در جلسه کمیته تدابیر ویژه دارویی استان سیستان و بلوچستان که در دوشنبه هفته جاری برگزار شد، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان اعلام کرد که طرح عرضه شیرخشک با کد ملی بازار اجاره کارت ملی کودکان به دلیل سودجوئی از طرف بعضی از افراد با جمع‌آوری کارت‌های ملی نوزادانی که نیاز به شیر خشک ندارند، در برابر بود.
همشهری آنلاین نوشت: سهمیه شیرخشک برای هر کد ملی کودکان ایرانی 10 تا 12 دوز در ماه است، اما به راحتی نمی توان این سهمیه را پیدا کرد و همین امر باعث سرگردانی خانواده ها در داروخانه ها شده است.
از خیابان آزادی تا توحید به حدود 15 تا 20 داروخانه سر زدم تا اینکه توانستم پنج قوطی شیرخشک آپتامیل برای فرزند یک ساله ام پیدا کنم. خانم کریمی می‌گوید که مدت‌هاست کمبود شیرخشک برای آنها مشکلات عجیبی ایجاد کرده است. او در توضیح بیشتر به همشهری آنلاین می‌گوید: «تقریباً هر داروخانه‌ای که می‌روم یا شیرخشک ندارند یا شیرخشک نمی‌دهند.» از ترس اینکه تا چند روز دیگر نتوانم شیرخشک بگیرم. تقریباً بازدید را متوقف کردند روزی که آنها اعلام کردند که شیر خشک توزیع می شود، بسیاری از داروخانه ها در نهایت 5 قوطی شیر خشک آپتامیل را پیدا کردند که بیش از یک سال قدمت داشت. البته مشکلات حوزه شیرخشک نه تنها دامن گیر خانواده ها شده است، بلکه عدم تمایل داروسازان به عرضه این محصول نیز چالش های این حوزه را تشدید کرده است.
چرا داروخانه ها شیر خشک را دوست ندارند؟
تقریبا از وسط مهر سازمان غذا و دارو برای نظارت بر توزیع این فرآورده و جلوگیری از قاچاق آن، داروخانه ها را ملزم به فروش شیرخشک با کد ملی کودکان و ثبت آن در سامانه تی تک کرد که این امر موجب نارضایتی برخی از داروخانه داران شد. . آنها به دلایل مختلف تمایلی به دریافت سهمیه شیر خشک نداشتند و همچنان مشتریان خود را دست خالی به درهای خروجی سوق می دهند.
مدیر یکی از داروخانه های شمال تهران می گوید: مدتی است که موظف به ثبت کد ملی کودکان شده ایم. بنابراین در صورت خرابی سیستم نمی توانیم خواسته های مشتریان را برآورده کنیم و باید منتظر بمانند تا سیستم وصل شود. برخی از مشتریان اصرار دارند که شیرخشک خود را با خود ببرند و عکس شناسنامه فرزندشان را ضمیمه کنند، اما در این مورد هم نمی‌توانیم بپرسیم که قبلاً چه سهمیه‌ای گرفته‌اند، زیرا سهمیه آنها بین 10 تا 12 قوطی در ماه محدود شده است و ما نیستیم. مجاز به گرفتن بیشتر از آن است. بیایید از این شماره به آنها بفروشیم.
وی درباره کاهش عرضه این محصول و عدم تمایل داروسازان به فروش آن نیز می گوید: شیرخشک فقط مشکل ساز است. سود شما بسیار کم است، حدود 4 تا 7 درصد. یعنی اگر قیمت شیرخشک 70000 تومان باشد حداکثر سودی که می گیریم 7000 تومان است و حجم کار ثبت نام و نگهداری ارزش ندارد. ثبت شیرخشک در سامانه TTech زمان زیادی می برد و گاهی اوقات سایت از کار می افتد و باعث سردرگمی افراد می شود. آنها حجیم هستند و فضای زیادی را در داروخانه اشغال می کنند. به همین دلیل داروسازان ترجیح می دهند برای این محصول سهمیه ای نداشته باشند.
