمزد کارگران در صورت افزایش حقوق کارکنان کشوری گفت: در صورت افزایش مجدد حقوق کارمندان برگزار می کنیم. جلسه بررسی دستمزد کارگران؛ اما عدد و رقم تعیین شده به عنوان دستمزد برای حداقل دستمزدها اعمال می شود و کارگران می توانند از قدرت چانه زنی خود استفاده کرده و دستمزد بیشتری دریافت کنند.

اگرچه این توصیه وزیر کار در یک اقتصاد سازمان یافته و رقابتی صحیح است. اما در اقتصاد ایران، اگر کارفرما به دلیل شرایط خاص که حضور دولت را در همه جوانب توجیه می‌کند، نتواند در فضای رقابتی مذاکره کند، طبعاً به دلیل وجود شرایط خاص، مهلتی برای مذاکره درباره دستمزد و حقوق تعیین نمی‌کند. فقدان امنیت شغلی کارکنان عملاً در هر مذاکره ای به ضرر آنها خواهد بود.

در این شرایط قانون کار و مجوزهای صادر شده بر اساس این قانون تنها ابزاری است که می تواند از بروز چالش جلوگیری کند و بر همین اساس محمدرضا تاجیک، عضو کارگری شورای عالی کار درباره بازنگری در قانون کار می گوید. دستمزد از طریق مذاکره بین کارمندان و کارفرمایان: کارشناسان همیشه در همه کارگاه ها قدرت چانه زنی داشتند. اما زمانی می توان به مذاکرات خوبی دست یافت که امنیت شغلی داشته باشیم. با این حال، به دلیل عدم تطابق بین عرضه و تقاضا در بازار کار و تعداد بالای بیکاران، کارگران عملاً قدرت چانه زنی ندارند.

تاجیک با تاکید بر اینکه معیار ما برای دستمزد کارگران ماده 41 قانون کار است، می افزاید: بر اساس این ماده تورم و هزینه معیشت ملاک اصلی تعیین دستمزد کارگران است و برای افزایش دستمزد کارگران دو محدودیتی نداریم. تا سه بار در سال؛ لذا انتظار می رود شرکای اجتماعی به صورت یکجانبه اظهار نظر نکنند و تصمیم مربوطه را در شورای عالی کار و بر اساس قانون کار اتخاذ کنند.

وی همچنین یادآور می شود که در صورت ادامه روند دستمزدها، این نگرانی وجود دارد که کارفرمایان در آینده نزدیک با کمبود نیروی کار مواجه شوند./همشهری