پسر دوم شاهزاده اردن و ملکه رانیا جانشین پدرش شد.
سفر پادشاه اردن در روز دوشنبه به مصر به منظور شرکت در نشست سه‌جانبه با رئیس جمهوری مصر و رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین برای اولین بار در تاریخ این کشور رخ داد و یک شاهزاده ۱۸ ساله برای نخستین بار به عنوان جانشین پدرش منصوب شد.
شبکه سعودی العربیه اعلام کرد که این لحظه تاریخی که شاهزاده هاشم، فرزند عبدالله دوم پادشاه اردن، به عنوان جانشین پادشاه به این موقعیت رسید.
گزارش‌ها و تصاویر از شاهزاده هاشم در حالی که در حضور کابینه به عنوان جانشین پادشاه سوگند می‌خورد، پس از بازگشت از سفر به مصر، توجه عمومی اردنی‌ها را به شدت به خود جلب کرده و مردم را به فکر معرفی این شاهزاده جوان به عنوان جانشین پادشاه و روند قانونی انتخاب او برای این مقام مهم فراخوانده است.
شاهزاده هاشم کیست؟
شاهزاده هاشم در 30 ژانویه 2005 به دنیا آمد. او دومین پسر عبدالله دوم و ملکه رانیا است.
شاهزاده هاشم چند ماه پیش پس از پایان دبیرستان از مدرسه آکادمی کینگز در مدابه فارغ التحصیل شد.
مکانیسم تعیین جانشین سلطنتی
“نوفان العجارمه”، حقوقدان حاکمیت قانون اساسی و وزیر سابق اردن، در تصریحاتی به شبکه العربیه اظهار داشت: ماده ۲۸/ط اصول اساسی اردن، به وضوح اعلام می‌کند که در صورتی که پادشاه تصمیم به ترک کشور داشته باشد، پیش از ترک کشور، با تعیین جانشین توسط پادشاه یا هیئتی از جانشینان، اطمینان حاصل می‌شود که در دوران غیبت، اختیارات مشخصی به عهده او قرار می‌گیرد.
وی افزود: این ماده به طور خاص تعیین می‌کند که نماینده یا هیئت نمایندگان پادشاه مکلفند به شرایطی که در دستور مربوطه تعیین شده است، پایبندی کنند. همچنین، در صورتی که غیبت پادشاه بیش از چهار ماه به طول انجامد، مجلس الأمة (پارلمان) موظف است موضوع را مورد بررسی قرار دهد.
علاوه بر این، “نوفان العجارمه” بیان کرد: پادشاه اردن می‌تواند بدون نیاز به زمان معین برای غیبت خود، جانشین خود را انتخاب کند.
به گفته این کارشناس، اصل 29 قانون اساسی اردن، جانشین پادشاه را موظف می کند که در مقابل کابینه برای حفظ قانون اساسی و وفاداری به کشور و ملت سوگند یاد کند.
طبق بند «ل» همین ماده «سن جانشین یا نماینده پادشاه یا عضو هیئت جانشینی نباید کمتر از 30 سال قمری باشد، در صورتی که جانشین یکی از افراد ذکور باشد. بستگان…” پادشاه زمانی که او 18 سال دارد می تواند در چنین موقعیتی سوگند یاد کند.” به عبارت دیگر; پادشاه حق انتخاب جانشینی خارج از خاندان حاکم را دارد مشروط بر اینکه 30 سال قمری داشته باشد. اما اگر این شخص از خاندان سلطنتی باشد فقط شرط 18 سال کفایت می کند. مشکل شاهزاده هاشم
جانشین چه اختیاراتی دارد؟
“نوفان العجارمه” درباره این مسئله اظهار داشت: در متن قانون اساسی، تخصیص اختیارات جانشین پادشاه در دوران غیبت از کشور به صورت محدد آمده نشده است، و این وظیفه تعیین اختیارات جانشین در متن ماده ۲۸/ط به عهده خود پادشاه قرار گرفته است، که این ماده بیان می‌کند: “جانشین و یا هیئت جانشین ملزمند همه شرایط مورد نظری را که در دستور پادشاه درج شده است را در نظر داشته باشند.”
این به این معناست که در زمانی که پادشاه اردن در خارج از کشور حضور دارد، او اختیار دارد جانشین خود را از برخی از اختیارات قانونی معاف کند.
با توجه به توضیحات العجارمه و با استناد به فرمان‌های پادشاه در دوران‌های گذشته، می‌توان این نکته را بیان کرد که پادشاه به جانشین خود اجازه می‌دهد تا از تمامی اختیارات پادشاهی به استثنای تغییر و اصلاح قانون اساسی و اختیارات پادشاه (مطابق ماده ۱/۳۳ و ماده ۳۵ قانون اساسی) بهره‌برداری کند.
این دو ماده به حقوق پادشاه در مسائل اعلان جنگ، انعقاد صلح، معاهدات و قراردادها، و همچنین حق او در تعیین و عزل نخست وزیر و وزرای کابینه و پذیرش استعفای آنها اشاره دارد.
به این تفاوت معنایی که مشخص می‌کند، جانشین پادشاه در زمان غیاب او حق انجام همه وظایف حکومتی را دارد، به جز اختیاراتی مانند تغییر قانون اساسی، اعلان جنگ، بستن صلح، انعقاد معاهدات و قراردادها، تعیین و عزل نخست وزیر و وزرای دولت، و پذیرش استعفای آنها.