این فعال حوزه دارو همچنین درباره اینکه آیا کمبودها در این حوزه برطرف شده است، می گوید: توزیع شیرخشک همچنان کم است، هر سفارش حدود 10 روز است، یک یا دو کارتن (12 تا 24 قوطی) از سهمیه، که نیز به سرعت تمام می شود. به همین دلیل مردم دست خالی برمی گردند و کمبودها برطرف نمی شود. برخی از شیرخشک ها کمیاب شده اند. از جمله ببلاک ای‌آر، گیگوز، اس‌ام‌ای. سایر شیرخشک‌ها مثل ببلاک یک، دو، سه، یا نان و آپتامیل‌های مختلف هم کلا کم هستند و توزیع‌شان قطره‌چکانی است.
وی تاکید می کند: ما در حفظ سهمیه شیرخشک کاملا آزاد هستیم و نمی توانیم آن را حفظ کنیم. اما مشتریان دائمی داریم که نیاز به شیر خشک دارند، پس باید سفارش بدهیم. اما این یک دردسر بزرگ است و به همین دلیل است که بسیاری از داروخانه ها دیگر شیرخشک نمی خرند زیرا ثبت نام در سیستم تی‌تک الزامی است.
بازار کارت ملی کودکان شیرخشک
مشکل دیگری هم وجود دارد: طرح عرضه شیرخشک با کد ملی به بازار ملی اجاره کارت کودکان دامن زده است چرا که روز دوشنبه هفته جاری معاون پزشکی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در نشست تخصصی اقدام دارویی اعلام کرد. کمیته استان سیستان و بلوچستان: کسانی که نیازی به شیر خشک ندارند برای سودجویی تلاش می کنند.
البته در همین جلسه مدیرکل تعزیرات حکومتی استان سیستان و بلوچستان از مجازات خانواده هایی که شماره ملی نوزاد خود را به این افراد ارائه می کنند، خبر داد و تاکید کرد: به راحتی می توان ثابت کرد که داده ها و شماره ملی نوزاد منتقل می شود به دیگران منتقل می شود. و از کاهش سهمیه شیرخشک منجر به تعقیب کیفری خانواده مقصر تحت عنوان تخلف از فروش کالای قاچاق می شود.
15 درصد شیرخشک قاچاق است
پیگیری ها نشان می دهد که سازمان غذا و دارو احتمالاً در میانه راه است آذر این کار باعث رفع اشکالات سیستم تی‌تک و مشکلات ثبت برای تسهیل توزیع و تحویل شیرخشک می شود. شایعات حاکی از آن است که اواسط آذر با افزایش واردات و حجم تولیدات داخلی، کمبود شیرخشک در کشور جبران می شود.
البته چند روز پیش سجاد اسماعیلی مشاور رئیس سازمان غذا و دارو از فعالیت تولیدکنندگان شیرخشک داخلی برای تامین نیاز کشور خبر داد و گفت: این شرکت ها در سه شیفت تولید می کنند.
وی با بیان اینکه از این پس هر کد ملی هر ماه ده قوطی شیرخشک دریافت می کند، تصریح کرد: پیش بینی ما این است که حدود 600 هزار تا یک میلیون قوطی شیرخشک یا حدود 15 درصد از بازگرداندن قاچاق انجام شود. اما ثبت کد ملی شیرخشک در داروخانه‌ها با هدف رصد میزان نیاز هر منطقه و جلوگیری از قاچاق معکوس در حال انجام است.
اسماعیلی در پاسخ به این سوال که چه زمانی کمبودها برطرف می شود، به طور طبیعی پاسخ داد: در حال حاضر روزانه به طور متوسط 250 هزار قوطی شیرخشک توزیع می شود. این میزان شیرخشک نسبت به سال قبل 15 درصد افزایش داشته است.